martória maltóriu
martoriàdu maltoriàdu
martóriu maltóriu
martorzàre , vrb Definitzione giare ifadu, fàere sufrire Frases s'àinu moviat sa coa pro si catzare sa musca chi lu martorzaiat Ètimu srd.
màrtu màltu
màrtu 1 màltu 1
màrtu 2 , nm Definitzione su canale maistu de sa teulada de sa domo, su chi arregollet s'abba de is àteros canales Sinònimos e contràrios butiadorzu, gutera, rundha Terminologia iscientìfica dmo.
martúciu , nm: marturtzu,
martutzu Definitzione
martutzu de àcua o de arriu, genia de erba chi faet in mesu de s'abba de is errios, unu pagu a cambos crocaos, fines e tuvudos, curtzos, cun arraighinedhas in is nodos, fogighedhas piticas, de sabore forte, unu pagu àspidu, pitzigorosu: bona po insalada e errica de vitaminas A e C: una calidade (Lepidium sativum) dha prantant in ortu / àtera calidade de erba: martutzu aresti (Veronica anagallis-aquatica), martutzu de cuadhu = giúguru, tirgusa (Apium nodiflorum), martutzu grassu = zenia de erba chi faghet in s'abba, bona a meighina (Veronica beccabunga)
Sinònimos e contràrios
acione,
giúgiuru,
grúspinu,
íspini,
lantutzu,
martutzedhu,
mastrutu,
nartussu,
óspinu
Frases
anca passat s’arriu abarrat lau, martutzu e cannisoni ◊ sàntziat su martutzu a pillu de s'unda ◊ bivieiaus isceti addisigendu, ma diaici puru cresceiaus, totu a frotza de isparau, martutzu, lau, pira (Fr.Onnis)
Sambenados e Provèrbios
smb:
Martutzu, Martuzu, Mattutzu
Terminologia iscientìfica
rbz, Nasturtium officinale
Ètimu
ltn.
masturtium
Tradutziones
Frantzesu
cresson
Ingresu
nasturtium
Ispagnolu
berro
Italianu
nastùrzio,
crescióne
Tedescu
Brunnenkresse.
martúgliu , agt Definitzione nau de ccn., chi est malàidu de meda, sèmpere in letu Sinònimos e contràrios màlturu Frases ma martúgliu ses chi non ti che pesas dae su letu pro andhare a sas berveghes?!
màrtulu , nm: màtule,
màtulu,
màtzule,
màtzulu,
màtzuru Definitzione
fascitu de cosa chi si podet pigare a una manu (a logos, fasche manna)/ min. matuledhu, matuledha / m. de trigu = màrghine
Sinònimos e contràrios
arramaletu,
matzu
/
màiga,
manna,
mannúciu
Frases
cussa nuighedha est coment'e unu màtulu de lana in chelu campu ◊ at bodhidu unu màtulu de fiores ◊ chie at pérdidu unu màtulu de giaes benzat in podere meu! ◊ una matuledha de pedrusímula ◊ unu màrtulu de frores, de petrusèmene, de latuca
2.
tres o bàtoro manadas de trigu faghiant su mannuju e dogni tres mannujos fit unu màtulu o màrghine ◊ unu màtulu una cóvula de resa est
Tradutziones
Frantzesu
bouquet
Ingresu
bunch
Ispagnolu
manojo,
atado,
mazo
Italianu
mazzo
Tedescu
Bündel.
marturàmene , nm Definitzione su èssere ammarturaos, malàidos a meda Sinònimos e contràrios maltóriu Frases sas berbeches fint totu a unu marturàmene Ètimu srd.
marturàre , vrb: ammarturai*,
marturiai,
marturiare Definitzione
orrúere a malàidu a tempos longos, màrture, chentza ndhe pòdere sanare; sufrire meda, che màrture, guastare, fintzes fàere sufrire o penare
Sinònimos e contràrios
irmalaidare
/
allizare
/
trumentai
| ctr.
sanai
/
bodire,
gosai
Frases
a isse lu martúriat su dolore ◊ gighiat sos ojos marturiados de su piantu ◊ tenet una fiza tunconida, marturiada in sa carena barant'annos ◊ sa Sardigna est marturiada de s'isfrutamentu
2.
custa prantaza cheret prantada prima chi si martúriet de su totu
3.
iscominigaus, no isceis comente marturiai is pòberos?!
Tradutziones
Frantzesu
souffrir
Ingresu
to suffer a long sickness (from)
Ispagnolu
enfermar,
sufrir mucho
Italianu
patire,
soffrire a lungo per malattìa
Tedescu
leiden.
marturatzòni , nm: ammarturatzone Definitzione
maladia o suferéntzia manna chi durat a tempos longos de no èssere a tretu de fàere cosa
Sinònimos e contràrios
maltóriu,
malturítziu,
marturéntzia
Frases
cent'annus de marturatzoni siant su gosu suu!…
Tradutziones
Frantzesu
invalidité
Ingresu
invalidity
Ispagnolu
invalidez
Italianu
invalidità
Tedescu
Invalidität.
marturàu , pps, agt: ammarturau Definitzione de marturare Sinònimos e contràrios màlturu.
màrture màlturu
marturéllu , agt Definitzione chi est ammarturau Sinònimos e contràrios màlturu Frases píntami, pintore, totu de grogo che marturella isetandhe cufortos! ◊ tenzo unu frade marturellu de annos Ètimu srd.
marturéntzia , nf Definitzione su èssere màrtures, malàidos meda e a tempus meda (nau fintzes in su sensu de paràlisi) Sinònimos e contràrios marturatzoni, marturia, marturidade Ètimu srd.
marturésu , agt Sinònimos e contràrios martesu Frases is calenturas marturesas (E.Collu).
màrturi màlturu
marturía , nf Definitzione su èssere màrtires, sèmpere sufrindho meda Sinònimos e contràrios ammarturedhonzu, antzulia, marturéntzia Ètimu srd.