illegíri , vrb: illezire Definition fàere o essire feos, lègios Synonyms e antonyms infeire, sbisuriai, slegiai | ctr. imbellichinare, imbellire Sentences sa picioca si fuat illegia che una cani (F.Marcialis) Etymon srd.
illegitimidàde , nf Definition su èssere illegítimu de una cosa o fatu.
illegítimu , agt: illezítimu Definition chi no est lítzidu, chi est foras de comente narat o disponet sa lei, chi no est cunforma a su diritu, fintzes furau Synonyms e antonyms illítzitu, mostrengu / burdu | ctr. legítimu Sentences una leze ordinària chi istabbilat unu diritu de serrata diat èssere illegítima proite contrària a sas valutatziones de su Costituente (A.Carai) Etymon itl. illegittimo.
illeinàre , vrb Definition segare sa leina, segare is pigionatzos de una mata, is cambos noos chi essint in su truncu, in cambu grussu pudau Synonyms e antonyms immodhitare, irbrossare, ispudhonare Etymon srd.
illempiàda , nf Definition su illempiare, illimpiamentu Synonyms e antonyms allichidia, illertida, ischixinadura, limpiamentu, samunada Etymon srd.
illempiàre , vrb: illimpidare, illimpiai, illimpiare, irlimpiai Definition fàere límpiu, netu, nau fintzes de cosas de papare chi s’ispúligant aprontandhodhas po dhas còere (es. i. sa patata); una de is fainas de su samunóngiu: pònnere s’orroba a modhe in abba cun su sabone, bogare, fàere biancu, netu, límpiu, samunare a tantas bortas in abba càmbia, ma fintzes tirare s’erba de mesu de is laores Synonyms e antonyms allimpiare, innetare, pulire / allichidie, illoltiare, imbogadare, innetare, iscinixai, limpiai | ctr. imbrutai Sentences custu est su pigiolu de sa patata chi as irlimpiau tui ◊ illempiàdebbos e cambiàdebbos sos vistires! ◊ is fígios agiudaiant a semenare su trigu, a dhu marrare, a dh'illimpiare, a messare e treulare Etymon srd.
illempiónzu , nm: illimpióngiu Definition sa faina de illimpiare, su illimpiare Synonyms e antonyms innetadura, innetionzu, innetu 1, limpióngiu Etymon srd.
illenadúra , nf Definition su illenare Etymon srd.
illenàre , vrb: illeniare Definition ifritare o callentare fintzes a èssere tébiu; nau pruschetotu de unu dolore, menguare, dòlere prus pagu, fintzes fortzare prus pagu tirandho calecuna cosa, lassare andhare Synonyms e antonyms intebiai, isalenare / abbacai, abblandai, abbonantzai, achedare, allebiae, apachiare, apasaogare, asselenare, asseliare, assussegai, illebiare / abbambiai 1, aflusciai | ctr. imbudhighinare / ingrajai, peorare 2. chie podiat illenare su dolore tuo? 3. si l'illenas sa bríglia cust'ebba curret Etymon srd. Translations French adoucir, calmer English to soothe Spanish aliviar Italian lenire German lindern.
illendhinàre , vrb Definition illimpiare de su léndhine Etymon srd.
illeniàda , nf Definition su illeniare, fàere o essire prus lenu, su abbrandhare o menguare de unu dolore o àteru (es. calore) Synonyms e antonyms abbacada, abbrandhada, lenida | ctr. acradiada, incrispiada Sentences su dolore mi at dadu s'illeniada, cun sa meighina chi apo leadu! Etymon srd. Translations French mitigation English mitigation Spanish alivio Italian mitigazióne German Milderung.
illeniàre illenàre
illentiàre , vrb Definition lassare o fàere prus lenta una cosa tirada, prus pagu tirada Synonyms e antonyms abbambiai 1, illascare Etymon srd.
illéntu , agt Definition nau de ccn., chi est forte de ischina, chi si movet de ischina cun facilidade.
illenturiàu , agt Definition chi portat unu pagu de umidade de lentore, de serenu Synonyms e antonyms umatu, umaditu, umidonzu | ctr. asciutu, sicu Sentences atzidente a sos allumínios: illenturiaos funt!(M.Deiana) Etymon srd.
illeonàre , vrb: illionai Definition marrare sa terra, pistare is leas Synonyms e antonyms marrai, marronai, tzapare / irbardulare, ischelviare, launai Sentences oje illèonas, cras chin sa ghestrale, chin su picu, chin sa cana, semper travallandhe (L.Loi).
illeonónzu , nm: illinognu Definition trebballu de aprontamentu de sa terra Synonyms e antonyms allionóngiu, tzaponzu Sentences adderetas sa binza e la preparas, la pulis, tandho l'aras acapidàndhela chin s'illeononzu ◊ preparandho in beranu s'illinognu po fàere sa sémina in s'atognu (C.Arangino) Etymon srd.
illepedhadúra , nf Definition su illepedhare Etymon srd.
illepedhàre , vrb Definition segare, fàere a orrughedhos a lepedha Synonyms e antonyms aferritai Etymon srd. Translations French coupailler English to chop (up) Spanish cortajear Italian tagliuzzare German zerschneiden.
illepedhàu , pps, agt Definition de illepedhare Synonyms e antonyms chimentadu, firchinadu.