amicòne , nm Definition amigu meda Synonyms e antonyms amicu.
amícu , nm, agt: amigu Definition
chi o chie istimat meda, bolet e faet bene cun totu su coro a ccn. / cosa de amigu (nadu de cosas de manigare) = cosa lichitosa, saboria meda; èssere a amichinu cun ccn. = èssiri amigau, afancedhau
Sentences
est un'amigu fidadu, coriale ◊ a cosa ses torrada, como, a fàghere sos amigos presoneris! ◊ tzocat s'istranzu in domo de s'amigu e s'amigu sa gianna li abberit ◊ a s'amigu proadu tènelu contu!
Surnames and Proverbs
prb:
a chie est amigu s'amore li durat ◊ amigu chi non betit e gortedhu chi non segat… a domu de su tiàulu! ◊ s'amigu si connoscit in s'ora de s'abbisóngiu
Etymon
ltn.
amicus
Translations
French
ami
English
friend
Spanish
amigo
Italian
amico
German
Freund.
amidàre , vrb Definition pònnere s'imbidonu a s'orrobba Synonyms e antonyms imbidonai Etymon srd.
amidàu , pps, agt Definition de amidare; chi dhi ant postu o portat imbidonu.
amigàdu amicàtu
amigadúra , nf Synonyms e antonyms afancedhamentu Etymon srd.
amigài amicàre
amigànsia, amigàntzia , nf Definition
su èssere amigos, su èssere in bonas, su àere bonu tratamentu s'unu cun s'àteru, su si bòllere e fàere bene; si narat fintzes po afancedhamentu / cojonzu de a. = chentza innamoramentu
Synonyms e antonyms
amichéssia,
amistade,
amistàntzia
| ctr.
disamistade,
inimigànscia
Sentences
ndhe l'aiat regorta e intrada a domo, a cudha fémina, e dae cue est nàschida s'amigàntzia ◊ amigàntzias bellas mi apo fatu
2.
cussu est unu cojuonzu sena amore ma de amigànsia
Etymon
ctl.
amigansa
Translations
French
amitié
English
friendship
Spanish
amistad
Italian
amicìzia
German
Freundschaft.
amigantzósu , agt Definition chi faet a bíere amigàntzia, chi est coment'e amigu, de amigu Synonyms e antonyms amistantziosu.
amigàre amicàre
àmige , nm Definition iscala a fustes, genia de iscala a manu fata cun traessas intradas in d-una bighiciola Scientific Terminology ans.
àmighe àghimu
amighéntzia amichéssia
amigósu , agt Definition de amigu Sentences acatu amigosu Etymon srd.
amígu amícu
àmigu àghimu
àmina , nf: ànima Definition
sa parte ispirituale o esisténtzia de su cristianu, su èssere personale de donniunu, distinta de su corpus, su chi faet sa vida de una carena umana; sa parte de mesu de una cosa, su meudhu de sa linna, sa parte méngius, prus de importu, su chiu de unu frutu chi portat ossu / min. animedha = pipiu
Synonyms e antonyms
consiéntzia
Idioms
csn:
fillu de ànima = criadura anzena leada a fiza; ànimi niedhu = chi no portat cusciéntzia, chi est dispostu a fai css. mali; bogai un'à. de pena = fàghere agabbare sas penas de su purgadóriu a ccn. cun pregadorias; à. fingia = fartzu, traitore, inganneri; à. pendida, pandia = in pena, chi est penendhe in purgadóriu, afrizida; ànimas pérdias = cundennadas a s'iferru, zente mala; bogaresindhe s'à. pro ccn. = fàghere css. sacrifítziu, ismeraisí; èssiri coru e ànima cun ccn. = èssere sempre paris, sempre de acordu, abbitàresi meda; pigai a s'à. (de s'ifadu chi est dendhe unu)= coment'e fàghere a dolore de istògomo, a gana mala, pigai a dónnia logu; sa gianna de s'à. = itl. epigàstrio; andaindi s'à. a unu = èssere morindhe de su disizu de carchi cosa; s'à. de unu frutu = sa purpa; s'à. de una cosa = sa parti de mesu; ou cun o sentza à. = fruciu, chi no frucit; bòmberenche su frocu de s'à. = catzàrendhe sos ogros, bombitare; pan'e ànimas = su pani chi faint po su spaciau o sa spaciada, sa dí de sa missa, po dhu donai a sa genti; sa bonànima = su spaciau, sa spaciada, su mortu; ànima mia líbbera!… = mi siat perdonau su chi seu pentzendi o nendi de malu, si no est abberu; de fid'e s'ànima = zenia de zuramentu; no… ànima bia = nemus, própiu nisciunus; pònnere carchi cosa subr'a s'à. a unu = ingarrigàreli carchi cosa grave de fàghere chentza farta
Sentences
s'ànima che det bolare a s'eternare in sinu a Deu! (P.Casu)◊ sas ànimas malas zirant a oras feriadas ◊ su duus de donniasantu est sa dí de is ànimas ◊ a sa majarza li fint intradas tres ànimas: unu sonadore, unu dutore e un'indivinu ◊ est un'ànima nighedha chi traichet a Deus e a Santos ◊ in vida tenit mala sorti chini portat s’ànima niedha (Bitiredha Melis)
2.
a sa missa, in crésia, ant dadu su pane de ànimas
3.
nd'eus a isciri cun chini si est crocau…, ànima mia líbbera! ◊ sa gatu est miaulendi che ànima pendida ◊ Sidoredhu pariat coru e ànima cun nosu ◊ de fid'e s'ànima, unu de bois mi at a traíghere! ◊ inoghe non che passat mai ànima bia ◊ ti lu ponzo subr'a s'ànima chi no iscóbies custu!
Etymon
ltn.
anima
Translations
French
âme
English
soul
Spanish
ánima
Italian
ànima
German
Seele.
aminculósu , agt Definition ifadosu, chi dhu’est su tanti de dhi arrespòndhere aminculu! Etymon srd.
amincúlu! , iscl: amminculu Definition foedhu chi si narat, unu pagu ifadaos (foedhandho a sa grussera), candho, a su chi unu at nau, s'àteru, chi depiat cumprèndhere luego, dimandhat Ite? Comente?, Ahn? (est istrupiadura de cust’úrtimu foedhu) Etymon srd.