aciopài , vrb Definizione atzitzare is canes, su dhos mandhare a mossigare a ccn. Sinonimi e contrari alluscai, ateneae, atiare, auntzare, incidai, inciulai, insissiligai, intzullire, tzuntzullare, ubetzare | ctr. caciare Traduzioni Francese pousser, exciter Inglese to instigate Spagnolo azuzar Italiano aizzare i cani Tedesco hetzen (auf, mit Akk.).

allutàe, allutài , vrb: allutare 1 Definizione agiummai coment'e allúere, foedhandho de is sentidos, de s'atentzione, de sa manera de fàere cosa, fàere prus biatzu Sinonimi e contrari allutzare / abbiatzare, abbibare Modi di dire csn: a. is origas = fàghere bene atentzione, iscurtare bene; a. is ogus = abbaidare bene, abbèrrere bene sos ogros, abbaidendhe Frasi sa discussioni fiat allutendusí sempri de prus ◊ allutarí is origas poita sa campana mala at pigau torra a sonai! (A.Cannas)◊ dónnia pitica cosa si faet allutare sos ogos ◊ Luisicu iat allutau is origas, ma no arrennesciat a cumprendi ◊ andendu su burricu pariat chi dhi fut benendu su sonnu, ma su meri dh'at fatu allutai apretendidhu a istrúmbulu! Etimo srd. Traduzioni Francese raviver, exciter Inglese to revive, to excite Spagnolo avivar, excitar Italiano ravvivare, eccitare Tedesco beleben, erregen.

auntzàre , vrb: aunzare, untzare Definizione atzitzare un’animale, una persona contras a calecunu, po si gherrare o brigare o àteru Sinonimi e contrari aciopai, agungiari, alluscai, arruntzare, ateneae, atiare, atorigare, chissire, imbriscare, incidai, inciulai, insissiligai, intzifrire, intzigare, intzugare, intzullire, ubetzare | ctr. caciare Frasi bidet canes in paghe e los aunzat ◊ a su pedidore li fit aunzendhe su cane ◊ at aunzadu su cane a sas berbeghes pro che las salarzare Etimo srd. Traduzioni Francese exciter, pousser Inglese to incite Spagnolo azuzar, incitar Italiano aizzare Tedesco hetzen.

birbillàre, birbilliàre , vrb: bribigliare, bribillare Definizione pònnere in birbílliu Sinonimi e contrari imbirbilliare, inciulai, seguzare, tzuntzullare / abbupare, aggupare 1 Frasi candho sos ilgribbis si ndhe sunt andhados, tzertos si sunt torrados a bribigliare Etimo srd. Traduzioni Francese exciter, faire emballer, s'enticher Inglese to excite, to become excited, to take a fancy Spagnolo excitar, desbocarse Italiano eccitare, imbizzarrire, incapricciarsi Tedesco erregen, verrückt machen, vernarren.

dispertàre , vrb Definizione ischidare, mòvere, acutzare s'atentzione, fàere spertu, atentu, cabosu Sinonimi e contrari abbibare, intzidiare, ischidare, ispeltare, ispipigliare | ctr. ammammalucare 2. si no lu dispertas, no si ndhe pesat a sa sola Etimo ctl., spn. Traduzioni Francese éveiller, exciter Inglese to wake up Spagnolo despertar Italiano destare Tedesco wecken, erwecken.

ingrillíri , vrb Definizione inganire, prus che àteru nau de mascu o ómine po bènnere gana de fémina; nau de sèmene, bogare su sirione, fàere sa tzeurra Sinonimi e contrari ingrigliare, insuai / abbrabai, abbrossare, chimire, inceurrare, tidhire Etimo srd. Traduzioni Francese exciter Inglese to excite Spagnolo excitar Italiano eccitare Tedesco erregen.

insuài , vrb: insuare Definizione nau de is animales fémina, èssere o bènnere in more; nau de gente, pesare burdellu, pònnere avolotu Sinonimi e contrari assuae, impurdedhiri, ingrilliri, seguzare 2. tocat a passai sa boxi e a insuai su logu! Etimo srd. Traduzioni Francese exciter Inglese to excite Spagnolo excitarse las hembras, alborotar Italiano eccitare Tedesco erregen.

inzerràre, inzerriàre , vrb Definizione fàere s'inzerra, giare ifadu, tzacu / i. su cane = aunzàrelu o pònnere contr'a ccn., atzitzare Sinonimi e contrari aciopai, atiare, audire, auntzare, imprumonare, inciulai, intzidare, ubetzare, umprigare / incidai, intriscare, mincidiare, purruntzare, suberiare, tinghitare | ctr. caciare Frasi cussos s'inzerrant e istochizant che fizastrinos ◊ ma cale pecadu deviat rimediare si a lu buscare e a l'inzerriare fit sempre issa?! ◊ in custa catza mortale so una fera inzerriada chi aisetat sa note pro un'iscàmpiu de vida (L.Mele)◊ su padronu, invece de lu chiscire, su cane, lu fit inzerriendhe! Traduzioni Francese exciter, pousser, provoquer Inglese to incite, to provoke Spagnolo instigar, azuzar Italiano aizzare, provocare Tedesco aufhetzen.

ispeltàre , vrb: ispertare, ispretai, ispretare, spertai Definizione ischidare, mòvere o atzitzare s'atentzione, batire sa gana, s'apititu, fàere spertu, atentu, cabosu; pigare in cunsideru una chistione, cunsiderare po cumprèndhere e nàrrere ite o comente est, nàrrere sa cosa, ispiegare; petenare pilos iscrabionaos / ispertare paràula = bogare faedhu Sinonimi e contrari abbibare, dispertare*, insissiligai, intzidiare, ischidare, ispipigliare / isparpedhare, spetedhai Frasi su binu chi bufamus nos ispeltat su sentidu ◊ pighit una pruga, chi dhi podit ispretai s'apititu! 2. beniat una sennora chi si fachiat ispertare dae ajaja: a mimme mi nche bocabant fora pro no intèndhere su chi nabant ◊ e bois, limbas, ispertate! ◊ isse faedhat bene ispretendhe chistionos in italianu ◊ custa cosa no est ispertata vene ◊ sas oricras separaiant sos sonos s'unu dae s'àteru e sa limba chircaiat de los ispertare (M.Pira) 3. chin sas féminas no resessiat a ispertare paràula ◊ si fachet ajuare chene ispertare paràula, solu a tzinnos ◊"Bobbore! Bobbore!" repitiat tra issa chena resessire a ispretare faedhu (G.B.Fressura) Etimo ctl., spn. Traduzioni Francese attirer, exciter, interpréter Inglese to wake up, to prod, to interpret Spagnolo despertar, interpretar Italiano destare, stuzzicare, interpretare Tedesco erwecken, auslegen.

spertài , vrb: ispeltare*, spertiai 1, spretai Definizione ischidare, mòvere, atirare s'atentzione, bogare s'apititu, sa gana, fàere spertu, atentu, cabosu Sinonimi e contrari abbibare, dispertare, intzidiare, ischidare, ispipigliare Modi di dire csn: s. sa menti, sa boxi, s'apititu = allutare sa mente, iscrarire sa boghe, fagher bènnere s'apititu; spretai su stògumu = fàghere tizirire su mànigu; spertiai su passu = illonghiare o istirare su passu, allegrare su passu, caminare de prus; vida spretada = vida unu pagu prus líbbera, prus de pessone manna 2. spértia su passu e fai su chi ti apu nau! 3. faiant prus vida spretada is serbidoredhas chi no is merixedhas Traduzioni Francese exciter, éveiller, causer Inglese to wake up, to prod, to whet Spagnolo despertar Italiano destare, stuzzicare Tedesco wecken, anregen.

tzuntzullàre , vrb: tzutzullai Definizione nàrrere o fàere po indrúchere a unu a fàere ccn. cosa, po dhu pònnere contras a un'àteru, po dh'atzitzare / èssere tzuntzulladu a binu = piciuau, bufadu, alligru a binu Sinonimi e contrari birbillare, inciulai, seguzare / intzidiare, intzifrire, intzutzulai, ispuntogliare, ispuntzonare Frasi tzutzullai sa genti, su logu ◊ is Fariseus sighiant a tzutzullai sa genti po fai cundennai a Cristus ◊ candho cudhos no lu bochinabant prus, credendhe de fàchere male, tandho los tzuntzullabat isse matessi Etimo srd. Traduzioni Francese exciter, pousser Inglese to incite Spagnolo incitar Italiano aizzare Tedesco aufhetzen.

«« Cerca di nuovo