A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

pabàri pabàdi

pabaríle pabadíli

pabarísta , nf: piberista, pibirista, piperista, pipirista, prabarista, praberista Definizione pinnas, fodhes, o covacu o pedhe de s'oju, su pigighedhu de sa pedhe chi, unu a manu de fundhu e unu a manu de pitzu, ammontant s'ogu e fintzes is pilighedhos chi portant ororu Sinonimi e contrari pàrpala, pibirita, pínnula, prabedha, proburista Modi di dire csn: furriare sa pibirista (de subra) = pònnere s'oru subra, ziradu a manera de si poder bídere s'ala de intro pro ndhe bogare carchi brutura; pigare a pibiristas, bíderesi una cosa in pibiristas = in ogros, bídere su perígulu acurtzu meda, própiu sutzedindhe; pàrriri fendi pabaristas de santu = fàghere faina tropu a irmasionu, tropu addàsiu; pistai is pabaristas = istare abberindhe e serrendhe a meda sas pibiristas, pistincai Frasi aiat ascurtau chene mòghere pipirista ◊ s'ispina est intrada a sa piperista o a s'ànzelu? ◊ si bos lu ponizis in pibiristas, su fogu!…◊ at sartau sa muredha in tempus de unu pistincu de prabaristas ◊ is ogus iant a bolli obèrriri sa praberista 2. sa timoria dai sos pes mi ch'est pigada a pibiristas ◊ gighet sas piberistas longas e chíbberas che tudha de porcu Terminologia scientifica crn Traduzioni Francese paupière, cil Inglese eyelash, eyelid Spagnolo párpado, pestaña Italiano pàlpebra, cìglio Tedesco Lid.

pabarítu , nm: poberitu 1, pibiritu Definizione genia de calagasu pitichedhu / fàghere cosa a pibiritu = bene meda Sinonimi e contrari bellacasu, carravarina, lepilepi, maniposa, pabaredhu*, pabedha, pibirinu, seisei 2. andhaiat su ballu a pibiritu Terminologia scientifica crp Traduzioni Francese petit papillon Inglese little butterfly Spagnolo mariposita Italiano farfallina Tedesco kleiner Schmetterling.

pabàriu pabàiri

pabarònis , nm pl Definizione genia de figura po bellesa, in su costúmene de sa fémina.

pabarotàda , nf: apoboretada* Definizione su pabarotare, genia de briga, tzérrios Sinonimi e contrari abburruntu, atzúrridu, bria, missamanu, rimbicu Frasi si est pesadu a pabarotadas, istribitzendhe cun maigantu arrennegu.

pabarotàre , vrb Definizione brigare, pigare a boghes Sinonimi e contrari briare, certai, trilliare.

pabàrre , nm: paparra, paparru 1 Definizione genia de essidura in sa pedhe chi faet a iscrafíngiu, paparredha Sinonimi e contrari papavarre*.

pabarrótu , nm: babbarotu*, paparotu Definizione genia de pigione (e fintzes alibedhe); cosa chi faet a tímere e fintzes cugudhu de is cunfrades Sinonimi e contrari farzia / ispantamata, malmuntone, mustagione / alaepedhe, satzamurredhu.

pàbaru , agt: pàganu, pàparu Definizione calidade chi si narat de s'ou e de s'ogu Modi di dire csn: oju pàbaru = itl. opacaménto corneale; tzecu pàparu = tzegu ’eretu, ciurpu límpiu; ou pàbaru, pàganu = cun sa corza chentza lómpida, modhe, a belighedhu fine biancu Frasi calchi bolta, tzegu pàbaru, su catzadore isparat a su giàgaru.

pàbaru 1 , nm: bàbaru* Sinonimi e contrari tzughitu.

pabarúncula , nf: paburúncula Definizione fruschedha pitica, essidura; genia de cosa bianca, grassu, chi si arregollet in is gràndhulas de sa pedhe; fintzes orrughedhu de calecuna cosa segada, farinedhu Sinonimi e contrari brúgula, buizola / cífrinu, fanialla, palfaruza Frasi li at essidu una pabarúncula in buca Etimo srd. Traduzioni Francese pustule, bouton d'acné Inglese small red pimple in the face Spagnolo pústula, grano Italiano pustolétta Tedesco Pickel.

pabasèdha , nf: papaedha, papasedha Definizione sa meliagra, genia de erba agheda, a fogighedha lada, unu pagu a bisura de pala de còere Sinonimi e contrari melacra Etimo srd.

pabasólu, pabasóru , nm: papasolu, papasoru Definizione erba chi si ponet a ferràina po bestiàmene Sinonimi e contrari basolugadhinu, faiseta 1, ghirtzoru, pisibisi, pisu 3 Terminologia scientifica rba, Vicia sativa.

pabàssa , nf: papàscia, papassa, pobassa, popassa Definizione àghina de calidade bella a pibiones mannos tostaos, cun pagu pisu, sicada ispibionada, e impreada pruschetotu po fàere druches Frasi candho de su prugadóriu arribbaiaus a domo su casigione fut prenu de trigu, fae, gíngiulu, pilladra, chíghere, pabassa, figu de giuncu, nenciola e castàngia ◊ zughet su coro sicadu che pabassa ◊ de su barrali mannu teneus is cantinas prenas de pabassa… Terminologia scientifica mng Etimo itl. Traduzioni Francese raisin sec Inglese raisins Spagnolo pasas Italiano uva passa Tedesco Rosine.

pabassàdu , pps, agt Definizione de pabassare; chi at pérdiu s'abba che pabassa Sinonimi e contrari ammelighinadu, carigadu Traduzioni Francese flétri Inglese withered Spagnolo marchito Italiano appassito Tedesco trocken, verwelkt, verblüht.

pabassài, pabassàre , vrb: apabassai* Definizione nau de frutuàriu (ma mescamente de àghina), fàere o essire a pabassa, pèrdere s'abba Sinonimi e contrari acalamai, ammustiai, irmurtire / apilardae 2. ahi, fiza istimada, già mi ses pabassendhe coro e vida! ◊ cussa giòvana est comintzendhe a si che pabassare!◊ sa língua ti at a pabassai, a tui!…

pabassína , nf: papassina Definizione genia de druche cun pagu símbula (su tantighedhu de fàere liga) e chiu meda de nughe (o méndhula), pabassa, saba (de àghina), de diferentes faturas (tundhu a pícula, longhitu, ma sèmpere grussu meda), cun pagu pagu de fragia in pitzu Frasi mamma at bogau figu sicada e pabassinas Terminologia scientifica drc Etimo srd.

pabassinàre , vrb Definizione fàere a pabassinu, sicau che pabassinu; cricare, pedire pabassinos (in giru, a sa gente) Etimo srd.