padrína , nf: pardina Definition
fémina chi at cresimau o batiau a ccn.
Synonyms e antonyms
madrina 1,
nonna
Translations
French
marraine
English
godmother
Spanish
madrina
Italian
madrina
German
Patin.
padrínu , nm: pardinu Definition
ómine chi at cresimau o batiau a ccn. / a./c. candu su foedhu est nau de una persona precisa (p. meu, tuo) si est cmpl. o. si faet prepositzionale
Synonyms e antonyms
nonnu
Sentences
naramí pardinu ca ti apu batiau ◊ dae pagu ndhe ant trasferidu a padrinu
Etymon
itl.
Translations
French
parrain
English
godfather
Spanish
padrino
Italian
padrino
German
Pate.
padrítu , nm Definition min. de padre Synonyms e antonyms padrighedhu.
pàdriu , agt Definition chi est craru, precisu, bene nau Synonyms e antonyms ladinu.
padríxi , nf: pardighi,
pedrige,
pedrighe,
peldiga,
peldige,
peldighe,
peldixa,
perdiche,
pérdiche,
perdiga,
perdige,
perdighe,
pérdighe,
perdigi,
perdígia,
perdija,
perdixa,
perdixi,
prédiche,
predixe Definition
pudha de mata, genia de pigione mannitu cassau meda po sa petza; nau in cobertantza, messadura de laore a fura; fintzes abbruxadura de fogu e bubburuchedha chi si faet in sa carre / min. perdixedha
Idioms
csn:
èssere che puzone de perdighe = totu andhados, emigrados, chie a unu chirru e chie a un'àteru; perdixi cinixali = itl. starna; perdixi! = perdinci!; pudhighinu de perdighe = perdigana; binu ocru de prédiche = creze de binu biancu, craru; manígiu de peldige = trata, arrastu de p.
Sentences
catzadore fentomadu, coglit sa perdija a bolu! ◊ est muda e aprantada che puzonedha de prédiche chi si li est ghetandhe s'astore ◊ su cani ndi at pesau sa perdixi ◊ su cane currígliat sa prédiche ◊ faeus su pràngiu, mancari a petza de pedrighe!
3.
su fogu mi at fatu una perdixi
4.
si aiat fatu prenare duas buzas de cudhu binu ocru de prédiche pro cumbidare a su socru
Surnames and Proverbs
smb:
Perdighe, Perdisci, Perdixi
Scientific Terminology
pzn, alectoris barbara
Etymon
ltn.
perdice(m)
Translations
French
perdrix
English
godfather
Spanish
perdiz
Italian
pernice
German
Klippenhuhn,
Felsenhuhn.
padronàtu , agt Definition chi est de unu mere, de unu padronu Synonyms e antonyms brivau 1 | ctr. comunale, prúbbicu Sentences custa tanca est padronata e si no bos at fatu cuntierra a como su proprietàriu istade trancuillu.
padronía , nf Definition
su èssere meres, padronos
Translations
French
possession
English
ownership
Spanish
control,
dominio
Italian
padronanza
German
Herrschaft,
Beherrschung.
padronizàre , vrb Definition fàere su mere; manigiare bene meda ccn. cosa, acoment'e candho unu dha connoschet bene ca est su mere Sentences comente podet fàghere de padrona si no ischit a padronizare?!
padrónu , nm: (f. -a) Definition chie possedit cosa Synonyms e antonyms mere Idioms csn: fàghere una cosa a manu de p. = bene, cun incuru, comente la faghet unu mere; èssere p. e mere de carchi cosa = mere assolutu Sentences unu padronu ricu at imbaucadu unu giualzu ◊ siscur'a nois, postas a servire cun padronas de tantas calidades! ◊ siscuru a chie càmbiat padronos! ◊ deo mi apo a iltare a su chi cheret Deu, ca su padronu est issu ◊ mai ti fetes padronu in logu furisteri! Etymon itl. padrone.
pàdru , nm: pardu,
pradu,
pratu 1 Definition
pardu de sidhu, terrenu cumonale, mescamente ue s'iscapat a pàschere su bestiàmene de trebballu, ma fintzes terrenu o logu in paris
Synonyms e antonyms
comunale
Idioms
csn:
pònnere zaga a su padru (chi est totu in abbertu!) = fàghere una cosa chi no serbit a nudha, samunare sa conca a s'àinu; est unu padru, cussu logu! = est unu terrinu irbandhonadu, paret unu cumonale; pisci in pardu = fàula manna, cosa de no crere
Sentences
at bidu unu boe pasculendhe in su padru ◊ sos àinos a su padru! ◊ scerada, andat per is pardus in circa de erbas! ◊ sas bacas las zughiat a pàschere a su pradu cumonale
Surnames and Proverbs
smb:
Padru, Pardu
Etymon
ltn.
pratum
Translations
French
pré communal
English
municipal meadow
Spanish
prado comunal
Italian
prato comunale
German
Kommunalwiese.
pàdrua , nf: pàdrula, pàldula, pàrdula Definition ispétzia de fogatzedha cun prenimentu de casu friscu postu in pígiu de pasta segada tundha cun is oros artzaos, a bicos, e cota in su forru: si faet fintzes cun arrescotu; acrissone mannu meda cun sete o oto castàngias Synonyms e antonyms casadina Sentences po Pasca manna si faint is pàdruas ◊ a Pasca papa pàrdulas luntas in meli! Scientific Terminology drc.
padruèdha , nf Definition pedra manna, grae, posta in terra, cun d-unu fossedhu in mesu inue si ponet su fusu de s'orroda de is pingiaderis.
pàdrula pàdrua
pàdrumu , nm: pàrdimu, pàrdumu Definition erba linnosa, su frore de santu Giuanne o arculentu Synonyms e antonyms algulenta Scientific Terminology rbl, Achillea ligustica.
padrusímula , nm, nf: pedrusímbulu,
pedrusímula,
pedrusímulu,
petrusímbulu,
petrusímula,
predusímula,
pretusímula Definition
genia de erba chi si prantat po dh'impreare in coghina a cundhire in is papares: faet unu frore ispratu coment'e a paracu che a su chi faet su fenugu / pretusímula agreste = udhúrigu, Conium maculatum
Synonyms e antonyms
pedrusèmene
/
cdh. petrusímulu,
ttrs. predusímuru
Sentences
su predusímula si sèmenat a úrtimos de martu ca durat un'annu chentza si chimire ◊ in su burte de casu bi cheret sa pedrusímula frichinada a minudu ◊ sa die si l’aiat colata abbanne pretusímula e godhinne tamatas
Scientific Terminology
rbzc, Petroselinum crispum
Etymon
ltn.
petroselinum + símula
Translations
French
persil
English
parsley
Spanish
perejil
Italian
prezzémolo
German
Petersilie.
padúle , nf, nm: paoi,
paule,
pauli Definition
abba apojada, paule manna de abba, giubbu, mescamente in is errios mannos
Synonyms e antonyms
gurgu 1,
lacone,
lacuedha,
làcuna,
pógiu,
trógliu
Sentences
brintat in sa pauli, nci afundat e mortu! ◊ a unu poju mannu de su riu li namus "Paule lada"◊ cussa funtana paret unu padule de arana ◊ funt paois de àcuas mortas ◊ in sa paule bi at tzinnia ◊ adoru de su paoi est totu cannisoni
2.
bi est chie no si cunfundhet in custu paule de ódiu
Surnames and Proverbs
smb:
Paulis
Etymon
ltn.
padule(m)
Translations
French
point le plus profond (d'un fleuve)
English
big pool
Spanish
gran poza de agua en los ríos
Italian
grande pózza d'àcqua nei fiumi
German
große Wasserlache in Flüssen.
padulèdha , nf Definition lacuina, tretu a fossu prenu de abba.
pàdulu , agt: bàdulu Definition chi est trotu, arcau Synonyms e antonyms abbajonadu, aggobbedhau, carcangiolu, corcobau, fàlchinu, giumburudu, gobbu Etymon ltn. patulus.
paedhàre , vrb Synonyms e antonyms cumpadèssere, cumpatire, pedronai.
paédhu , nm Definition su paedhare Sentences cussu no at paedhu in logu, no l'importat de su dannu! (Gn.Piras) Etymon srd.