bidòri 1 , nm Definitzione chie faet de babbu a unu pipiu chi no ndhe tenet, chie difendhet a ccn. Sinònimos e contràrios amparadore Tradutziones Frantzesu tuteur Ingresu tutor Ispagnolu tutor Italianu tutóre Tedescu Vormund, Verteidiger.
bidória, bidóriu , nf, nm Definitzione genia de fortza chi portat unu candho est biu / torrare a b. = tènnere torra briu Sinònimos e contràrios abbrétiu, ardúriu, balia, bastantia Frases Sardos chi ancora sezis in bidóriu e a sa Sardigna nostra azis istima frundhide a fora cussa raighina, canes, dutores e ambulatóriu!◊ l'ant addrommentadu pro s'operatzione, ma como za est torradu in bidóriu Tradutziones Frantzesu verve, entrain, vivacité Ingresu vivacity Ispagnolu brío Italianu brio Tedescu Lebhaftigkeit.
bidórzu , nm Definitzione logu inue bufat o si faet bufare su bestiàmene Sinònimos e contràrios abbadógiu, biberadóriu, peberadóriu, umiadroxu Ètimu ltn. *bibitorium.
bidràju , nm: birdaju, bridaju, vidraju Definitzione chie faet o trebballat imbidru Sinònimos e contràrios birdieri Terminologia iscientìfica prf Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu verrier Ingresu glassmaker (worker) Ispagnolu vidriero, cristalero Italianu vetràio Tedescu Glasmacher, Glasarbeiter.
bidràna , nf Definitzione greme chi umperant in is latzos po aciapare pigiones.
bidrànciu , agt: bildànciu, birdànciu, birdàngiu, birdànzu Definitzione chi de colore est unu pagu birde; nau de frutuàriu, chi no est bene cotu Sinònimos e contràrios birdatzu, birdóngiu, birdóschinu / cruàxini Terminologia iscientìfica clr Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu verdâtre Ingresu greenish Ispagnolu verdusco Italianu verdógnolo Tedescu grünlich.
bídre , agt, nm: birde, bilde, bildi, birdi, virde Definitzione genia de colore, su de s'erba, de is fògias friscas de is matas, de su frutuàriu cruo: si narat fintzes de linna segada de pagu, chentza sicada Sinònimos e contràrios friscu 1 | ctr. sicadu, sicu Maneras de nàrrere csn: birde meru, birde porrale/forrale, birdi che narba; picàresi sos birdes = istare in ziru, leàresi su logu; cadhos birdes = cadhos fatos a pessamentu (chi no si ndhe agatat in logu); no bastare ne birde e ne sicu = no bastai nudha, consumai totu, tropu; èssere birde (nadu de zente) = giòvunu Frases in beranu su logu est birde: in istiu inoghe est totu sicu ◊ su trigu no ndhe cheret messadu birde ◊ ti fàciu furriai birdi che sa modhici! ◊ sa linna birde est mala a tènnere 2. est birdi che feli ◊ a s'istrubberi no li bastat ne birde e ne sicu 3. pitzoca remonia, no est de cussas chi si picant sos birdes: in ziru no l'addóbias mai ◊ si picabat sos birdes pro andhare a cucuja ◊ babbu candho fiat birde fiat líeru che canna Sambenados e Provèrbios smb: Birde, (b)Irde Terminologia iscientìfica clr Ètimu ltn. vir(i)de Tradutziones Frantzesu vert Ingresu green Ispagnolu verde Italianu vérde Tedescu grün, Grün.
bídri , nm: bidru, birdi 1, bírdiu, birdu, bridu, fidru, vidru Definitzione genia de materiale chi lassat passare sa lughe, fintzes orrugu de custu materiale fatu a pígiu o fógliu ladu de tantas grussàrias segundhu a ite serbit Sinònimos e contràrios cidru 1, gridu, imbidri Frases is birdis de is fentanas lassant intrai su soli ◊ fentana e porta a birdis ◊ bi at serras tancadas a bidros Ètimu ltn. vitrum Tradutziones Frantzesu verre Ingresu glass Ispagnolu vidrio, cristal Italianu vétro Tedescu Glas.
bídria , nf: bídriga, bírdia, bítrica, brídica, vídriga Definitzione sa de duas pobidhas de su babbu po is fígios de sa prima pobidha Sinònimos e contràrios frídica Frases mi as tratadu che bídriga mala, ma no mi ofendho (Farina)◊ cussa est una bona mama e una bona bídriga, chi est cosa prus dificurtosa! Terminologia iscientìfica ptl Ètimu ltn. vitrica Tradutziones Frantzesu belle-mère Ingresu stepmother Ispagnolu madrastra Italianu matrigna Tedescu Stiefmutter.
bídricu , nm: bídrigu, bídriu, bírdiu 1, brídicu, vídrigu Definitzione su de duos pobidhos de sa mama po is fígios de su primu pobidhu Sinònimos e contràrios frídicu Frases apo bistu a bídrigu tuu 2. cust'istadu est bidrígu e babbu indignu, inimigu e opressore Terminologia iscientìfica ptl Ètimu ltn. vitricus Tradutziones Frantzesu beau-père Ingresu stepfather Ispagnolu padrastro Italianu patrigno Tedescu Stiefvater.
bidrièra , nf: birdiera, bivriera, fridiera, virdiera Definitzione apertura serrada a imbidros Sinònimos e contràrios imbirdiara Frases passai oras e oras in sa bidriera de su bracone e dogni passu chi intendhia mi pariat issu ◊ sartidimí sa birdiera e bandit a pratza a fai sa parlata! Ètimu spn. vidriera Tradutziones Frantzesu vitrage Ingresu glass door Ispagnolu vidriera Italianu vetrata Tedescu Glaswand.
bídriga bídria
bidrighínzu bidichínzu
bídrigu bídricu
bidrínculu , agt Definitzione nau de materiale, chi est sugetu meda a si fàere a farinos, a orrugos, chi est coment'e imbidru, chi si segat cun facilidade Sinònimos e contràrios bídrinu, chídrinu, fracadinu Frases pane bidrínculu est su pane de fresa candho est àrridu Ètimu srd.
bídrinu , agt: bírdinu Definitzione chi est sugetu meda a si fàere a farinos, a orrugos, chi est coment'e imbidru, chi est de imbidru, si segat atrotigandhodhu Sinònimos e contràrios bidrínculu, chídrinu, fracadinu, stocatzinu, tzacaditu | ctr. lentu Frases gighet sos ossos bídrinos, débbiles chi si segant deretu 2. zuchet sos ocros bírdinos de timoria Ètimu ltn. vitrinus Tradutziones Frantzesu fragile Ingresu breakable Ispagnolu frágil Italianu fràgile Tedescu zerbrechlich.
bidrínzu , nm Definitzione bidhighedha de pagas domos Sinònimos e contràrios bichinadu, bidhichedha, bidhiciolu, furriadolzu, madau, trechinzu Tradutziones Frantzesu hameau Ingresu hamlet Ispagnolu caserío Italianu casale, borghétto Tedescu Weiler.
bidriòla, bidriólu , nf, nm: birdioba, birdiolu, brijolu, vidriolu Definitzione una genia de sorfatu / b. raju = sorfatu de ràmine Sinònimos e contràrios ribiola Frases ahi, fiza mea, mi est fringhendhe su coro che brijolu: chie ti at mortu?! Ètimu ctl. vidriol Tradutziones Frantzesu vitriol Ingresu vitriol Ispagnolu vitriolo Italianu vetriòlo Tedescu Vitriol.
bídriu bídricu
bidròni , nm Definitzione tziligheta manna e birde Sinònimos e contràrios còcolo 1 / cdh. tzirichiltoni Terminologia iscientìfica anar, podarcis sicula cettii.