A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

padrína , nf: pardina Definizione fémina chi at cresimau o batiau a ccn. Sinonimi e contrari madrina 1, nonna Traduzioni Francese marraine Inglese godmother Spagnolo madrina Italiano madrina Tedesco Patin.

padrínu , nm: pardinu Definizione ómine chi at cresimau o batiau a ccn. / a./c. candu su foedhu est nau de una persona precisa (p. meu, tuo) si est cmpl. o. si faet prepositzionale Sinonimi e contrari nonnu Frasi naramí pardinu ca ti apu batiau ◊ dae pagu ndhe ant trasferidu a padrinu Etimo itl. Traduzioni Francese parrain Inglese godfather Spagnolo padrino Italiano padrino Tedesco Pate.

padrítu , nm Definizione min. de padre Sinonimi e contrari padrighedhu.

pàdriu , agt Definizione chi est craru, precisu, bene nau Sinonimi e contrari ladinu.

padríxi , nf: pardighi, pedrige, pedrighe, peldiga, peldige, peldighe, peldixa, perdiche, pérdiche, perdiga, perdige, perdighe, pérdighe, perdigi, perdígia, perdija, perdixa, perdixi, prédiche, predixe Definizione pudha de mata, genia de pigione mannitu cassau meda po sa petza; nau in cobertantza, messadura de laore a fura; fintzes abbruxadura de fogu e bubburuchedha chi si faet in sa carre / min. perdixedha Modi di dire csn: èssere che puzone de perdighe = totu andhados, emigrados, chie a unu chirru e chie a un'àteru; perdixi cinixali = itl. starna; perdixi! = perdinci!; pudhighinu de perdighe = perdigana; binu ocru de prédiche = creze de binu biancu, craru; manígiu de peldige = trata, arrastu de p. Frasi catzadore fentomadu, coglit sa perdija a bolu! ◊ est muda e aprantada che puzonedha de prédiche chi si li est ghetandhe s'astore ◊ su cani ndi at pesau sa perdixi ◊ su cane currígliat sa prédiche ◊ faeus su pràngiu, mancari a petza de pedrighe! 3. su fogu mi at fatu una perdixi 4. si aiat fatu prenare duas buzas de cudhu binu ocru de prédiche pro cumbidare a su socru Cognomi e Proverbi smb: Perdighe, Perdisci, Perdixi Terminologia scientifica pzn, alectoris barbara Etimo ltn. perdice(m) Traduzioni Francese perdrix Inglese godfather Spagnolo perdiz Italiano pernice Tedesco Klippenhuhn, Felsenhuhn.

padronàtu , agt Definizione chi est de unu mere, de unu padronu Sinonimi e contrari brivau 1 | ctr. comunale, prúbbicu Frasi custa tanca est padronata e si no bos at fatu cuntierra a como su proprietàriu istade trancuillu.

padronía , nf Definizione su èssere meres, padronos Traduzioni Francese possession Inglese ownership Spagnolo control, dominio Italiano padronanza Tedesco Herrschaft, Beherrschung.

padronizàre , vrb Definizione fàere su mere; manigiare bene meda ccn. cosa, acoment'e candho unu dha connoschet bene ca est su mere Frasi comente podet fàghere de padrona si no ischit a padronizare?!

padrónu , nm: (f. -a) Definizione chie possedit cosa Sinonimi e contrari mere Modi di dire csn: fàghere una cosa a manu de p. = bene, cun incuru, comente la faghet unu mere; èssere p. e mere de carchi cosa = mere assolutu Frasi unu padronu ricu at imbaucadu unu giualzu ◊ siscur'a nois, postas a servire cun padronas de tantas calidades! ◊ siscuru a chie càmbiat padronos! ◊ deo mi apo a iltare a su chi cheret Deu, ca su padronu est issu ◊ mai ti fetes padronu in logu furisteri! Etimo itl. padrone.

pàdru , nm: pardu, pradu, pratu 1 Definizione pardu de sidhu, terrenu cumonale, mescamente ue s'iscapat a pàschere su bestiàmene de trebballu, ma fintzes terrenu o logu in paris Sinonimi e contrari comunale Modi di dire csn: pònnere zaga a su padru (chi est totu in abbertu!) = fàghere una cosa chi no serbit a nudha, samunare sa conca a s'àinu; est unu padru, cussu logu! = est unu terrinu irbandhonadu, paret unu cumonale; pisci in pardu = fàula manna, cosa de no crere Frasi at bidu unu boe pasculendhe in su padru ◊ sos àinos a su padru! ◊ scerada, andat per is pardus in circa de erbas! ◊ sas bacas las zughiat a pàschere a su pradu cumonale Cognomi e Proverbi smb: Padru, Pardu Etimo ltn. pratum Traduzioni Francese pré communal Inglese municipal meadow Spagnolo prado comunal Italiano prato comunale Tedesco Kommunalwiese.

pàdrua , nf: pàdrula, pàldula, pàrdula Definizione ispétzia de fogatzedha cun prenimentu de casu friscu postu in pígiu de pasta segada tundha cun is oros artzaos, a bicos, e cota in su forru: si faet fintzes cun arrescotu; acrissone mannu meda cun sete o oto castàngias Sinonimi e contrari casadina Frasi po Pasca manna si faint is pàdruas ◊ a Pasca papa pàrdulas luntas in meli! Terminologia scientifica drc.

padruèdha , nf Definizione pedra manna, grae, posta in terra, cun d-unu fossedhu in mesu inue si ponet su fusu de s'orroda de is pingiaderis.

pàdrula pàdrua

pàdrumu , nm: pàrdimu, pàrdumu Definizione erba linnosa, su frore de santu Giuanne o arculentu Sinonimi e contrari algulenta Terminologia scientifica rbl, Achillea ligustica.

padrusímula , nm, nf: pedrusímbulu, pedrusímula, pedrusímulu, petrusímbulu, petrusímula, predusímula, pretusímula Definizione genia de erba chi si prantat po dh'impreare in coghina a cundhire in is papares: faet unu frore ispratu coment'e a paracu che a su chi faet su fenugu / pretusímula agreste = udhúrigu, Conium maculatum Sinonimi e contrari pedrusèmene / cdh. petrusímulu, ttrs. predusímuru Frasi su predusímula si sèmenat a úrtimos de martu ca durat un'annu chentza si chimire ◊ in su burte de casu bi cheret sa pedrusímula frichinada a minudu ◊ sa die si l’aiat colata abbanne pretusímula e godhinne tamatas Terminologia scientifica rbzc, Petroselinum crispum Etimo ltn. petroselinum + símula Traduzioni Francese persil Inglese parsley Spagnolo perejil Italiano prezzémolo Tedesco Petersilie.

padúle , nf, nm: paoi, paule, pauli Definizione abba apojada, paule manna de abba, giubbu, mescamente in is errios mannos Sinonimi e contrari gurgu 1, lacone, lacuedha, làcuna, pógiu, trógliu Frasi brintat in sa pauli, nci afundat e mortu! ◊ a unu poju mannu de su riu li namus "Paule lada"◊ cussa funtana paret unu padule de arana ◊ funt paois de àcuas mortas ◊ in sa paule bi at tzinnia ◊ adoru de su paoi est totu cannisoni 2. bi est chie no si cunfundhet in custu paule de ódiu Cognomi e Proverbi smb: Paulis Etimo ltn. padule(m) Traduzioni Francese point le plus profond (d'un fleuve) Inglese big pool Spagnolo gran poza de agua en los ríos Italiano grande pózza d'àcqua nei fiumi Tedesco große Wasserlache in Flüssen.

padulèdha , nf Definizione lacuina, tretu a fossu prenu de abba.

pàdulu , agt: bàdulu Definizione chi est trotu, arcau Sinonimi e contrari abbajonadu, aggobbedhau, carcangiolu, corcobau, fàlchinu, giumburudu, gobbu Etimo ltn. patulus.

paedhàre , vrb Sinonimi e contrari cumpadèssere, cumpatire, pedronai.

paédhu , nm Definizione su paedhare Frasi cussu no at paedhu in logu, no l'importat de su dannu! (Gn.Piras) Etimo srd.