acantighédhu , nm Definition
min. de acantu 1
Synonyms e antonyms
acodedhu,
arroghedhu,
incuedhu,
mingulitu
Etymon
srd.
Translations
French
petit morceau
English
little piece
Spanish
trocito
Italian
pezzettino
German
Stückchen.
acàntu 1 , nm: cànciu,
ecante Definition
parte de una cosa, unu bículu, unu pagu (fintzes de tempus), unu tanti pagu / min. acantedhu
Synonyms e antonyms
arrogu,
arruncu,
bículu,
filchinida,
istallada,
pitzuedhu,
rúgiu 1,
strónciu,
tancu,
ticu
/
iscuta
/
agimmai
Sentences
at postu in sa cassarola un'acantu de abba ◊ no ti movet acantu mancu su prantu de fizos tuos! ◊ bae a frundhagu e ndhe pigas un'acantu de pisu sicu!
2.
su binu est acantu durci ◊ iseta acantedhu!
Etymon
srd.
Translations
French
morceau
English
piece
Spanish
trozo,
pedazo
Italian
pèzzo
German
Stück.
acodèdha, acodédhu , nm: ancodedhu,
codedhu Definition
unu bículu piticu / min. acodedhedha
Synonyms e antonyms
acantighedhu,
arroghedhu,
arróncinu,
bículu,
bucone,
incodedhu,
incuedhu,
mingulitu,
pitzuedhu,
tanchedhu,
uchedhu
Sentences
chi portas una pinna e un'acodedha de paperi t'iscrís s'indiritzu ◊ furànt trigu po si podi fai un'acodedhu de pani ◊ de sa buciachita ndi at bogau un'acodedhu de zigarru ◊ si fiat fatu unu bistiri cun ancodedhus de arrobba ◊ apu allichidiu un'acodedhu de arruga ◊ dhi donat su pani po andai a trabballai ma dhi arrecumandat de ndi torrai un'acodedhedha
Etymon
srd.
Translations
French
petit morceau
English
little piece
Spanish
trocito
Italian
pezzettino,
mozzicóne
German
Stückchen,
Stummel.
arroghédhu , nm Definition
min. de arrogu, bículu minore
Synonyms e antonyms
acantighedhu,
acodedhu,
bículu,
bucone,
incuedhu,
mingulitu,
pitzuedhu,
tanchedhu
Translations
French
petit morceau
English
bit
Spanish
trocito
Italian
pezzettino
German
Stückchen.
arrógu , nm: orrogu Definition
donniuna de is partes de una cosa segada, crantu, bículu, ma fintzes parte de unu totu intreu / min. arroghedhu, arroghedhedhu, arroghixedhu; un'arrogu mannu = rujone; arrogu de… = nadu cun arrennegu o a menisprésiu de cosa intrea, de ccn.
Synonyms e antonyms
arruncu,
bículu,
cabone,
cànciu,
filchinida,
istallada,
pitzuedhu,
rucru,
strónciu,
tancu
/
palte,
tretu
Idioms
csn:
tiraindi arrogu = fàghere sa cosa chentza delicadesa peruna; andaisindi a arrogus = nadu de cosa, isparfaruzàresi, andhàreche, istacàresi a cantos; calai a arrogus = nadu de bestimenta, èssere irfata, betza meda, a cantos, cossumida; fai cosa a arrogus e a mússius = a tretos, a iscutas, no totu pínnigu
Sentences
papai un'arrogu de pani, de petza, de casu ◊ poni duus arrogus de linna a su fogu! ◊ pigu un'arrogu de giornali po allúiri su fogu
2.
ant bombardau s’arrogu de mari ananti de sa citadi ◊ po unu bell'arrogu sa costera àrtziat cun d-unu péndinu longu e addasiau (R.Spissu)◊ de su contu nd'apu inténdiu un'arrogu ◊ cun custus arrogus de iscedas si podit fai un'istória ◊ de sa ventana si bit un'arrogu de sa pineta
3.
apu a arrespundi a cust'arrogu de paperi chi mi ant presentau ◊ arrogu de molenti, baidindi! ◊ si dha portamu dèu cuss'arrogu de divisa biat ca si pinnigànt, is itzaracus!…
4.
fai abbellu, ca ndi tiras arrogu! ◊ cussu narat fuedhus chi ti ndi tirant s'arrogu! ◊ a giovunedhu at lassau s'ànima a arrogus me in sartu, pascendi crabas
Translations
French
morceau
English
piece
Spanish
trocito,
pizca
Italian
pèzzo,
brandèllo
German
Stück.
bículu , nm: bícuru,
pículu Definition
parte, minore, de una css. cosa prus manna: a bortas podet èssere no parte ma totu, pentzau a dónnia modu coment'e parte de calecuna cosa prus manna; a bortas si narat de persona a disprétziu
Synonyms e antonyms
acantu 1,
arrogu,
arróncinu,
arruncu,
bucone,
cànciu,
filchinida,
friginida,
istallada,
moróculu,
pitzuedhu,
strónciu,
tancu,
túturu
| ctr.
totu
Sentences
a tàpulu bi at postu unu bículu de robba diferente ◊ zughiat unu bículu de casu e de pane a manigare ◊ amos lígidu unu bículu de lítera ◊ cussu terrinu no est unu bículu, ma una tanca! ◊ triballaiat a sa zoronada, ca teniat petzi carchi bículu in fatore a mesapare
2.
bículu de ómine, frade tou, a no nos dare una manu bidíndhennos goi in apretu!
Etymon
srd.
Translations
French
morceau,
bout
English
piece
Spanish
pedazo
Italian
pèzzo
German
Stück,
Teil.
brànu , nm Definition
orrugu o tretu de cosa iscrita, unas cantu errigas, parte de una pàgina, de una lítera o àteru
Translations
French
morceau,
passage
English
passage
Spanish
pasaje,
pieza
Italian
brano
German
Abschnitt.
cànciu , nm: acantu 1,
cante 1,
cantu 1,
cantzu,
crantu,
ecante Definition
parte de una cosa, unu pagu, unu bículu / min. cantedhu, cantighedhu
Synonyms e antonyms
arrogu,
arruncu,
bículu,
filchinida,
istallada,
pitzuedhu,
rúgiu 1,
strónciu,
tancu
/
agimmai
| ctr.
totu
Idioms
csn:
fàghere a cantos = arrogai; dare cosa a cantu in manu = manera de fai de chini pigat is àterus acomenti e pipius mancu bellus a si pigai sa cosa de passei etotu
Sentences
est orrostindhe sartitzu e dolandhe a cantzu a cantzu dae s'ispidu! ◊ ses tentu in forte a névrios e miudhu ca su cantzu prus bonu ti as papau (L.Loi)◊ cun cantos de carvone iscriia subra de sas rocas ◊ candho isparabant sas minas, sos cantos de sa preda bolabant e falabant allargu ◊ sa tancadura si podet apèrrere cun unu crantu de ferru ◊ carchi unu andhet a vatire cante de abba!
2.
restant de afidare luego, cun pagu frazu, ca, tantu, sa picioca puru est cant'e sola, chena parentes
3.
mere limidu, lampu: a sos teracos lis daet su casu a cantu in manu! ◊ lassa chi si lu leet isse etotu su chi li serbit, no li dias sa cosa a cantu in manu, za est mannu!
Etymon
ltn.
canthus
Translations
French
morceau
English
piece
Spanish
trozo
Italian
pèzzo,
segménto
German
Stück.
candhulítu 2 , nm Definition
candhela de astrau, comente ndhe faet candho si astrat s'abba in is istidhigadòrgios
Translations
French
morceau de glace qui pend,
glaçon
English
rime
Spanish
carámbano
Italian
ghiacciòlo
German
Eiszapfen.
carafúndhula , nf, nm: caravúdhulu Definition
farinu, orrughedhu de pane
Synonyms e antonyms
caravudhuca,
chilivrida,
palfaruza
Sentences
gighiat a manigare pagos caravúdhulos de casu
Etymon
cdh.
caravúdhuli
Translations
French
petit morceau,
petit bout
English
bit
Spanish
pedazo
Italian
brìciolo,
framménto
German
Stückchen.
ciribbículu , nm Definition
orrughedhu, pimpirida pitichedhedha de cosa, cositedha de pagu contu
Synonyms e antonyms
ciribbídhulu
/
ttrs. ciribbícuru
Sentences
cussu no gighet unu ciribbículu de chervedhu!
Translations
French
petit morceau,
miette,
petit bout
English
bit
Spanish
trocito
Italian
briciolino,
coserèlla
German
kleines Stückchen.
coèdha , nf Definition
min. de coa; sa parte de fundhu de una camisa, sa de chínghere aintru de is pantalones; in is sedhatzos, arretranga / leare a ccn. a pedra in c. = istàreli sempre ifatu chentza lu fidare nudha timindhe de lu pèrdere
Synonyms e antonyms
coita,
coutza
Sentences
tres pisedhos si pessighint a coedhas mesu fora impipèndhesi de su fritu (G.Becciu)
3.
cocinedhu est tocau de coedha
Translations
French
coin,
bout,
morceau
English
margin
Spanish
borde
Italian
lémbo
German
Zipfel.
gulosína , nf Definition
cosa a papare chi praghet meda, licante
Synonyms e antonyms
apetitoja,
bobboe,
ingula,
licantzadoria,
licantzúmene,
liconia,
pititeria
Etymon
ctl., spn.
Translations
French
gourmandise,
morceau de roi
English
delicacy
Spanish
golosina
Italian
boccóne ghiótto,
leccornìa
German
Leckerbissen.
incuédhu , nm Definition
biculedhu, parte pitica, un'apenas de css. cosa / min. incuedhedhu, incuarradhedhu
Synonyms e antonyms
acantighedhu,
acodedhu*,
arroghedhu,
bículu,
bucone,
incodedhu,
pitzuedhu,
tanchedhu,
uchedhu
/
tichedhu
Sentences
totu intreu, ei: ellus a incuedhus?! ◊ fullianci is incuedhus de s'ampudha arrogada! ◊ donniunu teniat un'incuedhu de terra ◊ sa crocoriga, comenti ndi dh'at isciarrocada, si est segada in centumilla e un'incuedhu ◊ mi papu un'incuedhu de pani e casu ◊ nci at un'incuedhedhu de pani e un'incuedhedhu de pani si papaus!
2.
po t'indruciai sa buca piga un'incuedhu de cafei cun tzúcuru meda!
Translations
French
petit morceau
English
bit
Spanish
pedacito
Italian
pezzétto
German
Stückchen.
licantzadoría , nf Definition
cosa de papare licantza, gustosa meda
Synonyms e antonyms
apetitoja,
arrechessitu,
bobboe,
gulosina,
licantzúmene,
licardina,
liconia,
pititeria
Sentences
in sa càscia serrada a frísciu mamma bi cuaiat sas licantzadorias ◊ fint licantzadorias preparadas abbididamente pro Pasca
Etymon
srd.
Translations
French
gourmandise,
morceau de roi
English
delicacy
Spanish
exquisitez,
manjar
Italian
leccornìa,
prelibatézza
German
Leckerei.
mossàda , nf: mossiada Definition
su pigare a móssigu, su istrínghere cun is dentes; fintzes orrugu de cosa chi si segat a mossu papandho, orrugu mannu de cosa
Synonyms e antonyms
bucone,
móssicu,
mossu,
struncionada
Sentences
una mossiada de burrincu! ◊ duas mossadas e cudha sartitza che fit collida!
Etymon
srd.
Translations
French
morsure,
morceau,
bout
English
bite,
scrap
Spanish
mordisco
Italian
mòrso,
boccóne
German
Biß,
Bissen.
pitzuédhu , nm Definition
orrughedhu piticu, un'apenas de cosa
Synonyms e antonyms
arrogu,
bículu,
bucone,
cànciu,
pítzia,
tancu,
túturu
Sentences
depu aciungi unu pitzuedhu de craboni a su fogu
Translations
French
petit morceau
English
small piece
Spanish
trocito,
pedazo
Italian
pezzétto
German
Stückchen.
rúcru , nm: arruxu,
rugru,
rúgiu 1,
rugu,
ruju 1 Definition
donniuna de is partes de una cosa segada; una parte (pitica) de su bestiàmene, de su tàgiu
Synonyms e antonyms
acantu 1,
arrogu*,
bículu,
cabone,
istallada,
orrogu,
pitzuedhu,
tancu
/
fiotu,
grústiu,
rucrada,
tropedhu
Idioms
csn:
lassare una cosa, una faina, unu triballu a rugos = a mesincumentu, chentza agabbadu; faedhare a rugos = male, de no si cumprèndhere bene su chi si narat; marghinare sa cosa a ruju, mastigare a rugos = male, a cantos russos
Sentences
altzat sa lepa unta a una manu e l'abbassat punghindhe faca a terra su rugu mezus ◊ fit mastighendhe calchi ruju de zigarru
2.
unu rugu de sa robba si est iscambadu
3.
sa muzere lassaiat sa faina a rúgios e leaiat sos fizos a bídere su babbu chin sos boes
Translations
French
morceau,
partie
English
piece
Spanish
trozo
Italian
spezzóne,
pèzzo
German
Stück,
Teil.
sonàda , nf Definition
su sonare, fintzes música de sonare o sonada; in cobertantza, cosa chi si giaet a cumprèndhere de comente foedhat, unu, s’idea chi unu tenet de nàrrere / sa s. su fatu! = nadu e fatu, puntu e mortu
Sentences
su fuedhai de mamma est sa sonada plus dulci de su creau ◊ istranzas no mi parent prus cussas sonadas, mancari no sonent sas campanas de bidha ◊ o su tziu, fetzissí una sonada ca si feus unu ballixedhu!
2.
canno mi at propostu de mi dare un'incàrrigu mannu, apo cumpresu luego sa sonada e sa trassa ◊ toca, fuedha: intendeus custa sonada!
Etymon
srd.
Translations
French
sonate,
morceau
English
ring,
sonata
Spanish
sonada,
sonata
Italian
sonata
German
Spiel,
Sonate.
strónciu, strónciulu , nm: strúnciu,
strúnciulu,
trónciu* Definition
bículu, orrugu de cosa, prus che àteru pane, segau a manos / segai a strónciu = nau de manera de fàere a sa grussera, chentza delicadesa e ne crabbu
Synonyms e antonyms
acantu 1,
arrogu,
bículu,
istallada,
rúgiu 1,
tancu
| ctr.
totu
Sentences
donaisidhu unu strúnciu de pani! ◊ unu strónciu de pani e saludi po bivi in allirghia! ◊ giaunàt candu no agatàt a nemus de dhi donai unu strónciu de pani ◊ su malassortau est cumossendu ferenu po unu strónciulu de civraxu
Translations
French
morceau,
bout
English
piece
Spanish
trozo
Italian
pèzzo
German
Stück.