A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

ambulèdha , nf Definition min. de àmbula, genia de istregighedhu de imbidru Synonyms e antonyms ampudhita, ambulita Scientific Terminology stz Translations French burette English ampulla Spanish ampolla Italian ampollina German Fläschchen.

ambuléri , agt, nm Definition chi o chie istat sèmpere in giru Synonyms e antonyms andariegu, bacamundhu, bandhuleri, garroneri, rundhellu, zirellu Sentences dèu andu a ndi assotillai cuss'ambulera de Anna Etymon srd.

ambulíta , nf Definition genia de istregighedhu Synonyms e antonyms ambuledha, ampudhita.

ambulósu , agt Definition nau de unu papare, chi portat súciu, àmbulu, brodighedhu, chi no est asciutu Synonyms e antonyms brodosu, suciosu | ctr. asciutu Sentences custu mànigu depet resurtare ambulosu Etymon srd.

àmbulu , nm Definition sa capacidade o fortza de andhare; su movimentu de su brasciolu dormindho su pipiu; s'incannada po brinchidare Synonyms e antonyms passu / bantzicadura, nannicadorju Sentences esso a mi chilcare trabàgliu, ca so ancora in edade e s'àmbulu no mi mancat ◊ cussu est cadhu chi tenet àmbulu ◊ su pitzinnu, a nitzuledhu, fit sighindhe s'àmbulu de su brassolu candho sa mama lu fit ninnendhe ◊ mancari triziledha comente paret at s'àmbulu bellu de trabagliare Etymon srd. Translations French action de marcher, balancement English walking ability, rocking Spanish ambulación, balanceo Italian capacità di camminare, dondolìo German Fähigkeit zu laufen, Geschaukel.

àmbulu 1 , nm Definition css. cosa chi serbit a cufetare o cundhire (erbas, drogas, bagna, frammentu), su súciu orrúbiu chi bogat sa petza cufetada crua o fintzes su súciu de is erbas; genia de tinta niedha o orrúbia po tínghere su furesu Sentences sa peta de sa pubusa de su porcu si lassat in s'àmbulu pagas dies, poi si aprédigat, si prendhet e si apicat ◊ cussa cosa coghet chentza abba, in s'àmbulu sou.

ambúrja , nf Definition sa timona de s'arau, sa chi intrat in s’ajone de su giuale Synonyms e antonyms aguri, bure / timona Translations French age English beam (plough) Spanish cama Italian bure German Pflugsterz.

amburlàssa ambrullànsa

ambutzería , nf Definition cosas de pagu contu, trastos bècios arrefudaos Synonyms e antonyms ambutzu, berrumballa, carramacina, catzavusalla.

ambútzu, ambúzu , nm Synonyms e antonyms beraditos, garaitzos, iltentina, minuzos, stintinigu / ambutzeria, berrumballa, carramacina Sentences sa pitzinna at bidu irgannandhe sas berbeches chin totu su sàmbene e sos ambutzos ◊ annanne a carru est chin sos ambuzos vortulatos Scientific Terminology crn.

amedhadróxu , nm Definition logu inue si faet amedhare su bestiàmene, adatu po fàere amedhu Etymon srd.

amedhàdu , pps, agt: ammedhau Definition de amedhare 2. sunt is bisus mius ammedhaus a is tuus.

amedhài, amedhàre, amedhàri , vrb: ammedhae, ammedhai, ammedhare, gamedhare Definition betare a unu duos tàgios de bestiàmene, avesare is angiones a abbarrare impare cun is àteros, is pegos noos a abbarrare in su tàgiu totu a unu cun is àteros pegos, a connòschere su pastore; nau de gente, avesare a istare e abbarrare impare cun is àteros, a si connòschere e fàere amighéntzia; fintzes su ammeriare de su bestiàmene in su sole, candho su tàgiu (brebès) abbarrat totu impare a conca bàscia e coment'e po si fàere umbra Synonyms e antonyms abbamare, acedhae, aggamai, aggrustare, ammeschiare | ctr. iscamedhare, stallai Sentences no semus soddisfatos in pienu sentza amedhare su nostru a s'anzenu ◊ ti mandho su cane: mantènelu presu finas a che l'àere ammedhadu (M.Porcu)◊ cussu est malu a ammedhare e no est teracu de nemos ◊ s'eréntzia dhu podit nai si ammedhu cun aremigus! 2. amèdhadi su cane e as a bídere chi mancu ti apedhat ◊ at gastau sa vida in sartu e como est ammedhandhe a su traballu bidharesu Translations French socialiser English to socialize Spanish socializar, integrarse Italian socializzare, integrarsi German sozialisieren.

amédhiga , nf: ammédhiga Definition pegus chi est naschiu a loba, fradi mughedhu / anzone de a. = anzone amedhigadu, grassu ca fut suindho de duas brebès Synonyms e antonyms copiolu, cróbinu, médhighe Etymon srd.

amedhigàre , vrb: ammedhigare Definition pònnere unu pegus piticu a un'àtera mama po dh'allatare Synonyms e antonyms allatae, ammammai, ammammarizare, gamedhigare Etymon srd.

amédhigu , agt Definition si narat de unu pegus piticu postu a súere a un'àtera mama: su primu est amédhigu de su fígiu de custa Synonyms e antonyms allatadinu Etymon srd. Translations French jumelage English twinning Spanish cría mamada por otra hembra, colactáneo Italian gemellato, gemellàggio German Zwillings

amédhu , nm: ammedhu Definition su istare e abbarrare bene impare, su èssere avesos a istare impare; su fàere cambarada / leare a s'amedhu, cun amedhu, a amedhu = a frandigu, sentza de timi, sentza de fai timi, coment'e cosa chi si connoscit, chi s'istimat Synonyms e antonyms amadura / camedha Sentences cussos si connoschent dae meda ma no ant fatu amedhu: a istare paris no lis piaghet 2. pàsidu riu chi fascat su coro in profundhos e a s'amedhu a s'amedhu crebat in írrios de isperas ◊ dae terra eo ndh'acollo onzi buconedhu ca ancora lu traballo cun amedhu (G.Ruju) Etymon srd. Translations French union, sociabilité English union, sociability Spanish sociabilidad, avenimiento Italian unióne, socievolézza German Einigkeit, Geselligkeit.

amèga , avb: ammegu, ammega, ammegas, megas Definition megai de…, èssere faendho, acant'a fàere, apenas fata calecuna cosa / ammegas de mandhigare = sughestantu, in s'ora chi fit, o chi est, manighendhe Sentences ammegas de bènnere so in su mamentu 2. proite tue, fizu de s'upa manna e de unu filu de lughe, ammega in s'oru de sa corona, cun sa làntia de su pensamentu già chircas e preguntas? Etymon srd. Translations French être sur le point de… English in the act of… Spanish mientras, a punto de Italian nell'atto di… German im Begriff zu.

amegài, amegàre , vrb: ammegai, ammegare, megai Definition èssere apunta a…, acanta a…, èssere faendho Sentences bàsciu chi faint su giru de totu sa bidha, no amegant de ndi torrai (A.Garau)◊ sa zente amegat de betare fiores ca est passendhe su santu 2. amegat ca est istenteriau fendi sa missa, ca nci ponit ora e mesu, gopai vicàriu Translations French être sur le point de… English to be going to… Spanish estar a punto depara, estar Italian stare per…, èssere nell'atto di… German im Begriff sein zu.

améllu , nm: ammellu Synonyms e antonyms asséliu, fine, sensada Sentences paret bellu chi sa vida si siat agatada in tanta inchietúdine e flagellu e como torrat trancuilla e sana, líbbera dae tantu duru ammellu (A.Casula)◊ issos sunt totu pròsperos e bellos, ma no ant coro e mancu un'ojada li dant pro ch'in turmentu apat ammellos (P.Casu)◊ s'astore bochiat sas rúndhines chentz'ammellu ◊ est proindhe chentza ammellu ◊ s'amore est postu e no bi at piús ammellu a che lu dispaciare.