pabàri pabàdi
pabaríle pabadíli
pabarísta , nf: piberista,
pibirista,
piperista,
pipirista,
prabarista,
praberista Definizione
pinnas, fodhes, o covacu o pedhe de s'oju, su pigighedhu de sa pedhe chi, unu a manu de fundhu e unu a manu de pitzu, ammontant s'ogu e fintzes is pilighedhos chi portant ororu
Sinonimi e contrari
pàrpala,
pibirita,
pínnula,
prabedha,
proburista
Modi di dire
csn:
furriare sa pibirista (de subra) = pònnere s'oru subra, ziradu a manera de si poder bídere s'ala de intro pro ndhe bogare carchi brutura; pigare a pibiristas, bíderesi una cosa in pibiristas = in ogros, bídere su perígulu acurtzu meda, própiu sutzedindhe; pàrriri fendi pabaristas de santu = fàghere faina tropu a irmasionu, tropu addàsiu; pistai is pabaristas = istare abberindhe e serrendhe a meda sas pibiristas, pistincai
Frasi
aiat ascurtau chene mòghere pipirista ◊ s'ispina est intrada a sa piperista o a s'ànzelu? ◊ si bos lu ponizis in pibiristas, su fogu!…◊ at sartau sa muredha in tempus de unu pistincu de prabaristas ◊ is ogus iant a bolli obèrriri sa praberista
2.
sa timoria dai sos pes mi ch'est pigada a pibiristas ◊ gighet sas piberistas longas e chíbberas che tudha de porcu
Terminologia scientifica
crn
Traduzioni
Francese
paupière,
cil
Inglese
eyelash,
eyelid
Spagnolo
párpado,
pestaña
Italiano
pàlpebra,
cìglio
Tedesco
Lid.
pabarítu , nm: poberitu 1,
pibiritu Definizione
genia de calagasu pitichedhu / fàghere cosa a pibiritu = bene meda
Sinonimi e contrari
bellacasu,
carravarina,
lepilepi,
maniposa,
pabaredhu*,
pabedha,
pibirinu,
seisei
2.
andhaiat su ballu a pibiritu
Terminologia scientifica
crp
Traduzioni
Francese
petit papillon
Inglese
little butterfly
Spagnolo
mariposita
Italiano
farfallina
Tedesco
kleiner Schmetterling.
pabàriu pabàiri
pabarònis , nm pl Definizione genia de figura po bellesa, in su costúmene de sa fémina.
pabarotàda , nf: apoboretada* Definizione su pabarotare, genia de briga, tzérrios Sinonimi e contrari abburruntu, atzúrridu, bria, missamanu, rimbicu Frasi si est pesadu a pabarotadas, istribitzendhe cun maigantu arrennegu.
pabarotàre , vrb Definizione brigare, pigare a boghes Sinonimi e contrari briare, certai, trilliare.
pabàrre , nm: paparra, paparru 1 Definizione genia de essidura in sa pedhe chi faet a iscrafíngiu, paparredha Sinonimi e contrari papavarre*.
pabarrótu , nm: babbarotu*, paparotu Definizione genia de pigione (e fintzes alibedhe); cosa chi faet a tímere e fintzes cugudhu de is cunfrades Sinonimi e contrari farzia / ispantamata, malmuntone, mustagione / alaepedhe, satzamurredhu.
pàbaru , agt: pàganu, pàparu Definizione calidade chi si narat de s'ou e de s'ogu Modi di dire csn: oju pàbaru = itl. opacaménto corneale; tzecu pàparu = tzegu ’eretu, ciurpu límpiu; ou pàbaru, pàganu = cun sa corza chentza lómpida, modhe, a belighedhu fine biancu Frasi calchi bolta, tzegu pàbaru, su catzadore isparat a su giàgaru.
pabarúncula , nf: paburúncula Definizione
fruschedha pitica, essidura; genia de cosa bianca, grassu, chi si arregollet in is gràndhulas de sa pedhe; fintzes orrughedhu de calecuna cosa segada, farinedhu
Sinonimi e contrari
brúgula,
buizola
/
cífrinu,
fanialla,
palfaruza
Frasi
li at essidu una pabarúncula in buca
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pustule,
bouton d'acné
Inglese
small red pimple in the face
Spagnolo
pústula,
grano
Italiano
pustolétta
Tedesco
Pickel.
pabasèdha , nf: papaedha, papasedha Definizione sa meliagra, genia de erba agheda, a fogighedha lada, unu pagu a bisura de pala de còere Sinonimi e contrari melacra Etimo srd.
pabasólu, pabasóru , nm: papasolu, papasoru Definizione erba chi si ponet a ferràina po bestiàmene Sinonimi e contrari basolugadhinu, faiseta 1, ghirtzoru, pisibisi, pisu 3 Terminologia scientifica rba, Vicia sativa.
pabàssa , nf: papàscia,
papassa,
pobassa,
popassa Definizione
àghina de calidade bella a pibiones mannos tostaos, cun pagu pisu, sicada ispibionada, e impreada pruschetotu po fàere druches
Frasi
candho de su prugadóriu arribbaiaus a domo su casigione fut prenu de trigu, fae, gíngiulu, pilladra, chíghere, pabassa, figu de giuncu, nenciola e castàngia ◊ zughet su coro sicadu che pabassa ◊ de su barrali mannu teneus is cantinas prenas de pabassa…
Terminologia scientifica
mng
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
raisin sec
Inglese
raisins
Spagnolo
pasas
Italiano
uva passa
Tedesco
Rosine.
pabassàdu , pps, agt Definizione
de pabassare; chi at pérdiu s'abba che pabassa
Sinonimi e contrari
ammelighinadu,
carigadu
Traduzioni
Francese
flétri
Inglese
withered
Spagnolo
marchito
Italiano
appassito
Tedesco
trocken,
verwelkt,
verblüht.
pabassài, pabassàre , vrb: apabassai* Definizione nau de frutuàriu (ma mescamente de àghina), fàere o essire a pabassa, pèrdere s'abba Sinonimi e contrari acalamai, ammustiai, irmurtire / apilardae 2. ahi, fiza istimada, già mi ses pabassendhe coro e vida! ◊ cussa giòvana est comintzendhe a si che pabassare!◊ sa língua ti at a pabassai, a tui!…
pabassína , nf: papassina Definizione genia de druche cun pagu símbula (su tantighedhu de fàere liga) e chiu meda de nughe (o méndhula), pabassa, saba (de àghina), de diferentes faturas (tundhu a pícula, longhitu, ma sèmpere grussu meda), cun pagu pagu de fragia in pitzu Frasi mamma at bogau figu sicada e pabassinas Terminologia scientifica drc Etimo srd.
pabassinàre , vrb Definizione fàere a pabassinu, sicau che pabassinu; cricare, pedire pabassinos (in giru, a sa gente) Etimo srd.