martória maltóriu
martoriàdu maltoriàdu
martóriu maltóriu
martorzàre , vrb Definition giare ifadu, fàere sufrire Sentences s'àinu moviat sa coa pro si catzare sa musca chi lu martorzaiat Etymon srd.
màrtu màltu
màrtu 1 màltu 1
màrtu 2 , nm Definition su canale maistu de sa teulada de sa domo, su chi arregollet s'abba de is àteros canales Synonyms e antonyms butiadorzu, gutera, rundha Scientific Terminology dmo.
martúciu , nm: marturtzu,
martutzu Definition
martutzu de àcua o de arriu, genia de erba chi faet in mesu de s'abba de is errios, unu pagu a cambos crocaos, fines e tuvudos, curtzos, cun arraighinedhas in is nodos, fogighedhas piticas, de sabore forte, unu pagu àspidu, pitzigorosu: bona po insalada e errica de vitaminas A e C: una calidade (Lepidium sativum) dha prantant in ortu / àtera calidade de erba: martutzu aresti (Veronica anagallis-aquatica), martutzu de cuadhu = giúguru, tirgusa (Apium nodiflorum), martutzu grassu = zenia de erba chi faghet in s'abba, bona a meighina (Veronica beccabunga)
Synonyms e antonyms
acione,
giúgiuru,
grúspinu,
íspini,
lantutzu,
martutzedhu,
mastrutu,
nartussu,
óspinu
Sentences
anca passat s’arriu abarrat lau, martutzu e cannisoni ◊ sàntziat su martutzu a pillu de s'unda ◊ bivieiaus isceti addisigendu, ma diaici puru cresceiaus, totu a frotza de isparau, martutzu, lau, pira (Fr.Onnis)
Surnames and Proverbs
smb:
Martutzu, Martuzu, Mattutzu
Scientific Terminology
rbz, Nasturtium officinale
Etymon
ltn.
masturtium
Translations
French
cresson
English
nasturtium
Spanish
berro
Italian
nastùrzio,
crescióne
German
Brunnenkresse.
martúgliu , agt Definition nau de ccn., chi est malàidu de meda, sèmpere in letu Synonyms e antonyms màlturu Sentences ma martúgliu ses chi non ti che pesas dae su letu pro andhare a sas berveghes?!
màrtulu , nm: màtule,
màtulu,
màtzule,
màtzulu,
màtzuru Definition
fascitu de cosa chi si podet pigare a una manu (a logos, fasche manna)/ min. matuledhu, matuledha / m. de trigu = màrghine
Synonyms e antonyms
arramaletu,
matzu
/
màiga,
manna,
mannúciu
Sentences
cussa nuighedha est coment'e unu màtulu de lana in chelu campu ◊ at bodhidu unu màtulu de fiores ◊ chie at pérdidu unu màtulu de giaes benzat in podere meu! ◊ una matuledha de pedrusímula ◊ unu màrtulu de frores, de petrusèmene, de latuca
2.
tres o bàtoro manadas de trigu faghiant su mannuju e dogni tres mannujos fit unu màtulu o màrghine ◊ unu màtulu una cóvula de resa est
Translations
French
bouquet
English
bunch
Spanish
manojo,
atado,
mazo
Italian
mazzo
German
Bündel.
marturàmene , nm Definition su èssere ammarturaos, malàidos a meda Synonyms e antonyms maltóriu Sentences sas berbeches fint totu a unu marturàmene Etymon srd.
marturàre , vrb: ammarturai*,
marturiai,
marturiare Definition
orrúere a malàidu a tempos longos, màrture, chentza ndhe pòdere sanare; sufrire meda, che màrture, guastare, fintzes fàere sufrire o penare
Synonyms e antonyms
irmalaidare
/
allizare
/
trumentai
| ctr.
sanai
/
bodire,
gosai
Sentences
a isse lu martúriat su dolore ◊ gighiat sos ojos marturiados de su piantu ◊ tenet una fiza tunconida, marturiada in sa carena barant'annos ◊ sa Sardigna est marturiada de s'isfrutamentu
2.
custa prantaza cheret prantada prima chi si martúriet de su totu
3.
iscominigaus, no isceis comente marturiai is pòberos?!
Translations
French
souffrir
English
to suffer a long sickness (from)
Spanish
enfermar,
sufrir mucho
Italian
patire,
soffrire a lungo per malattìa
German
leiden.
marturatzòni , nm: ammarturatzone Definition
maladia o suferéntzia manna chi durat a tempos longos de no èssere a tretu de fàere cosa
Synonyms e antonyms
maltóriu,
malturítziu,
marturéntzia
Sentences
cent'annus de marturatzoni siant su gosu suu!…
Translations
French
invalidité
English
invalidity
Spanish
invalidez
Italian
invalidità
German
Invalidität.
marturàu , pps, agt: ammarturau Definition de marturare Synonyms e antonyms màlturu.
màrture màlturu
marturéllu , agt Definition chi est ammarturau Synonyms e antonyms màlturu Sentences píntami, pintore, totu de grogo che marturella isetandhe cufortos! ◊ tenzo unu frade marturellu de annos Etymon srd.
marturéntzia , nf Definition su èssere màrtures, malàidos meda e a tempus meda (nau fintzes in su sensu de paràlisi) Synonyms e antonyms marturatzoni, marturia, marturidade Etymon srd.
marturésu , agt Synonyms e antonyms martesu Sentences is calenturas marturesas (E.Collu).
màrturi màlturu
marturía , nf Definition su èssere màrtires, sèmpere sufrindho meda Synonyms e antonyms ammarturedhonzu, antzulia, marturéntzia Etymon srd.