bidòri 1 , nm Definizione
chie faet de babbu a unu pipiu chi no ndhe tenet, chie difendhet a ccn.
Sinonimi e contrari
amparadore
Traduzioni
Francese
tuteur
Inglese
tutor
Spagnolo
tutor
Italiano
tutóre
Tedesco
Vormund,
Verteidiger.
bidória, bidóriu , nf, nm Definizione
genia de fortza chi portat unu candho est biu / torrare a b. = tènnere torra briu
Sinonimi e contrari
abbrétiu,
ardúriu,
balia,
bastantia
Frasi
Sardos chi ancora sezis in bidóriu e a sa Sardigna nostra azis istima frundhide a fora cussa raighina, canes, dutores e ambulatóriu!◊ l'ant addrommentadu pro s'operatzione, ma como za est torradu in bidóriu
Traduzioni
Francese
verve,
entrain,
vivacité
Inglese
vivacity
Spagnolo
brío
Italiano
brio
Tedesco
Lebhaftigkeit.
bidórzu , nm Definizione logu inue bufat o si faet bufare su bestiàmene Sinonimi e contrari abbadógiu, biberadóriu, peberadóriu, umiadroxu Etimo ltn. *bibitorium.
bidràju , nm: birdaju,
bridaju,
vidraju Definizione
chie faet o trebballat imbidru
Sinonimi e contrari
birdieri
Terminologia scientifica
prf
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
verrier
Inglese
glassmaker (worker)
Spagnolo
vidriero,
cristalero
Italiano
vetràio
Tedesco
Glasmacher,
Glasarbeiter.
bidràna , nf Definizione greme chi umperant in is latzos po aciapare pigiones.
bidrànciu , agt: bildànciu,
birdànciu,
birdàngiu,
birdànzu Definizione
chi de colore est unu pagu birde; nau de frutuàriu, chi no est bene cotu
Sinonimi e contrari
birdatzu,
birdóngiu,
birdóschinu
/
cruàxini
Terminologia scientifica
clr
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
verdâtre
Inglese
greenish
Spagnolo
verdusco
Italiano
verdógnolo
Tedesco
grünlich.
bídre , agt, nm: birde,
bilde,
bildi,
birdi,
virde Definizione
genia de colore, su de s'erba, de is fògias friscas de is matas, de su frutuàriu cruo: si narat fintzes de linna segada de pagu, chentza sicada
Sinonimi e contrari
friscu 1
| ctr.
sicadu,
sicu
Modi di dire
csn:
birde meru, birde porrale/forrale, birdi che narba; picàresi sos birdes = istare in ziru, leàresi su logu; cadhos birdes = cadhos fatos a pessamentu (chi no si ndhe agatat in logu); no bastare ne birde e ne sicu = no bastai nudha, consumai totu, tropu; èssere birde (nadu de zente) = giòvunu
Frasi
in beranu su logu est birde: in istiu inoghe est totu sicu ◊ su trigu no ndhe cheret messadu birde ◊ ti fàciu furriai birdi che sa modhici! ◊ sa linna birde est mala a tènnere
2.
est birdi che feli ◊ a s'istrubberi no li bastat ne birde e ne sicu
3.
pitzoca remonia, no est de cussas chi si picant sos birdes: in ziru no l'addóbias mai ◊ si picabat sos birdes pro andhare a cucuja ◊ babbu candho fiat birde fiat líeru che canna
Cognomi e Proverbi
smb:
Birde, (b)Irde
Terminologia scientifica
clr
Etimo
ltn.
vir(i)de
Traduzioni
Francese
vert
Inglese
green
Spagnolo
verde
Italiano
vérde
Tedesco
grün,
Grün.
bídri , nm: bidru,
birdi 1,
bírdiu,
birdu,
bridu,
fidru,
vidru Definizione
genia de materiale chi lassat passare sa lughe, fintzes orrugu de custu materiale fatu a pígiu o fógliu ladu de tantas grussàrias segundhu a ite serbit
Sinonimi e contrari
cidru 1,
gridu,
imbidri
Frasi
is birdis de is fentanas lassant intrai su soli ◊ fentana e porta a birdis ◊ bi at serras tancadas a bidros
Etimo
ltn.
vitrum
Traduzioni
Francese
verre
Inglese
glass
Spagnolo
vidrio,
cristal
Italiano
vétro
Tedesco
Glas.
bídria , nf: bídriga,
bírdia,
bítrica,
brídica,
vídriga Definizione
sa de duas pobidhas de su babbu po is fígios de sa prima pobidha
Sinonimi e contrari
frídica
Frasi
mi as tratadu che bídriga mala, ma no mi ofendho (Farina)◊ cussa est una bona mama e una bona bídriga, chi est cosa prus dificurtosa!
Terminologia scientifica
ptl
Etimo
ltn.
vitrica
Traduzioni
Francese
belle-mère
Inglese
stepmother
Spagnolo
madrastra
Italiano
matrigna
Tedesco
Stiefmutter.
bídricu , nm: bídrigu,
bídriu,
bírdiu 1,
brídicu,
vídrigu Definizione
su de duos pobidhos de sa mama po is fígios de su primu pobidhu
Sinonimi e contrari
frídicu
Frasi
apo bistu a bídrigu tuu
2.
cust'istadu est bidrígu e babbu indignu, inimigu e opressore
Terminologia scientifica
ptl
Etimo
ltn.
vitricus
Traduzioni
Francese
beau-père
Inglese
stepfather
Spagnolo
padrastro
Italiano
patrigno
Tedesco
Stiefvater.
bidrièra , nf: birdiera,
bivriera,
fridiera,
virdiera Definizione
apertura serrada a imbidros
Sinonimi e contrari
imbirdiara
Frasi
passai oras e oras in sa bidriera de su bracone e dogni passu chi intendhia mi pariat issu ◊ sartidimí sa birdiera e bandit a pratza a fai sa parlata!
Etimo
spn.
vidriera
Traduzioni
Francese
vitrage
Inglese
glass door
Spagnolo
vidriera
Italiano
vetrata
Tedesco
Glaswand.
bídriga bídria
bidrighínzu bidichínzu
bídrigu bídricu
bidrínculu , agt Definizione nau de materiale, chi est sugetu meda a si fàere a farinos, a orrugos, chi est coment'e imbidru, chi si segat cun facilidade Sinonimi e contrari bídrinu, chídrinu, fracadinu Frasi pane bidrínculu est su pane de fresa candho est àrridu Etimo srd.
bídrinu , agt: bírdinu Definizione
chi est sugetu meda a si fàere a farinos, a orrugos, chi est coment'e imbidru, chi est de imbidru, si segat atrotigandhodhu
Sinonimi e contrari
bidrínculu,
chídrinu,
fracadinu,
stocatzinu,
tzacaditu
| ctr.
lentu
Frasi
gighet sos ossos bídrinos, débbiles chi si segant deretu
2.
zuchet sos ocros bírdinos de timoria
Etimo
ltn.
vitrinus
Traduzioni
Francese
fragile
Inglese
breakable
Spagnolo
frágil
Italiano
fràgile
Tedesco
zerbrechlich.
bidrínzu , nm Definizione
bidhighedha de pagas domos
Sinonimi e contrari
bichinadu,
bidhichedha,
bidhiciolu,
furriadolzu,
madau,
trechinzu
Traduzioni
Francese
hameau
Inglese
hamlet
Spagnolo
caserío
Italiano
casale,
borghétto
Tedesco
Weiler.
bidriòla, bidriólu , nf, nm: birdioba,
birdiolu,
brijolu,
vidriolu Definizione
una genia de sorfatu / b. raju = sorfatu de ràmine
Sinonimi e contrari
ribiola
Frasi
ahi, fiza mea, mi est fringhendhe su coro che brijolu: chie ti at mortu?!
Etimo
ctl.
vidriol
Traduzioni
Francese
vitriol
Inglese
vitriol
Spagnolo
vitriolo
Italiano
vetriòlo
Tedesco
Vitriol.
bídriu bídricu
bidròni , nm Definizione tziligheta manna e birde Sinonimi e contrari còcolo 1 / cdh. tzirichiltoni Terminologia scientifica anar, podarcis sicula cettii.