àmen , nm Definition
su foedhu latinu chi si narat a s'acabbada de una pregadoria: deasi est, aici siat!
Synonyms e antonyms
amenzesu
Etymon
ltn
amen
Translations
French
amen,
ainsi soit-il
English
amen
Spanish
amén
Italian
àmen
German
Amen.
amenguài , vrb: ammenguai,
amminguare,
menguai* Definition
fàere prus pagu, fàere torrare sa cantidade o sa mannària de una cosa, minimare sa fortza de calecuna cosa, bènnere mancu, fàere prus brandhu
Synonyms e antonyms
abasciai,
allatzicare,
arreduire,
emenguare,
ilminorigare,
immeltzare,
menguanare,
miminare,
minorai,
scimai,
torrae
/
abblandai
| ctr.
ammanniae,
annúnghere,
crèschere
Sentences
seus amenguendu su passu de sa vida ◊ sestadore sestat e cosidore ammínguat ◊ su frius est ammenguendi ◊ at própiu cincu minutus, pustis at ammenguau ◊ su matedu aménguat sa basca in s'istadi ◊ si fiat acatau ca su binu fiat ammenguendidhi
2.
dhi tocat de ammenguai su passu ca no nci dha fait
Translations
French
réduire
English
to diminish
Spanish
menguar
Italian
ridurre,
diminuire
German
kürzen,
vermindern.
amèns , nm Definition genia de orrobba de lana po fàere gunnedhas Synonyms e antonyms amís Scientific Terminology ts.
amènta , nf: menta* Definition
genia de erbas fragosas meda, unas cantu bonas fintzes a cundhire (menta de farre, de ortu o de papai = Mentha spicata)
Synonyms e antonyms
mécuda
Scientific Terminology
rbc, cndh, Mentha spicata, M. longifolia
Translations
French
menthe
English
mint
Spanish
menta
Italian
ménta
German
Minze.
amentàpe , nf Synonyms e antonyms amentatzu, muguoes Scientific Terminology rba, Teucrium massiliense Etymon srd.
amentàtzu , nm Definition
cramédiu eru, genia de erba fragosa
Synonyms e antonyms
amentape,
muguoes
Scientific Terminology
rba, Teucrium massiliense
Etymon
srd.
Translations
French
germandrée
English
germander
Spanish
teucrio
Italian
tèucrio
German
Gamander.
amentína , nf Definition caramelledha cun sabore de amenta, chi lassat sa buca coment'e frisca Scientific Terminology drc.
améntu , nm Definition tira longa de pedhe po acapiare su giuale a is corros, giunghendho is boes Synonyms e antonyms loru Etymon ltn. amentum.
amenzésu , nm: aminzesus, ammengesu Definition su tempus de nàrrere Amen, Gesu!: in d-un'ammengesu = in d-unu sinnu Synonyms e antonyms fria, iscàmpiu, paterefíliu.
América , nf Definition unu de is chimbe continentes abbitaos, postu de longu in su sensu de is meridianos a ovest, andhat agiummai de polu in polu: s’ispartzit in duos, América de su Nord e A. de su Sud; po s’errichesa e s'isvilupu, si narat mescamente de is Istados Unios (USA)/ iscobèrrere s'A. = fai iscoberta manna, de cosa de importu.
americanàda , nf Definition fata de gente pillantzera chi no ischit coment'e ispèndhere su chi tenet, machine, balentesa maca.
americanísta , agt Definition istudiosu connoschidore de cosas o chistiones americanas.
americànu , agt, nm Definition
chi pertocat s'América, chi o chie est de s'América / bide americana, s'americanu = pértia aresti chi si ponit a barbatella po dh'inferri a bidi sarda
Sentences
a cussu pè de bide americana li ant postu una pua de cannonau
2.
mi ant pigau a puliri is fundus de americanu po dhus annestai
Translations
French
américain
English
American
Spanish
americano
Italian
americano
German
Amerikanisch,
Amerikaner.
amèsche , avb Synonyms e antonyms assimas, mascamente, mascas, prusatotu Sentences a ndhe papare meda, de mela de lidone, faet male, amesche candho no est cotu bene.
amiàntu , nm Definition
genia de minerale chi no leat fogu, impreau meda ma prus puru perigulosu ca est cancerògenu
Scientific Terminology
mnr
Translations
French
amiante
English
asbestos
Spanish
amianto
Italian
amianto
German
Asbest.
amicàre , vrb rfl: amigai,
amigare Definition
fàere s'amiga, o s'amigu, nau de persona cojuada chi bivet cun àtera (cojuada o nono) che pobidhu cun pobidha, o fintzes bagadia chi si ponet cun àtera cojuada
Synonyms e antonyms
afancedhae,
afantare,
amicitziare,
ammestadai
Sentences
pro no mi èssere amicadu cun tecus no credas chi sia pentidu ◊ custa picioca si fiat amigada cun su Forasdenosu ◊ ci cun calecuna ses amigau ti depes cogiuare ◊ custu fit amigadu cun tantas féminas…◊ una fémina gatia e un'ómine si sont amicatos
Etymon
ctl., spn.
amigar(se)
Translations
French
vivre en concubinage
English
to find a mistress
Spanish
tener un amante
Italian
farsi l'amante,
la concubina
German
einen Liebhaber haben.
amicàtu , pps, agt: amigadu Definition
de amicare; chi istat a meda cun is amigos, chi ndhe tenet medas; chi si dha intendhet cun àtera fémina (o àter'ómine)
Synonyms e antonyms
afancedhau,
afantadu,
amistadu
2.
che at catzadu su maridu ca fit amigada cun àter'ómine
Translations
French
concubin
English
concubinary
Spanish
que pasa mucho tiempo con sus amigos,
amante
Italian
concubinàrio
German
in wilder Ehe Lebende.
àmiche àghimu
amichéssia , nf: amighéntzia Definition su èssere amigos, su èssere in bonas, su àere bonu tratamentu s'unu cun s'àteru, su si bòllere bene; si narat fintzes de afancedhamentu Synonyms e antonyms amigàntzia, amistade, amistàntzia | ctr. disamistade, inimigànscia Sentences in iscola su piciochedhu at fatu amighéntzias noas ◊ pro s'amichéssia ti dao de "tue"◊ gopai, calidendi de sa mata ca feus amighéntzia!
amicitziàre , vrb: amitzitziare Definition fàere s'amiga, o s'amigu, nau de persona cojuada chi si ponet cun àtera (cojuada o nono), o fintzes bagadia chi si ponet cun àtera cojuada Synonyms e antonyms afancedhae, afantare, amicare, ammestadai Etymon srd.