agígu , nm, avb: azicu,
azigu,
azizu Definition
pagu, pagu pagu de css. cosa; a trebballu, cun dificurtade
Synonyms e antonyms
acantu 4,
addizu,
aizaredhu,
atzicu,
atzítzigu,
izedhu,
pachedhu,
pachitzedhu,
tzúniu
Sentences
azicu prus addainantis bi at una buteca ◊ aispeta azigu!
2.
fit dormiu, azicu nche l'amus ischidau! ◊ fit grae meda: azigu bi l'amus fata a ndhe lu pesare dae terra ◊ azizu si trateniat de erríghere candho intendhiat su chi naravat cudhu ◊ unu commo agigu dhu cumprendhet!
Etymon
srd.
Translations
French
peu
English
little
Spanish
poco
Italian
pòco
German
wenig.
aizarédhu, aizédhu, aizighédhu , nm, avb Definition
unu tanti pagu pagu, un'apenedha
Synonyms e antonyms
agigu,
atzítzigu,
izedhu,
pachedhu,
pachitzedhu,
talighedhu,
tzúniu
| ctr.
meda
Etymon
srd.
Translations
French
un petit peu
English
only a little
Spanish
un poquito
Italian
pochino
German
wenig.
apènas , nm, avb, cng Definition
unu tanti pitichedhu, pagu pagu; coment'e cng. inditat tempus, pagu pagu, luego apustis
Synonyms e antonyms
acalaizu,
addizu,
apenedha,
impensus,
pacu
/
imperis,
impesci
Sentences
daemindhe un'apenas de su chi zughes! ◊ mi mànigo apenas de pane ◊ ndhe li apo dadu apenas, za li bastat
2.
so apenas torradu ◊ su pane apenas cotu est budhidu ◊ fiat unu logu illuminau apenas de una candela a carburu ◊ babbai in iscola at apenas apenas imparau a lígere ◊ cussu no depiat nasci, o apenas nàsciu mortu!
3.
apenas chi at bidu gai si ndh'est allegradu ◊ apenas dh'iant bia totus si ndi fuant ispantaus ◊ apenas arribbaus ant allutu su fogu in sa forredha
Etymon
spn.
apenas
Translations
French
à peine,
un petit peu
English
just
Spanish
apenas
Italian
appéna
German
kaum.
atzichédhu , nm: cichedhu,
tichedhu Definition
un’apenas de calecuna cosa de bufare, o fintzes de àteru, de css. cosa o fàere
Synonyms e antonyms
atzicu,
bucada,
súrbia,
tichichedhu,
ticu*
| ctr.
meda
Sentences
si sos ómines aiant pessau atzichedhu a s'áteru mundu aiant caminau prus zustos!
Translations
French
un petit peu
English
very little
Spanish
poco
Italian
pòco pòco
German
bißchen.
azichédhu , nm Definition
pagu pagu, un'apenedha
Synonyms e antonyms
agigu,
atzítzigu,
izedhu,
pachedhu,
pachitzedhu,
talighedhu,
tzúniu
Translations
French
assez peu,
un petit peu
English
only a little
Spanish
poquito
Italian
pochino
German
bißchen.
carrainàri , nm Definition
cuarra de dinai…, in cobertantza, dinare de pagu valore
Synonyms e antonyms
grúglia
Translations
French
monnaie de peu de valeur
English
worthless coin
Spanish
patacón,
parpalla,
ardite
Italian
patacca
German
geringwertige Münze.
chinníre , vrb: cinni,
cinniri Definition
fàere un'ingestu po inditare calecuna cosa; mòvere; mòvere is prabaristas serrandho e aperindho is ogos; tirare sa fune a is boes giuntos, po dhos manigiare
Synonyms e antonyms
abbadiai,
chizire,
fritire,
gínniri,
mòere,
tzindhire,
tzirigare
Idioms
csn:
fuire a chinnire oju = fuire che lampu; chinnire s'oju = itl. strizzare l'òcchio
Sentences
su note no chinnit ocru, no fachet una ghilimada ◊ no cinniat ogu ◊ si ndhe riet a tostu a tostu poi tzinnit de oju a sa comare ◊ malos, chena chinnire pibirista a unu póveru animale ant fatu gherra
2.
no mi at mancu chinnidu ◊ ndhe giuches de intreore: no saludas, colas téteru, intreu, no ti chinnis mancu apenas! ◊ est ruta e la creiant morta ca isteit maigantu chena chinnire
3.
su bentu chinnit sa fiama de sa candhela ◊ chi ti cinnis de ingunis arguai de tui! ◊ est tremendhe prus de tzinnindhe ◊ ti matzucant, ti chinnint che sedatu ◊ cun is ossus arrogaus, no si podiat mancu cinni ◊ no si chinnit in ojos ◊ candu fuedhàt issu nisciunus si cinniat (I.Murgia)
Etymon
ltn.
cinnus
Translations
French
remuer,
bouger,
se mouvoir peu
English
to move (little)
Spanish
esbozar,
hacer señas,
mover
Italian
muòvere,
muòversi pòco pòco
German
bewegen,
sich bewegen.
corroédhu , agt Definition
corroi minore, nau de su piciochedhu chi est unu pagu malu
Synonyms e antonyms
arrabbugiu,
mauchedhu
Translations
French
un peu méchant
English
naughty
Spanish
malo
Italian
cattivèllo
German
etwas unartig.
cotichínu , agt Definition
unu cotu pagu, male cotu
Synonyms e antonyms
crudonzu
Translations
French
peu cuit
English
cooked a little
Spanish
poco cocido
Italian
cottìccio
German
halbgar.
cruàncinu, cruànciu, cruàngiu, cruàntzinu, cruàntzu , agt Definition
nau de frutuàriu, chi est pagu cotu
Synonyms e antonyms
cruatzu,
cruàxini,
crudonzu,
cruinciolu
/
cdh. crudànciu
Etymon
srd.
Translations
French
un peu vert (pas mûr)
English
a little harsh
Spanish
un poco verde
Italian
acerbétto
German
etwas unreif.
crudónzu , agt: cruonzu,
cudronzu Definition
nau de cosa posta a còere o de frutu, chi no est cotu bene
Synonyms e antonyms
arbau,
cruànciu,
cruàxini,
cruinciolu
Etymon
srd.
Translations
French
un peu cru,
un peu vert
English
a little cooked (unripe)
Spanish
un poco crudo
Italian
crudetto
German
etwas roh.
curtzarínu , agt: curtzurinu Definition
min. de curtzu, chi est unu pagu curtzu
Synonyms e antonyms
cultighedhu,
cultzitu,
cursiciolu
| ctr.
longhitu
Sentences
s'at postu cartzones curtzarinos
Etymon
srd.
Translations
French
un peu court
English
a little short
Spanish
cortito
Italian
un po' córto
German
etwas kurz.
debbilóngiu, debbilónzu , agt Definition
debiledhu, unu pagu débbile
Synonyms e antonyms
| ctr.
folte
Sentences
fit mesu surdu e zughiat sa vista puru debbilonza
Etymon
srd.
Translations
French
un peu faible
English
pretty weak
Spanish
un poco débil
Italian
debolùccio
German
schwächlich.
ingeniài , vrb: ingeniare,
ingignai,
inginnai,
inginniai,
inzeniare Definition
andhare a géniu, èssere a gustu, pràghere; fàere sa cosa faendho a médiu fintzes si no est fàcile, pentzandhodhas totu, imbentandho calecuna cosa noa, diferente (mescamente in forma rfl.), fintzes cuncordare calecuna cosa; fàere s'inginna, s'incàsciu in is doas de is carradas po dhis pònnere is fundhos / i. a unu (nadu mescamente de fizos) = betàresi, tènnere su betu, s'assemizu de sos parentes; èssiri inginnau a… = èssere a zisa de…, fatu a…; inginnai trassas = trassai, ordiminzare carchi cosa a trassa
Synonyms e antonyms
geniare
/
abbirtiai,
arragnare,
imbentai,
indeletare,
inteltiare
/
cuncodrai
/
abbaradhare,
abbelare,
imbelare,
indeosare
Sentences
a mimi no m'ingéniat: tropu arrústicu est! (A.Garau)
2.
at biu s'ómini fracóngiu? at ingeniau a su babbu! ◊ sa fémina mala fait s'ómini trasseri e aici su pobidhu est custrintu a inginnai trassas po pòdiri papai ◊ su chi no tenit cosa de fai nd'inginnat de cosas!…
3.
mi so ingeniadu a chircare ◊ cussu s'inzéniat a fàghere de totu, ma chentza fàghere no abbarrat ◊ pro bois m'inzénio a totu su chi poto ◊ cun carilloni e follas de iscraria inginnant una pipia de serbussu (G.Moi)◊ don Masedhu non iat mai ingeniau nudha: su bèni e su mali dh'iat fatu su fradi (I.Lecca)◊ mi depu ingeniai po unu tzichedhu de binu
4.
tui ses inginnau a tiàulu! (G.Mura)
Surnames and Proverbs
prb:
chie no s'inzéniat no campat
Etymon
itl.
Translations
French
plaire,
faire un peu de tout,
s'arranger
English
to try hard,
to go down well
Spanish
caer bien,
ingeniárse
Italian
andare a gènio,
ingegnarsi,
industriarsi
German
gefallen,
sich bemühen.
maicàntu , agt, avb, prn: maigantu Definition
mai + cantu, nau in su sensu de unos cantu, meda, medas
Synonyms e antonyms
chimai,
meda,
meditu
Sentences
maiganta zente faghiat chilòmetros de caminu ◊ de Pedru Casu si connoschent maigantas poesias ◊ atraessados maigantos giassos, bussat a una gianna ◊ sa cota de su pane bastat maigantu tempus
2.
pesso chi isse si siat fadhidu de maigantu ◊ si mudadu mi agatas maicantu, cal'est s'impressione chi ti do? ◊ cust'avréschida l'amus isetada maicantu! ◊ fit maicantu afochissadu ◊ onzi cosa chi faghiat issa, dae maigantu a cust'ala, no fit zusta
3.
maigantos, maigantas faghent gai
Translations
French
un certain,
une certaine quantité de (adj.),
une certaine quantité (pron.),
quelque peu,
assez,
sensiblement (adv.)
English
several
Spanish
bastante,
algo
Italian
alquanto
German
: etwas (Adj.),
ein wenig,
einige,
: ziemlich (Adv.),
: etwas (Pron.),
ein wenig.
murichèdha , nf Definition
unu tanti pagu pagu (de cosa de papare, de bufare, de àteru)
Synonyms e antonyms
arroghedhu,
pibinida,
pimpirida,
piticada,
ticu,
tzuniedhu
Translations
French
petit peu,
petit bout,
une goutte de vin
English
tiny bit
Spanish
pellizco,
gota
Italian
zinzino
German
Stückchen (mangiare),
Schlückchen (bere).
nobantína , nf Definition
unu tanti a giru de noranta, ccn. de prus, ccn. de mancu
Etymon
itl.
Translations
French
à peu près quatre-vingt-dix
English
about ninety
Spanish
unos noventa
Italian
novantina
German
etwa neunzig.
orijibesànte , agt Definition
chi pecat a origas, chi intendhet pagu
Synonyms e antonyms
surdànciu,
surdatzu,
surdíghinu
| ctr.
orijilébiu
Etymon
srd.
Translations
French
un peu dur d'oreille
English
hard of hearing
Spanish
duro de oído
Italian
sordastro
German
schwerhörig.
pachitàte , nf: paghidade Definition
su èssere pagu de sa cosa; cositedha de perunu contu, de nudha
Synonyms e antonyms
gnagneria,
innennériu
Sentences
a fàghere male in sa paghidade de s’ideale meu ndhe l’apo segadu una borta pro sempre
Etymon
ltn.
paucitate(m)
Translations
French
peu,
étroitesse
English
meanness,
scarcity
Spanish
poquedad,
escasez
Italian
pochézza,
esiguità
German
Wenigkeit.
pachitzédhu , agt, nm: paghighedhu,
paghitzedhu,
pazichedhu Definition
min. de pachitzu: chi est in cantidade pitichedha, de pagu contu, chi est cosa de pagu contu
Synonyms e antonyms
acantedhu,
agigu,
aizaredhu,
apenighedhu,
izedhu,
pachedhu,
pagaredhu,
pibidedhu,
pódhixi,
talighedhu,
tzúniu
/
paghitu,
paghitzedhedhu
| ctr.
meda
Sentences
abbarrae galu unu patzichedhu inoche! ◊ cun cudhu paghighedhu s'ingrassat e si campat mes'annu
Translations
French
assez peu
English
not much
Spanish
poquito
Italian
pochino
German
wenig,
ein klein wenig.