bidòri 1 , nm Definitzione
chie faet de babbu a unu pipiu chi no ndhe tenet, chie difendhet a ccn.
Sinònimos e contràrios
amparadore
Tradutziones
Frantzesu
tuteur
Ingresu
tutor
Ispagnolu
tutor
Italianu
tutóre
Tedescu
Vormund,
Verteidiger.
bidória, bidóriu , nf, nm Definitzione
genia de fortza chi portat unu candho est biu / torrare a b. = tènnere torra briu
Sinònimos e contràrios
abbrétiu,
ardúriu,
balia,
bastantia
Frases
Sardos chi ancora sezis in bidóriu e a sa Sardigna nostra azis istima frundhide a fora cussa raighina, canes, dutores e ambulatóriu!◊ l'ant addrommentadu pro s'operatzione, ma como za est torradu in bidóriu
Tradutziones
Frantzesu
verve,
entrain,
vivacité
Ingresu
vivacity
Ispagnolu
brío
Italianu
brio
Tedescu
Lebhaftigkeit.
bidórzu , nm Definitzione logu inue bufat o si faet bufare su bestiàmene Sinònimos e contràrios abbadógiu, biberadóriu, peberadóriu, umiadroxu Ètimu ltn. *bibitorium.
bidràju , nm: birdaju,
bridaju,
vidraju Definitzione
chie faet o trebballat imbidru
Sinònimos e contràrios
birdieri
Terminologia iscientìfica
prf
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
verrier
Ingresu
glassmaker (worker)
Ispagnolu
vidriero,
cristalero
Italianu
vetràio
Tedescu
Glasmacher,
Glasarbeiter.
bidràna , nf Definitzione greme chi umperant in is latzos po aciapare pigiones.
bidrànciu , agt: bildànciu,
birdànciu,
birdàngiu,
birdànzu Definitzione
chi de colore est unu pagu birde; nau de frutuàriu, chi no est bene cotu
Sinònimos e contràrios
birdatzu,
birdóngiu,
birdóschinu
/
cruàxini
Terminologia iscientìfica
clr
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
verdâtre
Ingresu
greenish
Ispagnolu
verdusco
Italianu
verdógnolo
Tedescu
grünlich.
bídre , agt, nm: birde,
bilde,
bildi,
birdi,
virde Definitzione
genia de colore, su de s'erba, de is fògias friscas de is matas, de su frutuàriu cruo: si narat fintzes de linna segada de pagu, chentza sicada
Sinònimos e contràrios
friscu 1
| ctr.
sicadu,
sicu
Maneras de nàrrere
csn:
birde meru, birde porrale/forrale, birdi che narba; picàresi sos birdes = istare in ziru, leàresi su logu; cadhos birdes = cadhos fatos a pessamentu (chi no si ndhe agatat in logu); no bastare ne birde e ne sicu = no bastai nudha, consumai totu, tropu; èssere birde (nadu de zente) = giòvunu
Frases
in beranu su logu est birde: in istiu inoghe est totu sicu ◊ su trigu no ndhe cheret messadu birde ◊ ti fàciu furriai birdi che sa modhici! ◊ sa linna birde est mala a tènnere
2.
est birdi che feli ◊ a s'istrubberi no li bastat ne birde e ne sicu
3.
pitzoca remonia, no est de cussas chi si picant sos birdes: in ziru no l'addóbias mai ◊ si picabat sos birdes pro andhare a cucuja ◊ babbu candho fiat birde fiat líeru che canna
Sambenados e Provèrbios
smb:
Birde, (b)Irde
Terminologia iscientìfica
clr
Ètimu
ltn.
vir(i)de
Tradutziones
Frantzesu
vert
Ingresu
green
Ispagnolu
verde
Italianu
vérde
Tedescu
grün,
Grün.
bídri , nm: bidru,
birdi 1,
bírdiu,
birdu,
bridu,
fidru,
vidru Definitzione
genia de materiale chi lassat passare sa lughe, fintzes orrugu de custu materiale fatu a pígiu o fógliu ladu de tantas grussàrias segundhu a ite serbit
Sinònimos e contràrios
cidru 1,
gridu,
imbidri
Frases
is birdis de is fentanas lassant intrai su soli ◊ fentana e porta a birdis ◊ bi at serras tancadas a bidros
Ètimu
ltn.
vitrum
Tradutziones
Frantzesu
verre
Ingresu
glass
Ispagnolu
vidrio,
cristal
Italianu
vétro
Tedescu
Glas.
bídria , nf: bídriga,
bírdia,
bítrica,
brídica,
vídriga Definitzione
sa de duas pobidhas de su babbu po is fígios de sa prima pobidha
Sinònimos e contràrios
frídica
Frases
mi as tratadu che bídriga mala, ma no mi ofendho (Farina)◊ cussa est una bona mama e una bona bídriga, chi est cosa prus dificurtosa!
Terminologia iscientìfica
ptl
Ètimu
ltn.
vitrica
Tradutziones
Frantzesu
belle-mère
Ingresu
stepmother
Ispagnolu
madrastra
Italianu
matrigna
Tedescu
Stiefmutter.
bídricu , nm: bídrigu,
bídriu,
bírdiu 1,
brídicu,
vídrigu Definitzione
su de duos pobidhos de sa mama po is fígios de su primu pobidhu
Sinònimos e contràrios
frídicu
Frases
apo bistu a bídrigu tuu
2.
cust'istadu est bidrígu e babbu indignu, inimigu e opressore
Terminologia iscientìfica
ptl
Ètimu
ltn.
vitricus
Tradutziones
Frantzesu
beau-père
Ingresu
stepfather
Ispagnolu
padrastro
Italianu
patrigno
Tedescu
Stiefvater.
bidrièra , nf: birdiera,
bivriera,
fridiera,
virdiera Definitzione
apertura serrada a imbidros
Sinònimos e contràrios
imbirdiara
Frases
passai oras e oras in sa bidriera de su bracone e dogni passu chi intendhia mi pariat issu ◊ sartidimí sa birdiera e bandit a pratza a fai sa parlata!
Ètimu
spn.
vidriera
Tradutziones
Frantzesu
vitrage
Ingresu
glass door
Ispagnolu
vidriera
Italianu
vetrata
Tedescu
Glaswand.
bídriga bídria
bidrighínzu bidichínzu
bídrigu bídricu
bidrínculu , agt Definitzione nau de materiale, chi est sugetu meda a si fàere a farinos, a orrugos, chi est coment'e imbidru, chi si segat cun facilidade Sinònimos e contràrios bídrinu, chídrinu, fracadinu Frases pane bidrínculu est su pane de fresa candho est àrridu Ètimu srd.
bídrinu , agt: bírdinu Definitzione
chi est sugetu meda a si fàere a farinos, a orrugos, chi est coment'e imbidru, chi est de imbidru, si segat atrotigandhodhu
Sinònimos e contràrios
bidrínculu,
chídrinu,
fracadinu,
stocatzinu,
tzacaditu
| ctr.
lentu
Frases
gighet sos ossos bídrinos, débbiles chi si segant deretu
2.
zuchet sos ocros bírdinos de timoria
Ètimu
ltn.
vitrinus
Tradutziones
Frantzesu
fragile
Ingresu
breakable
Ispagnolu
frágil
Italianu
fràgile
Tedescu
zerbrechlich.
bidrínzu , nm Definitzione
bidhighedha de pagas domos
Sinònimos e contràrios
bichinadu,
bidhichedha,
bidhiciolu,
furriadolzu,
madau,
trechinzu
Tradutziones
Frantzesu
hameau
Ingresu
hamlet
Ispagnolu
caserío
Italianu
casale,
borghétto
Tedescu
Weiler.
bidriòla, bidriólu , nf, nm: birdioba,
birdiolu,
brijolu,
vidriolu Definitzione
una genia de sorfatu / b. raju = sorfatu de ràmine
Sinònimos e contràrios
ribiola
Frases
ahi, fiza mea, mi est fringhendhe su coro che brijolu: chie ti at mortu?!
Ètimu
ctl.
vidriol
Tradutziones
Frantzesu
vitriol
Ingresu
vitriol
Ispagnolu
vitriolo
Italianu
vetriòlo
Tedescu
Vitriol.
bídriu bídricu
bidròni , nm Definitzione tziligheta manna e birde Sinònimos e contràrios còcolo 1 / cdh. tzirichiltoni Terminologia iscientìfica anar, podarcis sicula cettii.