bidòri 1 , nm Definition
chie faet de babbu a unu pipiu chi no ndhe tenet, chie difendhet a ccn.
Synonyms e antonyms
amparadore
Translations
French
tuteur
English
tutor
Spanish
tutor
Italian
tutóre
German
Vormund,
Verteidiger.
bidória, bidóriu , nf, nm Definition
genia de fortza chi portat unu candho est biu / torrare a b. = tènnere torra briu
Synonyms e antonyms
abbrétiu,
ardúriu,
balia,
bastantia
Sentences
Sardos chi ancora sezis in bidóriu e a sa Sardigna nostra azis istima frundhide a fora cussa raighina, canes, dutores e ambulatóriu!◊ l'ant addrommentadu pro s'operatzione, ma como za est torradu in bidóriu
Translations
French
verve,
entrain,
vivacité
English
vivacity
Spanish
brío
Italian
brio
German
Lebhaftigkeit.
bidórzu , nm Definition logu inue bufat o si faet bufare su bestiàmene Synonyms e antonyms abbadógiu, biberadóriu, peberadóriu, umiadroxu Etymon ltn. *bibitorium.
bidràju , nm: birdaju,
bridaju,
vidraju Definition
chie faet o trebballat imbidru
Synonyms e antonyms
birdieri
Scientific Terminology
prf
Etymon
itl.
Translations
French
verrier
English
glassmaker (worker)
Spanish
vidriero,
cristalero
Italian
vetràio
German
Glasmacher,
Glasarbeiter.
bidràna , nf Definition greme chi umperant in is latzos po aciapare pigiones.
bidrànciu , agt: bildànciu,
birdànciu,
birdàngiu,
birdànzu Definition
chi de colore est unu pagu birde; nau de frutuàriu, chi no est bene cotu
Synonyms e antonyms
birdatzu,
birdóngiu,
birdóschinu
/
cruàxini
Scientific Terminology
clr
Etymon
srd.
Translations
French
verdâtre
English
greenish
Spanish
verdusco
Italian
verdógnolo
German
grünlich.
bídre , agt, nm: birde,
bilde,
bildi,
birdi,
virde Definition
genia de colore, su de s'erba, de is fògias friscas de is matas, de su frutuàriu cruo: si narat fintzes de linna segada de pagu, chentza sicada
Synonyms e antonyms
friscu 1
| ctr.
sicadu,
sicu
Idioms
csn:
birde meru, birde porrale/forrale, birdi che narba; picàresi sos birdes = istare in ziru, leàresi su logu; cadhos birdes = cadhos fatos a pessamentu (chi no si ndhe agatat in logu); no bastare ne birde e ne sicu = no bastai nudha, consumai totu, tropu; èssere birde (nadu de zente) = giòvunu
Sentences
in beranu su logu est birde: in istiu inoghe est totu sicu ◊ su trigu no ndhe cheret messadu birde ◊ ti fàciu furriai birdi che sa modhici! ◊ sa linna birde est mala a tènnere
2.
est birdi che feli ◊ a s'istrubberi no li bastat ne birde e ne sicu
3.
pitzoca remonia, no est de cussas chi si picant sos birdes: in ziru no l'addóbias mai ◊ si picabat sos birdes pro andhare a cucuja ◊ babbu candho fiat birde fiat líeru che canna
Surnames and Proverbs
smb:
Birde, (b)Irde
Scientific Terminology
clr
Etymon
ltn.
vir(i)de
Translations
French
vert
English
green
Spanish
verde
Italian
vérde
German
grün,
Grün.
bídri , nm: bidru,
birdi 1,
bírdiu,
birdu,
bridu,
fidru,
vidru Definition
genia de materiale chi lassat passare sa lughe, fintzes orrugu de custu materiale fatu a pígiu o fógliu ladu de tantas grussàrias segundhu a ite serbit
Synonyms e antonyms
cidru 1,
gridu,
imbidri
Sentences
is birdis de is fentanas lassant intrai su soli ◊ fentana e porta a birdis ◊ bi at serras tancadas a bidros
Etymon
ltn.
vitrum
Translations
French
verre
English
glass
Spanish
vidrio,
cristal
Italian
vétro
German
Glas.
bídria , nf: bídriga,
bírdia,
bítrica,
brídica,
vídriga Definition
sa de duas pobidhas de su babbu po is fígios de sa prima pobidha
Synonyms e antonyms
frídica
Sentences
mi as tratadu che bídriga mala, ma no mi ofendho (Farina)◊ cussa est una bona mama e una bona bídriga, chi est cosa prus dificurtosa!
Scientific Terminology
ptl
Etymon
ltn.
vitrica
Translations
French
belle-mère
English
stepmother
Spanish
madrastra
Italian
matrigna
German
Stiefmutter.
bídricu , nm: bídrigu,
bídriu,
bírdiu 1,
brídicu,
vídrigu Definition
su de duos pobidhos de sa mama po is fígios de su primu pobidhu
Synonyms e antonyms
frídicu
Sentences
apo bistu a bídrigu tuu
2.
cust'istadu est bidrígu e babbu indignu, inimigu e opressore
Scientific Terminology
ptl
Etymon
ltn.
vitricus
Translations
French
beau-père
English
stepfather
Spanish
padrastro
Italian
patrigno
German
Stiefvater.
bidrièra , nf: birdiera,
bivriera,
fridiera,
virdiera Definition
apertura serrada a imbidros
Synonyms e antonyms
imbirdiara
Sentences
passai oras e oras in sa bidriera de su bracone e dogni passu chi intendhia mi pariat issu ◊ sartidimí sa birdiera e bandit a pratza a fai sa parlata!
Etymon
spn.
vidriera
Translations
French
vitrage
English
glass door
Spanish
vidriera
Italian
vetrata
German
Glaswand.
bídriga bídria
bidrighínzu bidichínzu
bídrigu bídricu
bidrínculu , agt Definition nau de materiale, chi est sugetu meda a si fàere a farinos, a orrugos, chi est coment'e imbidru, chi si segat cun facilidade Synonyms e antonyms bídrinu, chídrinu, fracadinu Sentences pane bidrínculu est su pane de fresa candho est àrridu Etymon srd.
bídrinu , agt: bírdinu Definition
chi est sugetu meda a si fàere a farinos, a orrugos, chi est coment'e imbidru, chi est de imbidru, si segat atrotigandhodhu
Synonyms e antonyms
bidrínculu,
chídrinu,
fracadinu,
stocatzinu,
tzacaditu
| ctr.
lentu
Sentences
gighet sos ossos bídrinos, débbiles chi si segant deretu
2.
zuchet sos ocros bírdinos de timoria
Etymon
ltn.
vitrinus
Translations
French
fragile
English
breakable
Spanish
frágil
Italian
fràgile
German
zerbrechlich.
bidrínzu , nm Definition
bidhighedha de pagas domos
Synonyms e antonyms
bichinadu,
bidhichedha,
bidhiciolu,
furriadolzu,
madau,
trechinzu
Translations
French
hameau
English
hamlet
Spanish
caserío
Italian
casale,
borghétto
German
Weiler.
bidriòla, bidriólu , nf, nm: birdioba,
birdiolu,
brijolu,
vidriolu Definition
una genia de sorfatu / b. raju = sorfatu de ràmine
Synonyms e antonyms
ribiola
Sentences
ahi, fiza mea, mi est fringhendhe su coro che brijolu: chie ti at mortu?!
Etymon
ctl.
vidriol
Translations
French
vitriol
English
vitriol
Spanish
vitriolo
Italian
vetriòlo
German
Vitriol.
bídriu bídricu
bidròni , nm Definition tziligheta manna e birde Synonyms e antonyms còcolo 1 / cdh. tzirichiltoni Scientific Terminology anar, podarcis sicula cettii.