ammaculiàre , vrb rfl Definition
dormire, pigare sonnu
Synonyms e antonyms
abeliari,
aggalenare,
apisulinare,
assograi,
ingalenare
/
acalamai,
ammadainare
Sentences
mi so ammaculiadu in sa cadrea a tretos de ndhe rúere!
Translations
French
s'assoupir
English
to grow sleepy
Spanish
adormecer
Italian
assopirsi
German
einschlummern.
ammaculiedhàre , vrb Synonyms e antonyms ammaculiare.
ammacúliu , nm Definition
su ammaculiare, su dormire, su istare dormios, fintzes sonnu grae
Synonyms e antonyms
ammaculiamentu,
ingalenadura
/
calatzone
Etymon
srd.
Translations
French
torpeur,
léthargie
English
doze,
lethargy
Spanish
sopor,
letargo
Italian
sopóre,
letargo
German
Lethargie.
ammadainàre , vrb: ammadoinnai,
ammadojai,
ammadughinare,
ammaduinare,
ammaudinare Definition
fàere coment'e dormiu, coment'e mortu (de su male, de is cropos, de su sonnu, dormitóriu), leare o pèrdere is atuamentos
Synonyms e antonyms
abbalaucare,
abbanghelare,
ammaculiare,
ammodoinai,
ammoltighinare,
ammortèschere,
atolondrai,
immaidoinare,
ispantai,
scilibriri,
stolondrai
/
ammortie,
stramutiri
Sentences
pro bochire su batu, prima l'at ammaudinadu a fuste ◊ su sórighe in su sorigarzu innanti l'amus ammaudinadu sachedhèndhelu a forte e apustis betadu a sos batos
2.
ma cale drommidu: ammaudinadu fia! ◊ su fogu si ch'est ammaudinadu: cheret acontzu ◊ tota die a su faghe faghe, su pitzinnu, fintzas chi si ch'est ammaudinadu de su sonnu!
Etymon
srd.
Translations
French
assommer
English
to shock
Spanish
aturdir
Italian
tramortire
German
betäuben.
ammadassài, ammadassàre , vrb Definition
fàere a madassa, atzola
Synonyms e antonyms
| ctr.
smadassai
Etymon
srd.
Translations
French
mettre en écheveaux
English
to wind into skeins
Spanish
aspar
Italian
ammatassare
German
in Strähnen winden.
ammaderzàre , vrb Definition fàere su maderzu, su muntone de su trigu messau arregollindho is mannugos Synonyms e antonyms apostorzare Sentences addaghi sa messera ch'est finida, chito, a su friscu, prus de unu manzanu b'impreat pro chi totu l'ammaderzet (S.Murgia Niola) Etymon srd.
ammadèschere , vrb Definition coment'e arrèschere in su gúturu, nau de cosa chi s’ingurtit a meda, tupat o si orroschet Synonyms e antonyms abèschere, arrèschere, obèschere / afastiai, colloviare, orròschere Sentences ti ses ammadéschiu biendhe binu ◊ custa borta sos tziculatinos lios ammadesco! 2. s'allegria fit ammadéschia ca lis est pàssiu chi sa sorte issoro fit cambiada (F.Cambosu)◊ s'ammentu de sas timórias coladas li supuzabant dolores malos a ammadèschere ◊ de làcrimas malas a ammadèschere ndhe li aiat tocau medas ◊ cussa no fit balentia chi podiant ammadèschere ◊ notes sélias e longas ammadeschent su sole cada die (G.Piga) Etymon ltn. ad madescere.
ammadeschínzu , nm Definition su ammadèschere, una cosa chi arreschet in su gúturu, chi no che bolet calare Etymon srd.
ammadéschiu , pps, agt Definition de ammadèschere 2. ses istonau cantandhe chin su gúturu ammadéschiu ◊ sos cufortos meos sunt ammadéschios chene mancu tzibbios.
ammadidòri , agt, nm Definition
chi o chie medit, chi est bonu a medire
Synonyms e antonyms
medidore
Sentences
animalis ammadidoris: sa gentarrúbia (chi ammadit cantu est fungudu su stàinu), su caboni (cantu est longa sa noti), su cucu (cantus annus nci bolint a si cojai sa picioca)(F.Carlini)
Etymon
srd.
Translations
French
mesureur
English
measurer
Spanish
medidor
Italian
misuratóre
German
Vermesser,
Meßgerät.
ammadíri , vrb: medire* Definition pigare is misuras, iscumbatare cantu est manna, larga o àteru sa cosa, su logu Synonyms e antonyms addedare, ammetrare, mesurai.
ammadiscèdha , nf: madiscedha* Synonyms e antonyms coisàida, culisàida.
ammadoinnài, ammadojài ammadainàre
ammadredhàdu , pps, agt Definition
de ammadredhare
Synonyms e antonyms
imbelédhidu,
isambesciadu,
ispaporedhau
Translations
French
grossier,
vulgaire
English
unbecoming
Spanish
grosero
Italian
sguaiato
German
unmanierlich.
ammadredhàre , vrb: ammadrodhare,
ammodrodhare Definition
coment'e fàere a madredhu
Synonyms e antonyms
ammassulare
Etymon
srd.
Translations
French
être vulgaire
English
to be unbecoming
Spanish
volverse grosero
Italian
èssere sguaiato
German
unmanierlich sein.
ammadriàre , vrb Definition fàere sa filetadura a vites, tubbos o àteru Etymon srd.
ammadricàda , nf Definition
su ammadrigare, pònnere sa madrighe, su frammentu, su pesare de sa pasta
Synonyms e antonyms
ammadricadura
Etymon
srd.
Translations
French
levage
English
leavening
Spanish
fermentación
Italian
lievitazióne
German
Aufgehen.
ammadricadòre , agt Definition chi ammadrigat, chi faet pesare sa pasta Etymon srd.
ammadricadúra , nf Definition su ammadrigare Synonyms e antonyms acragadura, ammadricada, ammadriconzu, axedadura, giagadura Etymon srd.
ammadricàre , vrb: ammadrigare,
matricare Definition
pònnere sa madrighe, ammesturare su frammentu a sa farra po fàere su pane, su càgiu a su late po fàere su casu, po fàere su giodhu; isconciare, iscagiare coment'e frammentu (in s’abba); nau de su tempus, cambiare in bonu
Synonyms e antonyms
immardicare
/
irfàghere
Sentences
sas córbulas prenas de símula fint ammadricadas dae su sero ◊ su late no bi at ammadrigadu: fossis fit pagu su cragu
Etymon
srd.
Translations
French
mêler du levain,
fermenter
English
to leaven,
to ferment
Spanish
leudar,
fermentar
Italian
lievitare,
fermentare
German
aufgehen,
gären.