Abbreviations Legenda | Symbols Legend

agiustèra , nf Definition su si pònnere de acórdiu po calecuna diferéntzia Synonyms e antonyms agiustamentu, agiustu Etymon srd. Translations French accord, arrangement English to settle a quarrel Spanish arreglo, avenencia Italian accomodaménto di divergènze, accòrdo German Vergleich.

arraghèscia , nf, nm: arreghèscia, arreghésciu, arrenghèscia, arringhèscia, reghèscia Definition prus che àteru, cosa chi si narat o chi si faet coment'e iscusa po no adduire a su chi bolent is àteros / tenni arreghèscias cun ccn. = motivos de iscórriu, de murrunzu Synonyms e antonyms abbétia, arrangasciu, atema, atilla, cracanibi, filistocu, fóliga, insemia, iscaràtile, iscodulete, iscórtziga, iscóticu, iscúgia, istibba, lamenta, mammariusa, mendhea, piginu, pillamone, pirríchia Sentences custas cosas parint arrenghèscius po fai su chi bollit issu ◊ cussus bogant arrenghèscius po no pagai ◊ innòi is arreghèscias ti ndi essint! ◊ tui po dónnia cosa bogas arrenghèscias! Translations French altercation, excuse English quarrel, excuse Spanish excusa, pretexto Italian altèrco, scusa, pretèsto, rïòtta German Streit, Zank, Ausrede.

arrebbechinadúra , nf Definition su arrebbechinare Synonyms e antonyms abbétia, reota, tricata Etymon srd. Translations French altercation English quarrel Spanish altercado Italian altèrco German Zank.

atzuntzudhàre , vrb: atzutzudhare Definition betare o pònnere is manos apitzu s'unu a s'àteru, brigandho e atripandhosi Synonyms e antonyms acanciofai, aciufai 1, crazugai, incabigliare, tipiliare, tipilire, trifiare Sentences si sont atzuntzudhaos e intas sàmbene s'ant bocau! Etymon srd. Translations French en venir aux mains English to quarrel Spanish pelear Italian azzuffarsi German sich raufen.

bría , nf: briga Definition murrúngiu mannu fatu a tzérrios, foedhos malos e a bortas fintzes a cropos; cosa chi si narat a tzérrios a unu po ccn. cosa male fata / a./c. a logos faent su númene a mascu, brigu Synonyms e antonyms aciociada, aciocu, afarratóriu, atachizu, brionzu, certara, certu, chertaria, frustatzada, ghirta, pletu, sermonada, strúnciu 1 / cdh. ragadhia Idioms csn: èssere a b. = istai sempri certendi, certai fatuvatu; pesare, parai b. = pònnere cuvusione, brigare o fàghere brigare; dare una b. a unu = fai unu certu a unu; fàghere una cosa a b. míscia = impresse impresse e betendhe totu apare, chentza órdine Sentences mi ndi torràst imbriagu e insaras parasta briga! ◊ eo tzertu no cherzo intrare in briga, ca ndhe poto essire pali pistu! ◊ sa zente est galu bulluzata dae sas brias e dae sos afuscos ◊ maridu e muzere sunt sempre a briga: no si l'intendhent e bastat! 2. mi ndhe benit arrennegau e mi dat una briga chi mi at picau bibu e mi at lassau mesu mortu ◊ sa briga chi li at dadu… bi ndhe aiat pro isse e pro àtere! ◊ sa mama at dadu una briga a su fizu ca at istentadu in su cumandhu 3. sos mios sunt a briga ca no bi andho ◊ sunt a briga pro sa partimenta Surnames and Proverbs smb: Bria, Brigas / prb: briga de frades briga de canes Etymon itl. briga Translations French dispute, querelle, réprimande, savon English quarrel, brawl, scolding Spanish pelea, contienda Italian litìgio, divèrbio, altèrco, rissa, sgridata, sfuriata German Streit, Schlägerei, Schelte.

certài , vrb: cheltare, chertare, chestare Definition pigare foedhos s'unu cun s'àteru, foedhare a boghes s'unu contr'a s'àteru; nàrrere foedhos de briga e fintzes de ammeletzu a unu / certai a unu = dare una briga a unu; certai de pari a pari = brigare s'unu cun s'àteru Synonyms e antonyms abbetiae, briare, brigociae, cuntierrare, ghirtare, irvapiare, pabarotare, pletare, trilliare Sentences mairu e mulleri funt sempri certendi: ma poita s'ant a èssi cojaus, si no si podenta biri?! ◊ sas dies mias, duncas, passare las devo chertendhe? ◊ ant certau e arropaus puru si funt 2. dh'iat tzerriau su maistu e dh'iat certau ◊ dèu dha certai sempri, a sorri mia Surnames and Proverbs prb: candu unu non bolit, duus non certant Etymon ltn. certare Translations French se quereller avec qqn., gronder English to quarrel, to scold Spanish pelear, reñir Italian diverbiare, bisticciare, sgridare, redarguire German streiten, schelten.

certàra , nf Definition su brigare, totu su chi si narat brigandho Synonyms e antonyms aciociada, aciocu, atachizu, bria, certu, ghirta, pletu Etymon srd. Translations French querelle, réprimande English strife, quarrel, scolding Spanish pelea Italian contésa, litigata, sgridata German Streit, Schelte.

cértu , nm, nf: cheltu, cherta, chertu, chestu [unu certu = nr. unuxértu] Definition is foedhos chi si narant s'unu contra a s'àteru a murrúngiu po calecuna chistione; totu su chi si narat brigandho a unu, prus che àteru cun tzacu e a boghes; su si pònnere in giustítzia po calecuna chistione o diferéntzia Synonyms e antonyms aciocu, afarratóriu, atachizu, bria, certara, cértidu, chertaria, chertonzu, chiliertu, cibbureu, condierra, cumbata, gherra, pletu, trivérsia / matana Idioms csn: donai unu c. = brigare, nàrrere cosa a unu a boghes; cumentzai, mòviri, pesai c. = atacare briga Sentences in domo nostra no bi apo bidu mai unu cheltu e ne murrunzu ◊ ant pesau unu certu!… po un'iscatuleta! ◊ lobres cantu amas chena chertos! ◊ dhi at fatu unu certu, sa mulleri, chi dhoi ndi fiat po issu e po àterus! ◊ si carchi santu no as a cumpanzu, lèala in calma, no ndhe fetas cherta! ◊ una dí pigat certu cun sa mulleri e dha pungit 2. andhesit poi ancora sete annos, otora in chertu cun sa sorte ◊ addainanti t'isetant oras de chertu Etymon srd. Translations French querelle English strife, quarrel Spanish disputa, pelea Italian contésa, divèrbio, bistìccio, lite German Streit.

cumbàta , nf, nm: cumbatu Definition trancuinu, gherra coment'e de chie istat sèmpere faendho (no sèmpere po cosa de bonu)/ èssere in cumbata apare = fàere fortza impare bolendho sa matessi cosa Synonyms e antonyms afarru, cadha, cària, certu, condierra, gherra, impodha, inzotu, matana, mugna, pista, podha, rebbatu | ctr. assébiu, pasu Sentences bivu in cumbata e passo vida penosa, prite tenzo in donzi cosa sa fortuna contrària ◊ su cane giraiat dogni mata fiaghendhe su rastu e s'aera e deo passaia a fàcia altera cun su fosile prontu a sa cumbata (S.Lay Deidda)◊ a fortza de tanti cumbata apu bintu custu coru Translations French lutte, dispute English fight, quarrel Spanish lucha, altercado Italian lòtta, altèrco German Streit.

pletàre , vrb: pretai, pretare 1, pretari Definition èssere in pretu, andhare a cricare sa giustítzia; istare a briga, a murrúngiu pretendhendho calecuna cosa / pretare su dortu = pretèndiri de tènniri arrexoni chentza ndi tènniri Synonyms e antonyms certai, curiai, liticare Sentences chie pretat, unu restat in camixa, s'àteru nudu ◊ cussus funt pretendi po is bènis de su babbu 2. su maridu fit pretendhe cun sa muzere ◊ semus sididos in sas funtanas pretendhe s'abba parimus ranas (P.Mereu)◊ cussu est pretendhe a li pagare su muru innanti de bi atacare muru sos de costazu ◊ custa cosa si la sunt pretendhe in medas: totu la cherent! Etymon srd. Translations French se disputer, plaider English to quarrel Spanish litigar, pelear Italian èssere in lite, litigare, contèndere German mit jdm. in Streit geraten, streiten.

plétu , nm: pretu Definition su èssere in giustítzia, su pònnere in giustítzia una diferéntzia chi no si arrennescet a cumpònnere a sa bona; istare a briga, a murrúngiu Synonyms e antonyms bria, certu, condierra, iscórriu Idioms csn: mòvere pretu a unu = pònnerelu in zustíssia, denuntziàrelu; cumpònnere unu p. = pònnere de acordu; èssere in pretu = pretendhe, in zustíssia Sentences si no podes agatare su cane no ti apo a pònnere su pretu ◊ nois in pretu no b'intramus: a istare gherrendhe cun sa giustíssia no nos cumbenit! ◊ fut un'ómine sàbiu chi sa zente giamaiat pro cumpònnere pretos ◊ nd'ispàciant de bellu dinai, in pretu! 2. los at acataos a pretu e si ponet a difèndhere a issa Surnames and Proverbs prb: chie perdet sa muzere in pretu no est mai corrudu Etymon ctl. plet Translations French litige, contentieux English quarrel, controversy Spanish pleito, contencioso Italian lite, contenzióso German Rechtsstreit, Streit, Kontroverse.

«« Search again