esína , nf: seina Definition mesu sodhu, ses dinaris.
esisténscia, esisténtzia , nf Definition
sa vida, su èssere bios, su si agatare coment’e personas, su èssere
Synonyms e antonyms
isistimentu,
vida
Sentences
finat una bolta su castigu de s'esisténscia! ◊ as torrau àcuas a is arréxinas de s'esisténtzia mia (A.Angioni)◊ est ispiegandho in poesia totu s'esisténtzia de sa gente úmile
Translations
French
existence
English
existence
Spanish
existencia
Italian
esistènza
German
Leben,
Dasein,
Existenz.
esístere, esísti , vrb Definition su si agatare, su èssere Synonyms e antonyms agatàresi, èssere, esistiri.
esistíri , vrb Synonyms e antonyms esístere.
ésitu , nm Definition sa essia de una cosa, s’arresurtau chi si benit a ischire Sentences azis isvirgadu ésitos bonos candho bos sezis contivizados.
esócrinu , agt Definition nau de is gràndhulas o néulas, chi ndhe bogant a fora is sustàntzias chi produent (es. sa salia).
ésodu , nm Definition unu de is líbberos de sa Bíbbia, su chi contat sa essia de Israele de s'Egitu; essia, andhada o fuia de gente meda de unu logu.
esoneràre , vrb Definition giare s'esòneru, iscabbúllere a unu de un'óbbrigu.
esòneru , nm Definition su no èssere prus obbrigaos a unu dovere, a fàere calecuna cosa.
esópu , nm: isopu 1*,
issopu 2 Definition
genia de erba fragosa chi creschet a tupighedha, bona po fàere profumos e sabones
Synonyms e antonyms
timu,
tumbu
Scientific Terminology
rba, Coridothymus capitatus
Translations
French
thym
English
thyme
Spanish
tomillo
Italian
timo
German
eine Thymiansorte.
esópu 1 , nm: isope Synonyms e antonyms
mammuleu
Scientific Terminology
rba, Micromeria graeca
Translations
French
hysope
English
hyssop
Spanish
hisopo
Italian
issòpo
German
Wilder Ysop,
eine Satureisorte.
esóticu , agt Definition chi est de fora, de àteros logos, nau prus che àteru de frutuàrios e de matas Sentences at gastau in frores esóticos su chi no at gastau totu s’annu in àteras cosas.
èspa , nf, nm: espe,
espi,
espru,
espu Definition
genia de bobboi cantu a un'abe, de colore grogo a ispertiadas niedhas, cun is alas, tímiu ca punghet e dolet meda
Synonyms e antonyms
vespe*,
chespe
Idioms
csn:
espi terràina, ferràina = espe chi si faghet su nidu suta de terra, cussideradu prus perigulosu, prus arrabiosu; espi burda = s'espe chi faghet su pane o bresca fora; pònniri su fogu a is espis = pònniri afusu; isfustigonai is espis = forrogare sa tana de s'espe, in cobertantza: buscaresila; niu d'espis = cala, tana, pane d'espe
Sentences
s'espe cheret timidu, ca punghet e dolet ◊ passa atesu ca dhoi at unu niu de espis ferràinas ardurosas ◊ tronu malu, parit ca portu espas terràinas in conca! ◊ si fúrriat chi espi: no bollit chi dha tochi ◊ s'espi ferràina si ghetat a s'ómini ◊ dhoi at unu niu de espis rabiosas ◊ sa tziligheta, su espu e sa frommiga funt issuciandho pibione!
Surnames and Proverbs
smb:
Espa, Espis
Scientific Terminology
crp, vespa crabro, vespula vulgaris, v. germanica, polistes gallicus
Translations
French
guêpe
English
wasp
Spanish
avispa
Italian
vèspa
German
Wespe.
espàrzu , nm Definition niu de espos Synonyms e antonyms ghespàgliu*.
èspe èspa
esperiéntzia , nf: isperiénscia* Definition su connòschere sa faina, is cosas, is chistiones po dhas àere bistas, connotas, provadas, fatas.
esperiméntu , nm: isparimentu* Synonyms e antonyms iscumbata, proa / isperiéntzia.
esperrànza , nf Definition espu chi si faet su niu asuta de terra, a tana, prus de tímere fintzes ca si podet suberiare o atzitzare chentza chi unu si ndhe acatet (passandho, arandho); in calecunu logu custu númene dhu narant a su muscone Synonyms e antonyms espeverràina, espidarràina*, espudarranza, isparranza.
espértu , agt, nm: ispeltu Definition chi o chie connoschet bene una cosa, una chistione, chi dha tenet a pràtiga Synonyms e antonyms connoschidore, pràticu Sentences cun s'iscuja chi issos sunt espertos servint in dogni tempus su potente ◊ cussu est considerau de is prus espertus in custa matéria ◊ a su chi narant is espertus cust'arratza de papagallu est su chi tenit prus memória.
ésperu , nm: éspuru,
pésperu,
vésperu* Definition
sa funtzione de su merie, in crésia, mescamente cussa de sa die innanti de una festa; merie innanti
Synonyms e antonyms
mericedhu,
sero
Sentences
fut su éspuru de Pasca e giai luxiant is luxis de su sàbudu ◊ fiat su éspuru de Santaruxi
2.
candu si faiat su civraxu, su éspuru bisongiàt de preparai sa linna
Translations
French
vêpres
English
vespers,
evening
Spanish
víspera,
crepúsculo
Italian
vèspro
German
Vesper,
Abend.