callúciu , nm: callutzu Definitzione
su fedu de su cane / min. callucedhu
Sinònimos e contràrios
caciúciu,
caciurru,
calledhu,
calligionedhu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Callucciu
Tradutziones
Frantzesu
petit chien
Ingresu
puppy
Ispagnolu
cachorrito
Italianu
cagnolino
Tedescu
kleiner Hund.
cambigiólu , nf, nm: cambizola,
cambizolu,
cammiolu Definitzione
cambu pitichedhu, ramigiolu
Sinònimos e contràrios
allixedha,
arrama,
arrampizolu,
arrampu,
càmbuli,
ratutzu
/
bullone,
pigionatzu
Terminologia iscientìfica
rbr
Tradutziones
Frantzesu
petit rameau
Ingresu
twig
Ispagnolu
ramito
Italianu
ramoscèllo
Tedescu
kleiner Zweig.
cambixédhu , nm: cambuedhu Definitzione
min. de cambu, cambigiolu, trunchighedhu de erba
Sinònimos e contràrios
arrama,
cambizolu,
rampighedhu,
ratutzu
Frases
apu segau unu cambuedhu de murta po dha ponni in sa petza de procedhu
Terminologia iscientìfica
rbr
Tradutziones
Frantzesu
petit rameau
Ingresu
twig
Ispagnolu
ramito
Italianu
ramoscèllo
Tedescu
kleiner Zweig.
cardarèlla , nf Definitzione
istrégiu de muradores a pònnere impastu chi leant a palita, trebballandho
Sinònimos e contràrios
pagiolu
Frases
a cantu resessiat a s'agiuare sa cardarella de su cimentu
Terminologia iscientìfica
stz
Tradutziones
Frantzesu
bouloir
Ingresu
cauldron
Ispagnolu
cuezo
Italianu
calderèlla
Tedescu
kleiner Kessel
carrítu , nm Definitzione
min. de carru, carru piticu, mescamente su chi si faent is piciochedhos giogandho
Sinònimos e contràrios
carrixedhu
Frases
po giúchere custa robba su maritu moviat chin su carritu e sos cadhos dae su sera innantis po andhare a Núgoro e garrigare àteru
2.
pro zogare duos boes de cau de triguíndia, su pudhedru de canna, unu carritu de ortixu
Terminologia iscientìfica
ggs
Tradutziones
Frantzesu
charreton
Ingresu
little cart
Ispagnolu
carrito
Italianu
carrettino
Tedescu
kleiner Handwagen.
castangiòla , nf Definitzione
genia de erba chi portat sa fògia chi assimbígiat a su trivógiu e faet unu frorighedhu grogo in sa chimighedha (bona a suciare, de sabore aghedu): in s'arraighina longa chi portat faet una genia de castangedhas pitichedhedhas (e po cussu est un'erba chi ndhe prenet su logu e no lassat crèschere àteru)
Sinònimos e contràrios
allelua,
argu 1,
binuvorti,
coraxedu,
pitziabítzia
Terminologia iscientìfica
rba, Oxalis pes-caprae
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
petite oseille
Ingresu
wood-sorrel
Ispagnolu
acederilla
Italianu
acetosèlla
Tedescu
kleiner Sauerampfer.
càta , nf: catza 2 Definitzione
tzípula, genia de druche a bisura de una lóriga manna (o rolliana), chi si faet mescamente a carrasegare; cosa istrecada, fintzes cosa cota
Sinònimos e contràrios
frijola,
frisciola,
fusone 1,
típula,
vuvusone
Maneras de nàrrere
csn:
catas meladas = tzípulas cun su meli; cata de oos = oos abbatados e frissos; fàghere a una c. = istrecai
Frases
sas catas cherent ifustas in mele o in su túcaru ◊ sa mama lis at fatu sas catas, a sos pisedhos ◊ si fachiat sa tzorronata bennenne catzas e uvusones tzucoratos ◊ ant aggrucau sos bichinaos ritzivindhe cumbidos de binu e catas ◊ in s'istantziedha bi aviat una canistedha cena de catzas
2.
si est fatu a una cata, abbadherigadu de su risu! ◊ li at faladu su pè e at fatu sa figu a una cata ◊ tue ses vivendhe a runcos de fenuju, isse a peta e oos a cata ◊ a su corpu chi at dadu, a sa màchina li at fatu sa cabbina a una cata
Sambenados e Provèrbios
smb:
Cata, Catta
Terminologia iscientìfica
drc, mng
Tradutziones
Frantzesu
beignet
Ingresu
pankake,
omelet
Ispagnolu
buñuelo,
churro
Italianu
frittèlla,
frittata
Tedescu
kleiner Pfannkuchen,
Omelett.
chilcighédhu , nm: chirchighedhu,
circhixedhu Definitzione
min. de chílciu, cricu piticu
Sinònimos e contràrios
circhígliu
Tradutziones
Frantzesu
petit cercle
Ingresu
small ring
Ispagnolu
círculo pequeño
Italianu
cerchiétto
Tedescu
kleiner Reif.
chirchígliu , nm, nf: circhíglia,
circhígliu,
circhílliu Definitzione
cricu piticu, genia de crichighedhu, fintzes solu pintau o de colore a inghíriu de calecuna cosa; fintzes lorinchinos
Sinònimos e contràrios
chilcighedhu,
chírchinu
/
aricina,
loritzina,
pendhulica
Frases
custu cuadhu portat unu circhígliu a ingíriu de sa pipia
2.
in is origas portat dus circhíllius de prata
Ètimu
spn.
cerquillo
Tradutziones
Frantzesu
petit cercle
Ingresu
small ring
Ispagnolu
círculo pequeño
Italianu
cerchiétto
Tedescu
kleiner Reif.
cidulèdha , nf Definitzione
tenent custu númene duas calidades de erba de sabore agru
Sinònimos e contràrios
coraxedu 1,
erbasalia,
marraola,
medhaca,
meraxa,
meriàgula,
miriola
/
alabatu
Terminologia iscientìfica
rba, Rumex acetosella, Rumex crispus
Tradutziones
Frantzesu
petite oseille
Ingresu
sorrel
Ispagnolu
acederilla
Italianu
acetósa minóre,
lapàzio
Tedescu
kleiner Sauerampfer.
coignólu , nm: coinzolu,
cuinzolu Definitzione
genia de istrégiu mannitu fatu cun pertighedhas intéssias, de canna
Sinònimos e contràrios
corbinzolu,
pischedha,
scartedha
Frases
si at ammanitzadu su fusile, unu coinzolu cun binu, pane e casu, e ch'est essidu a catza ◊ su trigu l'at postu in su coinzolu ◊ at buscadu unu cuinzolu de figu
Terminologia iscientìfica
stz
Ètimu
ltn.
cophinus
Tradutziones
Frantzesu
panier,
corbeille
Ingresu
basket
Ispagnolu
cesto
Italianu
bùgnolo,
corbèllo,
cestino
Tedescu
kleiner Korb.
coigríspa , nf Definitzione
genia de erba bona a istangiare su sàmbene de una segada
Sinònimos e contràrios
pamparedha,
pampinella
Terminologia iscientìfica
rbc, Sanguisorba minor
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
sanguisorbe
Ingresu
burnet
Ispagnolu
pimpinela
Italianu
salvastrèlla
Tedescu
kleiner Wiesenknopf.
coítza , nf Definitzione
sa coatza o punta de su foete o de cosas deasi
Sinònimos e contràrios
coàcia
/
cdh. cuditza
Sambenados e Provèrbios
smb:
Coizza
Tradutziones
Frantzesu
petite queue,
extrémité
Ingresu
small tail,
end
Ispagnolu
colita
Italianu
pìccola códa,
estremità
Tedescu
kleiner Schwanz,
Ende.
cònnaru , nm Definitzione
pische: una genia de macioni
Sinònimos e contràrios
zanchetu
Terminologia iscientìfica
psc
Tradutziones
Frantzesu
petit gobie
Ingresu
candian sand-smelt
Ispagnolu
gobio pequeño
Italianu
pìccolo ghiòzzo,
latterino
Tedescu
kleiner Ährenfisch.
conzèdha , nf Definitzione
genia de istrégiu de terra a bàtoro asas; una perra de su corgiolu de sa nughe e fintzes su corgiolu de s'ou apustis essiu su pudhighinu; a logos est ferru (sonàgia) chi si apicat in su tzugu a is animales, po sonare, o fintzes casigiolu
Sinònimos e contràrios
bróina
Terminologia iscientìfica
stz
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
petite jarre
Ingresu
small pitcher
Ispagnolu
pequeña jarra
Italianu
pìccolo órcio
Tedescu
kleiner Krug.
coraxédu , nm Definitzione
erba de axedu, genia de erba cun sa fògia chi assimbígiat a su trivógiu e faet unu frorighedhu grogo in sa chimighedha (chi est bona a issuciare, de sabore aghedu): in s'arraighina faet una genia de castangedhas pitichedhedhas (medas, e po cussu est un'erba chi ndhe prenet su logu e no lassat crèschere àteru)
Sinònimos e contràrios
allelua,
argu 1,
binuvorti,
castangiola,
limbassu,
ludapassa,
mammagheda,
pitziabítzia,
suciosa
Terminologia iscientìfica
rba, Oxalis pes-caprae, O. corniculata
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
petite oseille
Ingresu
sorrel
Ispagnolu
aleluya
Italianu
acetosèlla
Tedescu
kleiner Sauerampfer.
corfichédhu , nm Definitzione
min. de corfu, cropighedhu
Tradutziones
Frantzesu
petit coup
Ingresu
small blow
Ispagnolu
golpecito
Italianu
pìccolo cólpo
Tedescu
kleiner Schlag.
crichète , nm Definitzione
persona, unu de pagu giudu
Sinònimos e contràrios
listrone,
lolle,
scimpri,
tontassu,
tontarrone
Tradutziones
Frantzesu
crétin
Ingresu
nitwip
Ispagnolu
tontarrón
Italianu
fessacchiòtto
Tedescu
kleiner Dummkopf.
cunèdha, cunédhu , nm Definitzione
cuna pitica, sachedhu de tela po ingòllere su pane a su sartu (aterue ponent su pannitzu): sa buca dh'acàpiat una codriola, po dh'aguantare serrada, che in sa taschedha
Sinònimos e contràrios
sachitu
Frases
sa sorre manna mi aiat annuntu duos panes in su cunedhu de linu (Q.Falchi)◊ bi at unu cunedhu prenu de dinari ◊ apo fatu sa vida tzapandhe, cun d-unu cantu de pane in su cunedhu e ischidandhe a s'impudhile!◊ pro caticare su lestínchinu ant postu su cunedhu
Terminologia iscientìfica
stz
Tradutziones
Frantzesu
sachet
Ingresu
small bag
Ispagnolu
saquete
Italianu
sacchétto
Tedescu
kleiner Sack.
cungiabédhu , nm Definitzione
min. de congiali; genia de istrégiu
Sinònimos e contràrios
cunzatinu,
zarolu
Frases
su cungiabedhu calat a funtana fintzas chi si segat
Terminologia iscientìfica
stz
Tradutziones
Frantzesu
petit seau
Ingresu
bucket
Ispagnolu
cubito
Italianu
secchièllo
Tedescu
kleiner Eimer.