A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

biginàu bichinàdu

bigínu bichínu

bigirría , nf Definitzione genia de idea maca, istrambeca Sinònimos e contràrios bibbirriu, istrolichéntzia Frases it'est custa alciada de bigirria?! (P.M.Canu)◊ no ti àrciat mancu in bigirria chi a muzere mia la podes fàghere istare male!

bígiu bícru

bíglia , nf: billa 2, bíllia, brilla Definitzione genia de birilla manna po giogare a biliardu.

bigliadòri , nm: billadori Definitzione chie abbarrat a bigiare Sinònimos e contràrios abbilleri, ilgiadori Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu surveillant Ingresu watcher Ispagnolu vigilante Italianu vigilante Tedescu Aufseher.

bigliài bigiàre 1

bigliàrdu , nm: biliardu, billiardu Definitzione genia de giogu Terminologia iscientìfica ggs Tradutziones Frantzesu billard Ingresu billiards Ispagnolu billar Italianu biliardo Tedescu Billard.

bigliète , nm: billete, billetu, bugliete, bullete Definitzione paperedhu iscritu, un'iscritu de pagas errigas; genia de arrecia po calecuna cosa chi si pagat (b. de su trenu, de su purma, de su tzínema, de loteria); dinare in paperi Maneras de nàrrere csn: punciai su billetu de su trenu = intrare su billete in sa machinedha chi lu trimbat o istampat a sa tucada, o fintzas a pintzas o machinedha a manu; tirare a biglietes = a chie tocat tocat, a su chi essit, sortae, itl. fare a sortéggio; billete de banca = dinari in pabilu Frases li at iscritu una punta de billete ◊ eus a tenni a unu chi iscít bogai contus e iscrí una punta de billetu 2. ant postu sos biglietes a pesu de oro ◊ sos billetes si faghent in s'istatzione ◊ mi fatzu su billetu po andai e torrai 3. su comporadore mi at zau bellos billetones chi parent lintzolos! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu billet Ingresu ticket Ispagnolu billete Italianu bigliétto Tedescu kurzer Brief, Schein, Karte.

bígna , nf: bíngia, bintza, binza, víngia Definitzione terrenu postu, pastinadu, prantau a bide Sinònimos e contràrios pàltinu Maneras de nàrrere csn: pònnere b. = prantai su sarmentu, fai bíngia noa, noedha; bogare una terra a b. = triballare sa terra a fundhu meda chi fetat a bi prantare sa bide; b. bogada a ràllia = sa terra totu segada, móida; b. fata a canales = sa terra segada petzi ifilu de s'órdine; girada de bíngia = su tretu tra sos órdines e sa làcana, sa cresura; giuali de b. = órdine de bide, de fundhos; pratza de b. = su tretu in mesu de duos órdines; bagantinu de b. = tretu lassadu chentza postu a bide, in binza, in sos oros de fora; sa b. si marrat o arat, si cratzat, s'iscràciat, si fait de pruàcia, si pudat; impalai sa b. = pònnere sa raiga a sos fundhos; ispuzonare sa b. = ismamai; b. a fichetes = a órdines; b. a cannitu = a bérgulas; b. a rabatzones = a fundhos bassos; andhare a b. pinta = in sas pigadas, andhare unu pagu de rugadis pro èssere prus pagu peleosu; faedhos nados a binza pinta = faedhos a duas caras, fartzos, itl. equìvoci Frases si no bufo binu, sas binzas, tandho, puite seo tribballandhedhas?! ◊ cheria faedhare su mere po cras, ca mi cheria assigurare si andhaus a marrare in binza ◊ iant batiu dea is bíngias cadinos prenos de àghina ◊ is bíngias ocannu funt carriadas de àniga 2. ite mi ndh'importat? no siat chi mi che ponzat su cadhu in binza, puru!…◊ gei no mi nd'at a scicutai sa bíngia! ◊ no cherimus préigas de rujadis ne faedhos chi andhant a binza pinta (G.Fiori) Ètimu ltn. vinea Tradutziones Frantzesu vigne, vignoble Ingresu vines Ispagnolu viña Italianu vigna, vignéto Tedescu Weinberg.

bignàrgiu, bignàrzu , nm: bingiàrgiu, bingiarxu, binzarzu Definitzione mere de bíngias, chie trebballat, custódiat o contivígiat bíngias Sinònimos e contràrios bennidore 1, bignateri, binzaresu Ètimu srd.

bignatéri , nm: bingiaderi, bingiateri, binzateri Definitzione mere de bíngia, chie trebballat o contivígiat bíngia Sinònimos e contràrios bignàrgiu, binzadorzu / cdh. vignateri Frases binzateri mannu, cussu tenet binzas medas ◊ sos binzateris faghent s'abbardente dae s'ainata ◊ su bingiateri est preparendi sa stibba po binnennai ◊ chilcas binnenna cun binzateris chena cabu?! Terminologia iscientìfica prf Ètimu vinyater Tradutziones Frantzesu vigneron Ingresu vine-dresser Ispagnolu viñero Italianu vignaiòlo Tedescu Weinbauer.

bigòne , nm Definitzione frucàgiu a duos corros.

bigòrra bibbigòrra

bigòtis , nm pl Definitzione su pilu de is mustatzos Ètimu spn. bigotes.

bigótu , nm Definitzione chi o chie est apedhiau a tropu a cosas de crésia ma chentza unu fàere de giudu Sinònimos e contràrios apontziadori, basamatone, moitzu 1, satrapone.

bigràre bigiàre

bigríle begríle

bígru, bígu bícru

bigumàrras, bigumàrru , nm Definitzione bigu o boe marinu; genia de lampu chentza tronu Sinònimos e contràrios culumarru, igumarras Terminologia iscientìfica anar, monachus monachus Tradutziones Frantzesu phoque moine de la Méditerranée, éclair Ingresu monk seal, lightning Ispagnolu foca monje, relámpago sin trueno Italianu foca mònaca, lampo sécco Tedescu Mönchsrobbe, Wetterleuchten.