stàgnu , nm: istagnu* 1, stàini, stàinu, stàngiu 1, stàniu, stànniu Definition abba abbarrada: tretu de mare, de abba bàscia, nau fintzes mari mortu, chi est abbarrau acorrau in sa terra (comente custa at avantzau), in logos in paris acanta a su mare e in calecunu tretu apertos a su mare Sentences cussus pillonis funt andaus totus faci a su stani ◊ una borta is piscadoris de su stani istugiànt is arretzas e is nassas in custas grutas de Tuvixedhu ◊ candu si ghetat sa perda in su stàini is arranas sartant a foras! Scientific Terminology slg Translations French étang English pond Spanish estaño Italian stagno German Teich.
stàgui , nm Definition stabi, luo, canna de bide fata crèschere longa, cun pudones a meda e istérria in artu in frucàgios e pértigas (o fintzes in filos zingaos) Synonyms e antonyms bégula, stassile, tricarju Sentences bandu a mi setzi asuta de su stàgui.
stài , vrb: iltare* Definition èssere o abbarrare in ccn. logu o de sa matessi manera o posidura, nau mescamente de sa salude, de sa manera de campare; tènnere domo o fàere abbitu fitianu in ccn. logu; andhare o orrúere bene de su bestimentu a chie si dhu ponet; dèghere, andhare bene coment'e cumportamentu cunforma a su chi unu est o paret o depet èssere / ind. pres, nosu stadeus; ind. imp. dèu stei, stadia, stetia, issu stadiat; cong. pres. 2ˆ p. sing. stetas Synonyms e antonyms abarrai, bivi, èssere, dèchere Idioms csn: lassai stai = lassare in pasu, lassare a pèrdere; èssiri prenus de lassamistais (lassamí stai) = fàghere ifadu donzi cosa, no baliare nudha; stai a s'avértia = bizare, dare tentu; stau ca… = mi paret chi…, abbisumeu…; staisindi de ccn. cosa = lassare pèrdere, fàgherendhe a mancu, no ndhe fàghere contu Sentences staint aparicendi su strexu ◊ gei mi bis comenti stau! ◊ cumenti stadeis? ◊ no ti apu iscritu nantis poita no stei bèni 2. aundi stàinti cussus? 3. custu bistiri ti stat bèni meda 4. lassa de arrepicai ca no ti stait aici cantendi 5. stau ca mi est intrendi su frius! (A.Garau)◊ stau ca no acudeus! ◊ stau ca no torraus a biri sa famíglia nosta (V.Ulargiu)◊ stau ca mi ndi andu! 6. de biri a coru miu no mi ndi potzu stai!
stài 1 stàbi
stainài , vrb: istagnai*, stangiai, staniai, staniari Definition pònnere s'istagnu (metallu) a un'istrégiu de làuna (o de àteru a istrégiu de terra) siat ca est prus sanu e siat po tupare si dhue at istampighedhos; si narat fintzes de su sàmbene chi essit de una segada, in su sensu de si firmare cagiandho, de dhu fàere firmare d'essire; nau de s'abba, abbarrare apaulada, fàere a istagnu Synonyms e antonyms tupai 2. tenit calincuna cosa po stangiai su sànguni? Translations French étamer, vernisser English to tin, to solder, to stanch, to stagnate, to glaze Spanish estañar, restañar, estancarse Italian stagnare, invetriare German verzinnen, sich stauen.
stàini, stàinu stàgnu
stalgiài stagiài
stalladúra , nf: staxadura Definition su istagiare unu pegus, su che dhu istesiare de sa chedha, su separare duas chedhas de bestiàmene innanti betadas a unu (che in is cumones); fintzes cosa chi si ponet in mesu coment'e tramesu Synonyms e antonyms stallamentu, stallu 1 2. una stalladura de linna separàt is duus bixinaus Etymon srd. Translations French sortie du troupeau English separation from the flock Spanish el descarriar Italian sbrancaménto German Absonderung aus der Herde.
stallagabònis , nm Definition isparu chi faent in medas totus impare (tzàcurru mannu, cosa chi faet istagiare, fuire is cabones) Etymon srd.
stallài stagiài
stallaméntu , nm, nf: staxamenta Definition su stallai Synonyms e antonyms separonzu, stalladura, stallu 1 Etymon srd.
stallàu , pps, agt Definition de stallai / stallau a lana (nau de pegus lanosu) = chi at chirriadu sa lana, chi zughet sa lana longa de resurtare cumpartida, in s'ischina, parte betada a un'ala e parte a s'àtera 2. s'angionedha dha biu stallada a lana.
stallonéri , nm Definition chie tenet s’impreu de contivigiare o atèndhere s’istallone o ammessarzu, de dhu betare a is ebbas Sentences cussu at a èssi su rapresentanti de is èguas, ma dèu no seu mancu su stalloneri, nossi!
stallòni , nm: istallone* Definition cuadhu cogiudu de casta, po sa monta, po parare arratza Synonyms e antonyms ammessarzu, coberidori.
stàllu stàbi
stàllu 1 , nm Definition su stallai; cosa chi serbit po poderare o tènnere bestiàmene a dibbandha Synonyms e antonyms stalladura, stallamentu Etymon srd.
stamburinàu , agt Synonyms e antonyms istronadu Sentences seu totu stamburinau: de candu ndi seu cabau de su trenu seu andendi sentz'e ndi bogai càbudu!
stamè , avb: istimmei*, stammei Definition stau ca…, mi paret chi… Synonyms e antonyms abbisomeu, incàpada, nachi, stamega Sentences stamè ca oi nci perdeus lati e cardaxu!◊ atra cosa peus stammei chi no dhoi nd'at! ◊ stammei ca seu bàscia cumenti fiat issa etotu!
stamèga , avb Synonyms e antonyms stamè Sentences stamega tèngiu su pipiu! ◊ stamega mi tzérriu is amigas e andaus!