bídhiu bídhicu
bidhixèdha bidhichèdha
bidhóri , nm Definition bestimentu de fémina, fatu de bidhu (de linu), a pònnere asuta, de chintzu in bàsciu) Synonyms e antonyms cànsciu, cansitu, suntanu, tetela, trintzedhu Scientific Terminology bst.
bídhu , nm Definition
sa parte prus bona de sa lana, de su linu
Synonyms e antonyms
istàmene
Sentences
sighiat su pistighinzu de s'incràs carissianne su bidhu de una fàuna a ranedhu ◊ de bidhu si faghiant bértulas bonas e bestimentas
Etymon
ltn.
villus
Translations
French
étamine
English
stamen
Spanish
estambre
Italian
stame
German
Faden.
bídhu! , iscl: billu!, villu! Definition bih + dhu Synonyms e antonyms allodhu!, midhu! Sentences bidhu s'ómine chi azes arrestadu: culpa no tenet, bos lu so narenne!
bidhúnculu , nm Definition
nau a disprétziu de unu, chi est de is bidhas, chi faet contu solu de bidha sua
Synonyms e antonyms
bidhaju,
bidhínculu
Sentences
ses alleputziu che bidhúnculu afrodhieri!
Etymon
srd.
Translations
French
paysan,
villageois
English
rude
Spanish
aldeano
Italian
villano
German
Bauer,
Flegel,
Grobian.
bidhúri , nm: budhuri,
udhuredhu,
vudhuri Definition
genia de erba chi faet in is errios, assimbígiat unu pagu a s'àpiu, ma toscosa e po cussu dhi narant puru erba de cogas, imbriaga molentis o feurra pudéscia, lau adhini
Synonyms e antonyms
búdharu,
budhúrigu,
dhúdhulu,
gudhútulu,
medhure,
mudhuru,
pisciaforru,
pudimanu,
údhuru
Scientific Terminology
rba, Conium maculatum
Etymon
srdn.
Translations
French
ciguë
English
hemlock
Spanish
cicuta
Italian
cicuta
German
gefleckter Schierling.
bídi bíde
bidichèdha , nf: vidighedha Definition min. de bida: vidighedha, nau sèmpere in su sensu de una vida tropu mala, difícile, metzana.
bidichínzu , nm: bidighignu,
bidighíngiu,
bidighinzu,
bidrighinzu,
idighinzu,
vidichíngiu Definition
duas calidades de una genia de linna chi faet a cannàile longu longu e fine e si che àrtziat a pitzu de is matas; genia de filighedhu chi unas cantu linnas (es. bide) bogant e imbodhigant a calecuna cosa po si mantènnere; bide
Synonyms e antonyms
atzara,
auciada,
bentzígliu,
elighinzu,
ertessu,
firighinzu,
inteltzu,
medichinzu,
ortéssiu,
pilighinzu,
tichíngiu
/
auciada
/
agrustu,
barrali,
bégula,
berguladu,
imbragu,
lú,
parra,
pórtiu,
trica,
tricarju
/
bentzígliu 1
Sentences
rú e bidighinzu assacarrant taularis e muros (V.Falchi)◊ si ch'est intanadu in duas molas de modhitza, bene acrobadu e cun cabitzana de titione e bidighinzu
2.
cudhu sàmbene passeit a sas raighinas, a su bidighinzu, a sos budrones, a su mustu
Scientific Terminology
rbl, Clematis cirrhosa, c. vitalba
Etymon
lat.
*viticineu
Translations
French
clématite
English
clematis
Spanish
clemátide
Italian
clemàtide
German
Klematis,
Waldrebe.
bididuidídu , avb Synonyms e antonyms addidudentu, apostadamenti Sentences mi abbirgonzat a bididuididu Etymon srd.
bidighígnu, bidighíngiu, bidighínzu bidichínzu
bidighínzulu , nm Definition bruncone de bide sicau.
bidíle, bidíli, bidílli bedíle
bidímba, bidímbua , nf: bidúmbua,
bidúmbula,
birumba,
birimba,
birímbua,
birúmbula,
pirímbua,
vidúmbula Definition
una calidade de lissa / b. carroci groga = lissa mannita de unos duos chilos (mugil cephalus)
Synonyms e antonyms
bocalassolu,
túmbula
Scientific Terminology
psc, mugil saliens
Translations
French
muge,
mulet
English
a kind of mullet
Spanish
galúa,
lisa aguda
Italian
mùggine musino
German
Springmeeräsche.
bidíri bedíle
bídiu , pps: bidu,
bítiu,
bitu,
biu Definition
de bídere
Synonyms e antonyms
bistu
Idioms
csn:
a bidu tentu = bene a s'atenta, azummai faghindhe bidu e tentu; fàchere una cosa a biu a biu = bene meda, a minudu, a s'atenta
Sentences
bida l'as, s'ampulla, inue che l'ant posta? ◊ bidos los azis a inue che sunt dados? ◊ dèu de malàdius ndi apu bitu prus de issu ◊ si ia tentu s'edadi tua, a gravellu ti ndi dh'ia pigau, cussu giòvunu: comenti e bitu! ◊ apu biu ca no nci fias e fia po mi nci andai
2.
fimus fatu sa trata una vintina: onzunu est impinnadu a bidu tentu (M.Dore)
3.
ti chèglio dimandhare s'intesu l'as colare cudhu tziu chi atraissat sa tanca a biu a biu (G.Farris)
Translations
French
vu
English
seen
Spanish
visto
Italian
visto,
veduto
German
gesehen.
bidólzu , agt Definition
de bufare, bonu o chi faet a dhu bufare
Sentences
su cadinu est pienu de abba bidolza (P.Fogarizzu)
Translations
French
potable
English
drinkable
Spanish
bebible,
potable
Italian
bevìbile,
potàbile
German
trinkbar.
bidòne, bidòni , nm Definition
genia de istrégiu mannu, de làuna, de allumíniu, de plàstica, prus che àteru tundhu, e serrau cun tapu / bidones de late, de ozu, de abba = bidones a pònnere late, ozu, abba (o fintzas su late, s'ozu, s'abba de unu bidone, su tantu chi cabet in d-unu bidone)
Synonyms e antonyms
tolla
Sentences
sos bidones de su late cherent samunados ◊ s'àcua po bufai dha portaus a bidonis
2.
apo comporadu unu bidone de ozu ◊ apu portau dus bidonis de àcua
Surnames and Proverbs
smb:
Bidoni
Scientific Terminology
stz
Translations
French
bidon
English
drum
Spanish
bidón
Italian
bidóne
German
Kanne,
Kanister,
Tonne,
Behälter.
bidòre, bidòri bibidòre