alterài, alteriàre , vrb: artarae,
artarare,
arterare,
arteriare,
arturiare Definition
fàere arrennegare o pigare tzacu, fàere pèrdere sa passiéntzia giaendho ifadu, giaendho ocasione candho unu est arrennegau o immarriu po àteru puru; nau de un’arremu, suberiare cun isfortzu meda o po calecunu male a tales de dòlere, ufrare, fàere a budhiore
Synonyms e antonyms
agghegiare,
annervare,
annervosare,
incorinare,
infrascai,
nechidare,
orrontzedhare
Sentences
su tocu de su martedhu artúriat finas sa campana ◊ banzu ti pítzigo, mih, si mi che artérias! ◊ addaghi ti naro de no fàghere sas cosas gai ti artérias! ◊ non bi at bisonzu de ti artarare
Etymon
itl.
alterare
Translations
French
agacer
English
to irritate
Spanish
irritar
Italian
irritare
German
reizen.
annervàre , vrb Definition
giare o pigare a nérbios, fàere pèrdere sa passiéntzia, giare aggheju
Synonyms e antonyms
alteriare,
annervosare,
spaxiai
Etymon
srd.
Translations
French
agacer,
énerver
English
to irritate
Spanish
irritar
Italian
irritare,
innervosire
German
reizen.
apuríre, apuríri , vrb Definition
fàere pèrdere sa passiéntzia a fortza de giare istrobbu, ocasione o fàere male e dannos o cosas chi no si podent padire
Synonyms e antonyms
apurai 1,
ifadare,
infinitziae,
infestare
Sentences
como mi che ant apuridu e si mi colant in ungras mi ndhe pago! ◊ candho mi che at apuridu li apo dadu duas isculivitas, a su pitzinnu
Translations
French
harceler
English
to bother extremely
Spanish
exasperar
Italian
molestare oltremòdo,
vessare,
esasperare
German
quälen,
reizen.
arringàre , vrb Definition
fàere arrennegu, crepu, tzacu / arringa! arringa! = arrennega! arrennega!
Synonyms e antonyms
arranzare 1,
arraunzare,
arrinzare,
grujai,
morrugnare,
raganzare,
ranzidare
| ctr.
allegrare,
cuntentai
Translations
French
se mettre en colère,
faire mal au cœur
English
to make angry,
to madden
Spanish
irritarse
Italian
adirare,
far ràbbia
German
zum Zorn reizen.
insissiligài , vrb: insitzibigai,
intzitziligai,
ississiligai Synonyms e antonyms
aciopai,
atorigare,
auntzare,
inciulai,
intzidare,
umprigare
/
atiare,
incidai,
intriscare,
mincidiare
| ctr.
caciare
Sentences
s'espi terràina apu imparau a no dha insissiligai e peri a no mi fai pungi ◊ dh'intendis? e poi narat ca soi dèu chi insissiligu!
2.
ti fait prageri a ississiligai sa curiosidadi sua
Translations
French
inciter
English
to prod
Spanish
incitar
Italian
stuzzicare
German
reizen.
insutzuligài , vrb Definition
batire fàmene, apetitu, disígiu, gana; fàere inchietare su cane
Synonyms e antonyms
agganire,
alluscai
/
airai,
arrannegai,
collobbiare,
inchietae,
inciulai,
infuterare,
intziminire,
suberiare
Etymon
srd.
Translations
French
aiguiser l'appétit,
donner l'envie (de),
agacer
English
to irritate,
to whet s. o.'s appetite
Spanish
despertar el apetito
Italian
stuzzicare l'appetito,
inuzzolire,
irritare
German
den Appetit reizen,
begierig machen,
reizen.
intriscàre , vrb Definition
giare aggheju, intriscu, atzitzare, su si pònnere a brigare cun ccn.
Synonyms e antonyms
agghegiare,
atiare,
atriscare,
inasprèssiri,
incidai,
inciulai,
insissiligai,
intrischire,
mincidiare,
purruntzare,
suberiare,
tinghitare
Sentences
no los sigas a intriscare: no los vides chi parent duos venturzos?! ◊ cun donzunu s'intriscat, cussu! ◊ si l'intriscades contras a calicunu li ponet deretu cantone!
Etymon
itl.
intrescare
Translations
French
exacerber,
provoquer
English
to exacerbate,
to provoke
Spanish
exasperar,
provocar
Italian
inasprire,
provocare
German
verschärfen,
reizen.
intzutzulài, intzutzullài , vrb: itzutzulai Definition
istare a su punghe punghe, naendho o faendho in crica de ispínghere s'àteru a fàere calecuna cosa
Synonyms e antonyms
impunciai,
inciulai,
insissiligai,
intzidiare,
intzutzulliri,
ispuntzonare,
ispuntogliare,
tzuntzullare
Sentences
tocat a iscurtai ita narat sa genti e a intzutzullai asuta asuta ◊ mi intzutzullat sa genti coment'e chi sia un'ànima mala ◊ circànt sa manera de dh'aciapai, a Cristus, e intzutzullànt a tot'is Ebreus ◊ a giòvunu gei praxiat a mei puru a itzutzulai is bagadias! ◊ sa chistioni at intzutzullau sa crosidadi de is féminas
Etymon
srd.
Translations
French
piquer,
taquiner
English
to prod
Spanish
provocar
Italian
stuzzicare
German
reizen.
púgnere , vrb: púngere,
púnghede,
púnghere,
punghi,
púngiri Definition
intrare o fàere intrare cosa punciuda (e in custu sensu si narat po iscannare puru); fintzes fàere a iscrafíngiu, coment'e de cosa arrasposa chi tocat sa carre in tretu prus delicau; prnl. nau de linna, de orrobba, su si fàere totu istampos coment'e papau de su greme
Synonyms e antonyms
ifertzire,
infrissai,
istocazare,
punciai
/
istocagiare
/
spurtiri
/
arnai,
pipionire
Idioms
csn:
púnghere su porcu (o àteru fiadu de bochire) = irgannare su porcu; púnghere una cosa a unu = arregordaisidha po chi dha fatzat; Maria Pungibungi = zenia de fémina mala, fata a pessamentu, chi tiat púnghere a bentre sos pisedhos chi ant manigadu tropu…
Sentences
comente l'ant puntu s'acu, sa crapa si est pesada a bebbéchinos ◊ pungit is bòis cun s'istrúmbulu ◊ si no mi lassas in pasu ti pungo s'agu! ◊ compà, colade bois a púnghere custas berbeghes ca sezis pràtigu!
2.
segadiche s'arba ca mi punghes! ◊ sa lana grussa pungit, posta sentza de nudha asuta
3.
si no est segada in sa muta zusta, sa linna si punghet ◊ su tzinníbiri durat séculus e mai si pungit
4.
comente at intesu s'allega est abbarradu sicu: si lu aiant puntu no li aiant àpidu butiu de sàmbene!
5.
sos àinos, si no bos lu punghet s'àteru, de cosa no ndhe faghides!…
Etymon
ltn.
pungere
Translations
French
piquer
English
to sting
Spanish
pinchar,
punzar
Italian
pùngere,
punzecchiare
German
stechen,
reizen,
sticheln.
suberiàre , vrb Definition
giare ocasione, fàere arrennegare male e peus a chie est giai tzacau, istrobbare
Synonyms e antonyms
agghegiare,
atiare,
inasprèssiri,
incidai,
inciulai,
insissiligai,
insutzuligai,
issuperiare,
mincidiare,
tinghitare
Sentences
no mi subéries, bastat chi so arrennegadu pro àteru! ◊ si subériat su cadhu e istinchidhat fogu ◊ in custu trunchedhu che at una tana de muscone: no lu suberiedas ca bos punghet! ◊ est unu raspinzu chi faghet efetu malu ca subériat sa palte chi est ratada
Translations
French
agacer
English
to annoy
Spanish
irritar
Italian
irritare
German
reizen.