àmen , nm Definizione su foedhu latinu chi si narat a s'acabbada de una pregadoria: deasi est, aici siat! Sinonimi e contrari amenzesu Etimo ltn amen Traduzioni Francese amen, ainsi soit-il Inglese amen Spagnolo amén Italiano àmen Tedesco Amen.
amenguài , vrb: ammenguai, amminguare, menguai* Definizione fàere prus pagu, fàere torrare sa cantidade o sa mannària de una cosa, minimare sa fortza de calecuna cosa, bènnere mancu, fàere prus brandhu Sinonimi e contrari abasciai, allatzicare, arreduire, emenguare, ilminorigare, immeltzare, menguanare, miminare, minorai, scimai, torrae / abblandai | ctr. ammanniae, annúnghere, crèschere Frasi seus amenguendu su passu de sa vida ◊ sestadore sestat e cosidore ammínguat ◊ su frius est ammenguendi ◊ at própiu cincu minutus, pustis at ammenguau ◊ su matedu aménguat sa basca in s'istadi ◊ si fiat acatau ca su binu fiat ammenguendidhi 2. dhi tocat de ammenguai su passu ca no nci dha fait Traduzioni Francese réduire Inglese to diminish Spagnolo menguar Italiano ridurre, diminuire Tedesco kürzen, vermindern.
amèns , nm Definizione genia de orrobba de lana po fàere gunnedhas Sinonimi e contrari amís Terminologia scientifica ts.
amènta , nf: menta* Definizione genia de erbas fragosas meda, unas cantu bonas fintzes a cundhire (menta de farre, de ortu o de papai = Mentha spicata) Sinonimi e contrari mécuda Terminologia scientifica rbc, cndh, Mentha spicata, M. longifolia Traduzioni Francese menthe Inglese mint Spagnolo menta Italiano ménta Tedesco Minze.
amentàpe , nf Sinonimi e contrari amentatzu, muguoes Terminologia scientifica rba, Teucrium massiliense Etimo srd.
amentàtzu , nm Definizione cramédiu eru, genia de erba fragosa Sinonimi e contrari amentape, muguoes Terminologia scientifica rba, Teucrium massiliense Etimo srd. Traduzioni Francese germandrée Inglese germander Spagnolo teucrio Italiano tèucrio Tedesco Gamander.
amentína , nf Definizione caramelledha cun sabore de amenta, chi lassat sa buca coment'e frisca Terminologia scientifica drc.
améntu , nm Definizione tira longa de pedhe po acapiare su giuale a is corros, giunghendho is boes Sinonimi e contrari loru Etimo ltn. amentum.
amenzésu , nm: aminzesus, ammengesu Definizione su tempus de nàrrere Amen, Gesu!: in d-un'ammengesu = in d-unu sinnu Sinonimi e contrari fria, iscàmpiu, paterefíliu.
América , nf Definizione unu de is chimbe continentes abbitaos, postu de longu in su sensu de is meridianos a ovest, andhat agiummai de polu in polu: s’ispartzit in duos, América de su Nord e A. de su Sud; po s’errichesa e s'isvilupu, si narat mescamente de is Istados Unios (USA)/ iscobèrrere s'A. = fai iscoberta manna, de cosa de importu.
americanàda , nf Definizione fata de gente pillantzera chi no ischit coment'e ispèndhere su chi tenet, machine, balentesa maca.
americanísta , agt Definizione istudiosu connoschidore de cosas o chistiones americanas.
americànu , agt, nm Definizione chi pertocat s'América, chi o chie est de s'América / bide americana, s'americanu = pértia aresti chi si ponit a barbatella po dh'inferri a bidi sarda Frasi a cussu pè de bide americana li ant postu una pua de cannonau 2. mi ant pigau a puliri is fundus de americanu po dhus annestai Traduzioni Francese américain Inglese American Spagnolo americano Italiano americano Tedesco Amerikanisch, Amerikaner.
amèsche , avb Sinonimi e contrari assimas, mascamente, mascas, prusatotu Frasi a ndhe papare meda, de mela de lidone, faet male, amesche candho no est cotu bene.
amiàntu , nm Definizione genia de minerale chi no leat fogu, impreau meda ma prus puru perigulosu ca est cancerògenu Terminologia scientifica mnr Traduzioni Francese amiante Inglese asbestos Spagnolo amianto Italiano amianto Tedesco Asbest.
amicàre , vrb rfl: amigai, amigare Definizione fàere s'amiga, o s'amigu, nau de persona cojuada chi bivet cun àtera (cojuada o nono) che pobidhu cun pobidha, o fintzes bagadia chi si ponet cun àtera cojuada Sinonimi e contrari afancedhae, afantare, amicitziare, ammestadai Frasi pro no mi èssere amicadu cun tecus no credas chi sia pentidu ◊ custa picioca si fiat amigada cun su Forasdenosu ◊ ci cun calecuna ses amigau ti depes cogiuare ◊ custu fit amigadu cun tantas féminas…◊ una fémina gatia e un'ómine si sont amicatos Etimo ctl., spn. amigar(se) Traduzioni Francese vivre en concubinage Inglese to find a mistress Spagnolo tener un amante Italiano farsi l'amante, la concubina Tedesco einen Liebhaber haben.
amicàtu , pps, agt: amigadu Definizione de amicare; chi istat a meda cun is amigos, chi ndhe tenet medas; chi si dha intendhet cun àtera fémina (o àter'ómine) Sinonimi e contrari afancedhau, afantadu, amistadu 2. che at catzadu su maridu ca fit amigada cun àter'ómine Traduzioni Francese concubin Inglese concubinary Spagnolo que pasa mucho tiempo con sus amigos, amante Italiano concubinàrio Tedesco in wilder Ehe Lebende.
àmiche àghimu
amichéssia , nf: amighéntzia Definizione su èssere amigos, su èssere in bonas, su àere bonu tratamentu s'unu cun s'àteru, su si bòllere bene; si narat fintzes de afancedhamentu Sinonimi e contrari amigàntzia, amistade, amistàntzia | ctr. disamistade, inimigànscia Frasi in iscola su piciochedhu at fatu amighéntzias noas ◊ pro s'amichéssia ti dao de "tue"◊ gopai, calidendi de sa mata ca feus amighéntzia!
amicitziàre , vrb: amitzitziare Definizione fàere s'amiga, o s'amigu, nau de persona cojuada chi si ponet cun àtera (cojuada o nono), o fintzes bagadia chi si ponet cun àtera cojuada Sinonimi e contrari afancedhae, afantare, amicare, ammestadai Etimo srd.