padrína , nf: pardina Definizione
fémina chi at cresimau o batiau a ccn.
Sinonimi e contrari
madrina 1,
nonna
Traduzioni
Francese
marraine
Inglese
godmother
Spagnolo
madrina
Italiano
madrina
Tedesco
Patin.
padrínu , nm: pardinu Definizione
ómine chi at cresimau o batiau a ccn. / a./c. candu su foedhu est nau de una persona precisa (p. meu, tuo) si est cmpl. o. si faet prepositzionale
Sinonimi e contrari
nonnu
Frasi
naramí pardinu ca ti apu batiau ◊ dae pagu ndhe ant trasferidu a padrinu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
parrain
Inglese
godfather
Spagnolo
padrino
Italiano
padrino
Tedesco
Pate.
padrítu , nm Definizione min. de padre Sinonimi e contrari padrighedhu.
pàdriu , agt Definizione chi est craru, precisu, bene nau Sinonimi e contrari ladinu.
padríxi , nf: pardighi,
pedrige,
pedrighe,
peldiga,
peldige,
peldighe,
peldixa,
perdiche,
pérdiche,
perdiga,
perdige,
perdighe,
pérdighe,
perdigi,
perdígia,
perdija,
perdixa,
perdixi,
prédiche,
predixe Definizione
pudha de mata, genia de pigione mannitu cassau meda po sa petza; nau in cobertantza, messadura de laore a fura; fintzes abbruxadura de fogu e bubburuchedha chi si faet in sa carre / min. perdixedha
Modi di dire
csn:
èssere che puzone de perdighe = totu andhados, emigrados, chie a unu chirru e chie a un'àteru; perdixi cinixali = itl. starna; perdixi! = perdinci!; pudhighinu de perdighe = perdigana; binu ocru de prédiche = creze de binu biancu, craru; manígiu de peldige = trata, arrastu de p.
Frasi
catzadore fentomadu, coglit sa perdija a bolu! ◊ est muda e aprantada che puzonedha de prédiche chi si li est ghetandhe s'astore ◊ su cani ndi at pesau sa perdixi ◊ su cane currígliat sa prédiche ◊ faeus su pràngiu, mancari a petza de pedrighe!
3.
su fogu mi at fatu una perdixi
4.
si aiat fatu prenare duas buzas de cudhu binu ocru de prédiche pro cumbidare a su socru
Cognomi e Proverbi
smb:
Perdighe, Perdisci, Perdixi
Terminologia scientifica
pzn, alectoris barbara
Etimo
ltn.
perdice(m)
Traduzioni
Francese
perdrix
Inglese
godfather
Spagnolo
perdiz
Italiano
pernice
Tedesco
Klippenhuhn,
Felsenhuhn.
padronàtu , agt Definizione chi est de unu mere, de unu padronu Sinonimi e contrari brivau 1 | ctr. comunale, prúbbicu Frasi custa tanca est padronata e si no bos at fatu cuntierra a como su proprietàriu istade trancuillu.
padronía , nf Definizione
su èssere meres, padronos
Traduzioni
Francese
possession
Inglese
ownership
Spagnolo
control,
dominio
Italiano
padronanza
Tedesco
Herrschaft,
Beherrschung.
padronizàre , vrb Definizione fàere su mere; manigiare bene meda ccn. cosa, acoment'e candho unu dha connoschet bene ca est su mere Frasi comente podet fàghere de padrona si no ischit a padronizare?!
padrónu , nm: (f. -a) Definizione chie possedit cosa Sinonimi e contrari mere Modi di dire csn: fàghere una cosa a manu de p. = bene, cun incuru, comente la faghet unu mere; èssere p. e mere de carchi cosa = mere assolutu Frasi unu padronu ricu at imbaucadu unu giualzu ◊ siscur'a nois, postas a servire cun padronas de tantas calidades! ◊ siscuru a chie càmbiat padronos! ◊ deo mi apo a iltare a su chi cheret Deu, ca su padronu est issu ◊ mai ti fetes padronu in logu furisteri! Etimo itl. padrone.
pàdru , nm: pardu,
pradu,
pratu 1 Definizione
pardu de sidhu, terrenu cumonale, mescamente ue s'iscapat a pàschere su bestiàmene de trebballu, ma fintzes terrenu o logu in paris
Sinonimi e contrari
comunale
Modi di dire
csn:
pònnere zaga a su padru (chi est totu in abbertu!) = fàghere una cosa chi no serbit a nudha, samunare sa conca a s'àinu; est unu padru, cussu logu! = est unu terrinu irbandhonadu, paret unu cumonale; pisci in pardu = fàula manna, cosa de no crere
Frasi
at bidu unu boe pasculendhe in su padru ◊ sos àinos a su padru! ◊ scerada, andat per is pardus in circa de erbas! ◊ sas bacas las zughiat a pàschere a su pradu cumonale
Cognomi e Proverbi
smb:
Padru, Pardu
Etimo
ltn.
pratum
Traduzioni
Francese
pré communal
Inglese
municipal meadow
Spagnolo
prado comunal
Italiano
prato comunale
Tedesco
Kommunalwiese.
pàdrua , nf: pàdrula, pàldula, pàrdula Definizione ispétzia de fogatzedha cun prenimentu de casu friscu postu in pígiu de pasta segada tundha cun is oros artzaos, a bicos, e cota in su forru: si faet fintzes cun arrescotu; acrissone mannu meda cun sete o oto castàngias Sinonimi e contrari casadina Frasi po Pasca manna si faint is pàdruas ◊ a Pasca papa pàrdulas luntas in meli! Terminologia scientifica drc.
padruèdha , nf Definizione pedra manna, grae, posta in terra, cun d-unu fossedhu in mesu inue si ponet su fusu de s'orroda de is pingiaderis.
pàdrula pàdrua
pàdrumu , nm: pàrdimu, pàrdumu Definizione erba linnosa, su frore de santu Giuanne o arculentu Sinonimi e contrari algulenta Terminologia scientifica rbl, Achillea ligustica.
padrusímula , nm, nf: pedrusímbulu,
pedrusímula,
pedrusímulu,
petrusímbulu,
petrusímula,
predusímula,
pretusímula Definizione
genia de erba chi si prantat po dh'impreare in coghina a cundhire in is papares: faet unu frore ispratu coment'e a paracu che a su chi faet su fenugu / pretusímula agreste = udhúrigu, Conium maculatum
Sinonimi e contrari
pedrusèmene
/
cdh. petrusímulu,
ttrs. predusímuru
Frasi
su predusímula si sèmenat a úrtimos de martu ca durat un'annu chentza si chimire ◊ in su burte de casu bi cheret sa pedrusímula frichinada a minudu ◊ sa die si l’aiat colata abbanne pretusímula e godhinne tamatas
Terminologia scientifica
rbzc, Petroselinum crispum
Etimo
ltn.
petroselinum + símula
Traduzioni
Francese
persil
Inglese
parsley
Spagnolo
perejil
Italiano
prezzémolo
Tedesco
Petersilie.
padúle , nf, nm: paoi,
paule,
pauli Definizione
abba apojada, paule manna de abba, giubbu, mescamente in is errios mannos
Sinonimi e contrari
gurgu 1,
lacone,
lacuedha,
làcuna,
pógiu,
trógliu
Frasi
brintat in sa pauli, nci afundat e mortu! ◊ a unu poju mannu de su riu li namus "Paule lada"◊ cussa funtana paret unu padule de arana ◊ funt paois de àcuas mortas ◊ in sa paule bi at tzinnia ◊ adoru de su paoi est totu cannisoni
2.
bi est chie no si cunfundhet in custu paule de ódiu
Cognomi e Proverbi
smb:
Paulis
Etimo
ltn.
padule(m)
Traduzioni
Francese
point le plus profond (d'un fleuve)
Inglese
big pool
Spagnolo
gran poza de agua en los ríos
Italiano
grande pózza d'àcqua nei fiumi
Tedesco
große Wasserlache in Flüssen.
padulèdha , nf Definizione lacuina, tretu a fossu prenu de abba.
pàdulu , agt: bàdulu Definizione chi est trotu, arcau Sinonimi e contrari abbajonadu, aggobbedhau, carcangiolu, corcobau, fàlchinu, giumburudu, gobbu Etimo ltn. patulus.
paedhàre , vrb Sinonimi e contrari cumpadèssere, cumpatire, pedronai.
paédhu , nm Definizione su paedhare Frasi cussu no at paedhu in logu, no l'importat de su dannu! (Gn.Piras) Etimo srd.