annótu , nm Definition sa capacidade de castiare; sa cosa deasi comente si arregodat, cosa chi s'iscriet po dh'arregodare; su chi unu paret castiandhodhu a cara; totugantu su chi si agatat, a distintu, de nàrrere asuba de calecuna cosa o chistione Synonyms e antonyms annoríciu / notu / aerada / asserva Idioms csn: connòschere a unu a s'a. = a s'aerada, a cara; tènniri a a. = marcare; èssere de a. = àere sa capatzidade de ammentare bene cosas bidas fintzas apustis de tempus meda Sentences deo, privu de s'annotu, cun làgrimas mi mantenzo (M.Murenu)◊ est cardulinu iscioberau cun annotu pagu innòi e pagu inní 2. sos chi perdent s'annotu e s'identidade primedotu perdent sa limba ◊ est dae meda chi no lu bido: ndh'apo pérdidu fintzas s'annotu ◊ solu sos canes ndhe lesint s'annotu ma si fuesint 3. s'annotu piús de importu tra totu su chi narat cust'iscritore est candho ponet a cunfrontu sos poetes a taulinu cun sos cantadores a bolu (P.Pillonca) Etymon srd. Translations French signe English view Spanish vista Italian vista German Augenblick.

fría , nf, nm: friu Definition orrughedhu piticu de cosa; un'iscutighedha, apenas de tempus / in sa nada: sete frios!... = pagu puru!... (pagu diaderus!); unu friedhu = un'iscutighedha Synonyms e antonyms chilivrida / amenzesu, iscàmpiu, iscuta, patrefíliu, ratu 2 / pacu Sentences ancu lu facant a frias!◊ si nc'est iscutu in costas de unu monte e fatu s’est in centu milla frias 2. in s'oltu meu solu bido a tie, iscalzurúgiu, cantas calchi friu ◊ custos pipios sunt sanos, allegros e bonos e paret chi a frios mi calment sa ferida ◊ tempus ci arribbas e fuis, firmadí unu friu! ◊ est istatu unu friedhu a sa muta ◊ unu friu, li sont colatos in conca totucantos sos anneos de sa vita ◊ unu friedhu solu totus si fint assuconatos 3. nachi at triballadu: sete frios…, tenet totu chentza fatu! Translations French instant English moment, only a little Spanish instante Italian istante, pochino German Augenblick.

gradixédhu , nm: gredixedhu Definition min. de gredu: un'apenas de tempus Synonyms e antonyms grei, iscuta, mamentu, pódhixi, tanchixedhu Sentences iscurtant unu gredixedhu e intendendi boxis nci passant deretus ◊ aspetimí unu gredixedhu, gei torru illuegus! ◊ apustis de unu gredixedhu si est postu a isconchiai Scientific Terminology tpc Translations French instant English moment Spanish instante Italian àttimo German Augenblick.

iscampiàda , nf Definition su bíere o su si fàere a bíere (e fintzes su andhare a bíere, a compidare) impresse impresse, un'iscutighedha, giustu su tanti de nàrrere chi s'est bistu o est andhau Synonyms e antonyms acerada, acherada, acrarada, incarada, incrarada / acostada, lómpia / iscuta, istraviara | ctr. cuada, iscumpàssida Idioms csn: èssere a iscampiadas, a s'iscampiada = a bicuacas, a tretus, a iscutas; fàghere css. a s'i. = in su mamentedhu chi unu si agatat chentza abbaidadu, chentza tentadu Sentences at fatu un'iscampiada a una de sas bidhas de su fúrriu ◊ semus triballendhe umpare ma nos vidimus a iscampiadas 2. l'apo bidu un'iscampiada Etymon srd. Translations French en passant, instant English glimpse, moment Spanish de pasada, instante Italian sfuggita, àttimo German Augenblick.

iscàmpiu , nm Definition pagu pagu de tempus, su tanti de si fàere a bíere, coment'e una lampada / fàghere ccs. a s'i. = apenas chi fait Synonyms e antonyms àchiu, fria, iscuta, paterefíliu, ratu 2 Sentences aiseto sa note pro un'iscàmpiu de vida (L.Mele)◊ àpiu s'iscàmpiu, curriat a graminare pacos frochedhos ◊ si apo iscàmpiu benzo a ti agatare ◊ no apo iscàmpiu de nudha! ◊ cussu trabballu no mi lassat atzicu de iscàmpiu Etymon srd. Translations French petit moment English bit Spanish ratito, instante Italian attimino German kleiner Augenblick.

maméntu , nm: mementu, momentu Definition pagu pagu de tempus, un'iscuta, tempus chi durat pagu Synonyms e antonyms àchiu, iscuta Idioms csn: in d-unu mamentu = in d-unu sinnu, in d-unu patrefíliu; unu mamentu est = bi cheret pagu, bi cheret nudha a… Sentences chi intendha su mementu de su dolore chin su gustu de s'amore! ◊ candho ant bidu su Cristos de Gartedhi si lis est astrintu su coro: pariat chi lu aiant cravau in su mamentu ◊ su gosu durat solu unu mementu ◊ Gesummaria, ite mamentu feu: e comente cherides chi la orda?! (Farina) 2. est unu mamentu a rúere in logos goi, ca iscàdrias che nudha! Scientific Terminology tpc Etymon itl. Translations French moment English moment Spanish momento Italian moménto German Moment, Augenblick.

paterefíliu , nm: patifíliu, patinefillu, patrefígliu, patrefíliu, patrefíriu Definition iscutighedha de pagu tempus, unu sinnu, una furriada de ogos, su tempus de si fàere su sinnale de sa grughe Synonyms e antonyms fria, iscàmpiu, iscuta Sentences no parit beru, in d-unu patrefígliu totu custu scarcàsciu! ◊ ant ispedhadu su fiadu in d-unu patrefíliu ◊ arregortus duus panis, in patinefillu si dhus at iscatasciaus! Scientific Terminology tpc Etymon ltn.e Pater et Filius Translations French moment English moment Spanish instante, rato, momento Italian àttimo German Augenblick.

ràtu 2 , nm: arratu 1 Definition si narat de tempus: unu pagu / avb., a ratus a ratus = a iscutas, a pasias Synonyms e antonyms amenzesu, fria, iscàmpiu, paterefíliu Sentences si no podes unu ratu bizare cun megus, biza pro s'inimigu chi la tenet cun tegus! ◊ pagu ratu fait fia cun issus ◊ de inguni a unu ratu si ndi est andau ◊ su ratu est beniu de ti nd'iscidai! Etymon spn. rato Translations French instant, moment English moment Spanish rato Italian istante, moménto German Augenblick.

tanchédhu , nm: tanchixedhu Definition min. de tancu, orrugu, tancu piticu, un'apenas; nau de tempus, un'iscuta Synonyms e antonyms acodedhu, arroghedhu, arróncinu, bículu, bucone, pitzuedhu, tanconedhu / gradixedhu, iscuta, pódhixi 2. pustis de unu tanchixedhu, su fogu fiat allutu e s'àcua giai callenti Translations French morceau, moment English bit, moment Spanish trocito, ratito Italian pezzétto, moménto German Stück, Augenblick.

«« Search again