abbrebesciàu , agt Definizione chi no tenet gana, fortza o capacidade de fàere cosa Sinonimi e contrari allacanadu, allechiau, allizadu, ammalmiadu, ammortiginau, arramàsidu, arréndhidu, isbriadu | ctr. spretu Frasi cussas piciocas funt totu abbrebesciadas Traduzioni Francese faible Inglese weak Spagnolo flojo Italiano fiacco, móscio Tedesco matt, schlaff.

aflachiài , vrb: afrachiai Definizione èssere fracu, lenu, débbile, fartare in calecuna cosa, tènnere neghe / afrachiai in sa fidi = àere una fide no tantu frimma, pagu segura Sinonimi e contrari ifrachire Etimo srd. Traduzioni Francese être faible Inglese to be weak Spagnolo flaquear Italiano èssere débole, vacillare Tedesco schwach sein, schwanken.

débbile , agt: débbili, díbbile, díbbili Definizione chi tenet pagu fortza, chi no aguantat a fàere fortza, chi no bàliat dificurtades / min. debbiledhu, debbiledhedhu = débbili meda Sinonimi e contrari fiacu, lecu / lenu | ctr. folte Frasi débbiles sas isperas sunt coment'e unu filu de lughe in su giannile a s'interighinada (G.M.Cherchi)◊ comente fit malàidu e lendhe meighinas, como s'intendhet débbile meda ◊ cussa cosa est débbile e no bi rezet a fàghere fortza ◊ femu cassadori bonu, ma petzu díbbili no nd'isparau ◊ est virtudi de dogna forti usai rispetu a s’ómini débbili! (Mascia) Etimo ctl., spn. Traduzioni Francese faible, frêle Inglese weak Spagnolo débil Italiano débole, gràcile Tedesco schwach.

debbilóngiu, debbilónzu , agt Definizione debiledhu, unu pagu débbile Sinonimi e contrari | ctr. folte Frasi fit mesu surdu e zughiat sa vista puru debbilonza Etimo srd. Traduzioni Francese un peu faible Inglese pretty weak Spagnolo un poco débil Italiano debolùccio Tedesco schwächlich.

fiàcu , agt: flacu, fracu Definizione chi est a debbilesa, débbile mescamente de maladia Sinonimi e contrari débbile, flúsciu, istasidu, infrachiu, modhi | ctr. crispu, folte, téteru Modi di dire csn: èssiri f. de cerbedhu = conchivracu, mancai sa mellus dí de s'annu, a unu, èssere tocadu a conca; èssiri de memória flaca = chi s'irméntigat totu; rídere a fiacu = arriri poita is àterus funt arriendi, ma sentza cumprèndiri bèni ita dhus at fatus a arriri; ríere a fiacu = arriri ca is àterus funt arriendi ma sentza cumprèndiri poita Frasi seu fadiau fracu ◊ bandas fracu, solu in sa bia, e atruessas e imburchinas ◊ s'ifruentza che aiat leadu sos betzos piús fracos 2. ite pessone illusa e conchi fraca!…◊ si depit èssi acabbau de ammachiai, custu: est locu fracu ◊ sos de Foranu fint cussiderados unu pagu fracos de crevedhu Etimo ltn. flaccus Traduzioni Francese faible Inglese weak Spagnolo flojo, flaco Italiano fiacco, débole per malattia Tedesco schwach, kraftlos, geschwächt.

lécu , agt Definizione nau pruschetotu de paperi, de orrobba, chi no tenet corpus, finivini, de pagu agguantu, de pagu fortza; dhu narant fintzes de gente in su sensu de delicau in su fàere, chi faet contu de dónnia mínima cosa Sinonimi e contrari débbile, fiacu, fine 1 / físchidu | ctr. folte, grussu Modi di dire csn: filu lecu = fine; minestra leca = broosa meda; terra leca = de pagu fortza, de logu malu pedrosu; scèti lecu = podha; ómine lecu = chi no tenet frimmesa, de pagu caràtere, chi si lassat leare a su chi cherent sos àteros Frasi mi acosto a cussos crecos e abbaidanne tra sos rampos lecos bio rampos sicos ◊ sos cascos chin sos istiros li faghent su dossu lecu (P.L.Dettori)◊ est lecu lecu che candhela de chera, lanzu, mortu de fàmine ◊ sunt fortes, no sunt de bratzu lecu! ◊ proite ti as postu custa gonna leca leca? 2. giai ses leca puru: e lassadhu nàrrere! Traduzioni Francese faible Inglese weak, thin Spagnolo débil, sutil Italiano débole, sottile Tedesco schwach, dünn.

lénu , agt Definizione nau de fune o cosas deasi, chi no est bene tirada; nau de cosas de bufare, chi portant pagu àrculu; nau de sa manera de fàere o de nàrrere, chi si dhue ponet pagu fortza, pagu presse (nau de boghe, unu pagu bàscia, coment'e trista) Sinonimi e contrari abbàmbiu, brandhu, flúsciu, lentu | ctr. afissu, crispu, istrintu, tiradu / gàrrigu, folte Modi di dire csn: a lenu a lenu = abbellu abbellu; faedhare a lenu, a sa lena = a sa séria, chentza cúrrere, a su pasa pasa, chentza presse, nendhe sas peràulas chi s'intendhant bene; dàrendhe una crispa una lena = una borta dare su cuntentu e un'àtera pretènnere carchi cosa, dare unu bàntidu e una briga, lassare andhare carchi cosa e pretènnerendhe un'àtera; frades lenos = su sonnu; trídicu lenu = bíciu, aurtidu, anneuladu Frasi daghi s'imbustu ti at postu seju no ti dat impestu, lu portes istrintu o lenu (P.Pisurzi)◊ sas abbas lenas de abrile e maju ant batidu su sebe a cumprimentu (S.Murgia Niola) 2. custu est binu lenu, cosa de féminas! 3. de sos ammentos lenos ndhe lis benit bisonzos de atarzu! ◊ s'intendhet lena lena una boghe pibiosa ◊ canto, ma su coro est tristu e sa boghe at a èssere lena ◊ Malocu, in Macumere ses mancante ca mi pares cantendhe lenu lenu! (M.Murenu)◊ crabas, arveghes, bacas a s'aviu giughent bentre lena ◊ lenu che su sonnu lis fit intratu in su contu ◊ prite, nara, consumindhe ti ses a frebba lena? ◊ is arrius iscurriant lenus lenus ◊ est faghindhe abbighedha lena 4. a lenu a lenu finas sos birgonzosos sigheint abberzendhe prima un'oju e pustis s'àteru puru abbaidendhe pitzocas ◊ faghimus una bella arrejonada a sa lena ◊ ant postu su corjolu de s'arantzu in sa cassarola ghetandhe mele e muricandhe a lenu a lenu Etimo ltn. *lenus po lenis Traduzioni Francese flasque, mou, faible Inglese weak, flaccid Spagnolo flojo, débil Italiano flòscio, fiacco, débole, sommésso Tedesco schlaff, schwach.

manipòsa , nf: mariposa Definizione calagasu, bobboi cun is alas ladas e pintadas chi curret a sa lughe a denote, porchedhu o lèpere de santu Antoni; genia de lughighedha chi si ponet a is mortos o po unu santu; in cobertantza, fintzes persona chi tenet pagu firmesa Sinonimi e contrari abadegasu, barabàtula, carravarina, lepilepi, papagallu 1, seisei / lumu 1 Frasi che mariposa bolat de frore in frore ◊ apo cantau rúnchines, grodhos, mariposas, alipintas ◊ colorida mariposa, visitas dogni fiore ◊ gioga mariposa, bola bola in sa mata de s’arrosa! 2. o maniposa chi semper acesa lughes de continu pro su tale e no ti olvidas de sa poberesa! (B.Sulis)◊ seu andada a comporai un'iscàtua de mariposas ◊ tremint is mariposas musciendi me is làntias ◊ pigai s'iscàtula de is mariposas e liai unus cantu trébinis, po su mortu 3. cantu fint diferentes sas pitzinnas de tandho dae sas mariposas de sos tempos presentes!…◊ sas féminas li curriant che mariposas a su fiore ◊ cun coloris de celu, ses una mariposa fata aposta po mei! (G.Cappai) Terminologia scientifica crp Etimo ctl., spn. mariposa Traduzioni Francese papillon, phalène, faible lumière, papillon (persona fatua, leggera) Inglese butterfly, moth, grave light Spagnolo falena, lamparilla, mariposa Italiano farfalla, falèna, lumino Tedesco Schmetterling, Nachtfalter, Wachslicht.

«« Cerca di nuovo