tzafanàu , nm, nf: separanu, tafaranu*, tzafarana, tzafaranu, tzanfaranu, tzaparanu 1, tzoforanu Definition genia de erba chi faet coment'e a chibudhita, asuta: su podhinedhu (galureu grogu) de su frore chi bogat est bonu po cundhire papares (si arregollet po cundhimentu una parte de su frore, is enas, tres, orrúbias, coment'e fogighedhas chi portant su podhinedhu)/ tz. grogu = (Sternbergia lutea) genia de erba chi faet asuta a chibudhita chi intzeurrat torra dónni'annu e bogat unu bellu frore grogo chi paret frore de tzafaranu; grogu che su tz. = grogu meru; dhue at logu chi narant thaparanu a sa pandheredha o podhiale (Digitalis purpurea) Scientific Terminology cndh, rbzc, Crocus sativus.
tzafarajólu tzafanajólu
tzafaràna, tzafarànu tzafanàu
tzaferanài , vrb: taferanare Definition cundhire o colorare cun tzafaranu.
tzaferanàju , nm Definition chie faet o bendhet tzafaranu Sentences una tzaferanaja de Santuíngiu fiat portendi tzaferanu a Castedhu po pintai is cocòis e is durcis Etymon srd.
tzaferanòni , nm Definition genia de erba chi faet su frore in colore de tzafaranu Scientific Terminology rba, Carthamus officinalis.
tzaferànu tzafarànu
tzafèrre , nm: sciaferru* Synonyms e antonyms autista.
tzàfu , nm: ciafu* Definition cropu giau a trempas cun sa manu isprata, fintzes cun àtera cosa (es. fuste); su sonu surdu chi faet unu cropu Synonyms e antonyms bussinada, iscantargiara, iscatulada, iscavanada, istuturada / colpu Idioms csn: tz. de abba = abbísciu; fàghere cosa de tzafu = a corpu forte pro arrennegu Sentences si mi fia acostadu mi aiat allumadu sa cara a tzafos! 2. candho arribbant sos operajos sa buteca si ànimat de murmutu de màchinas, de frúschios de pranita, de tzafos de martedhu ◊ cantos tzafos de bistrale mi ant iscutu!…◊ si che fit essidu addobbendhe su portale de tzafu.
tzaganèa, tzagarèna , nf Definition cosa chi arrepitit po giare ifadu / fai sa tz. = giare ifadu, istrobbu, intzurtai.
tzalacrúca, tzalacúca, tzalacúcu tzabagúgu
tzalamédhu, tzalemédhu , nm Definition nau de una calidade de pira pitica Synonyms e antonyms piringinu, pirinzone 1.
tzalía , nf: atzalia, sabia* Definition genia de ispruma bianca chi sèberant e bogant is gràndhulas o néulas in buca.
tzallàda , nf Definition segada in calesiògiat parte de su corpus umanu o animale Synonyms e antonyms frincu, secada Etymon srd. Translations French coupure English cut Spanish corte Italian tàglio nel còrpo German Schnitt.
tzamàrra , nf: aciamarra*, tzimarra Definition genia de trastu a bestire in pitzu: est una pedhe conciada cun sa lana, de pònnere coment'e giacheta chentza mànigas; in cobertantza, imbriaghera Synonyms e antonyms bestebedhi, besti, talanassu.
tzambellòtu , nm: ciambellotu* Definition tela téssia cun pilu de craba.
tzampalúche , nm Definition mesu iscuru, agiummai iscuru, paga lughe / a tz. = a s'apràpidu Synonyms e antonyms lampaluche*
tzampanàu , agt Definition nau de ccn., atzampanau, chi est bestiu male, a pagu incuru.
tzampédhu , nm Definition min. de tzampu, brínchidu piticu Synonyms e antonyms brinchitu.
tzampédhu 1 tzimpédhu