acarrongiài , vrb: acorrongiai,
carrongiai Definizione
candho erbas e matas funt melòngias, cumenciandho a sicare, fàere a tzirbisas, a cannedhu, coment’e serrandhosi
Sinonimi e contrari
acrissare,
afrangillonai,
aggrunciare,
aggruncire,
apigiare,
arruntzai,
atavellai,
atribuntzire,
frongire,
granculai,
iscrafangiai
Frasi
is frunimentus de pedhi acorrongiaus funt tostaus e si tzacant: po cussu tocat a dhis passai s'ollu de seu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rider
Inglese
to wrinkle (up)
Spagnolo
arrugar
Italiano
raggrinzare
Tedesco
verschrumpeln,
runzeln.
afrascillonài , vrb: afriscillonai Definizione
fàere totu a frascillonis, a tzirbisas de dónnia betu, nau de orrobba posta male, ammurigonada e fintzes de cosa chi est coment'e sicandhosi)
Sinonimi e contrari
acarrongiai,
afrangillonai,
afrascionae,
aggruncipire,
aggruncire,
ammaugionai,
apigiare,
arruntzai,
atavellai,
atripodhare,
frongire,
iscrafangiai,
sirmigai
| ctr.
istirai,
prenciai
Frasi
si afriscillonat s'arrobba sciacuada ◊ sa camisa est afriscillonada o prenciada a imbidoni?
2.
no bollu tenni sa menti afriscillonada de ideas noas e malas
3.
nci bolit pagu a s'afriscillonai cussu portafógliu prenu chi portas! (Lai)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
froisser,
entasser
Inglese
to wrinkle,
to bundle up
Spagnolo
arrugar,
hacinar
Italiano
sgualcire,
affastellare
Tedesco
runzeln,
zerknittern,
bündeln.
aggranchizonàre , vrb Definizione
fàere totu a tzirbisas s’orrobba, ponendhodha male
Sinonimi e contrari
acarrongiai,
afrascillonai,
aggrunciare,
ammaugionai,
apigiare,
arruntzai,
atavellai,
frongire,
granculai,
iscrafangiai
| ctr.
istirai
2.
giuchiat su coro aggranchizonatu che melachitontza
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
froisser,
chiffonner
Inglese
to wrinkle
Spagnolo
arrugar
Italiano
sgualcire
Tedesco
zerknittern.
alloricàu , pps, agt: allorigadu,
lorigadu Definizione
de alloricare; chi est fatu a lóriga, a unu túturu / allorigadu che unu nodu moltu = fatu a unu gantzu, própriu a lóriga
Sinonimi e contrari
anedhadu,
aprigadu,
fronziu,
ingruciupidu
| ctr.
istiradu
2.
tra fàmine e fritu, allorigadu a unu gantzitu at a mòrrere in sa tana ◊ oji niedha e pili allorigada, fintzas in su faedhare zeniosa
Traduzioni
Francese
ridé,
flétri
Inglese
to wrinkle (up)
Spagnolo
arrugado
Italiano
raggrinzito
Tedesco
runzelig.
allorimmedhàre , vrb: allorumedhare Definizione
fàere a lómboru, (nau de filu o cosas deasi), fàere a ballotas (nau de farra); in cobertantza, pinnigare, pigare a s'isfacia, a trassa, ma fintzes istare a s'atrollada cun ccn.
Sinonimi e contrari
aggromare,
aggromerare,
aggromeredhare,
allomborae,
arrombulonai,
arromulare,
tròbere
/
acoconare
Frasi
fintzas a s'incràs manzanu su cane si allorimmedhat in d-un'oredhu aisetandhe sa mere
2.
chirca de no ti che l'allorimmedhare, a cussu, ca no ti lu catzas prus! ◊ Pedru ch'est allorimmedhadu cun Tatanu ◊ su batu si est allorumedhadu in cue
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pelotonner,
tortiller,
enrouler
Inglese
to wrinkle,
to twist
Spagnolo
ovillar,
retorcer
Italiano
aggomitolare,
attorcigliare
Tedesco
aufwickeln.
arritzoníre , vrb Sinonimi e contrari
arritzai,
frongire
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
froncer,
crêper
Inglese
to wrinkle
Spagnolo
encrespar
Italiano
increspare
Tedesco
kräuseln.
arruntzài , vrb: arrunzai,
runzai Definizione
est su chi faet su fogu o su sole forte a sa pedhe e cosas deasi, chi dhas atzirbisonat, dhas faet totu a pinnigas; istare o pònnere coment'e allorigaos, acancarronaos (mescamente crocaos)
Sinonimi e contrari
acarrongiai,
afrangillonai,
aggrunciare,
ammaugionai,
apigiare,
atavellai,
atripitzare,
cascai,
frongire,
granculai
| ctr.
istirai
Modi di dire
csn:
arruntzaisí (nadu de chie tenet fritu) = atuturàresi, istare atuturados; a. is codhus = incrubai de palas, leàrela cun passiéntzia candho una cosa andhat male, fàghere de codhos, comente faghet chie no ischit it'e rispòndhere; arrunzaisí a una parti = fràngheresi, pònneresi a un'ala
Frasi
su tempus arrunzat totu is cosas ◊ si est arruntzau de sa bregúngia ◊ candu unu s'est istasiu dhi naraus chi est arruntzau ca portat sa pedhi frungia
2.
it'est chi t'est pigau, ita tenis chi ti biu totu allochiau?! - dh'iat nau arrunzendu
3.
arrunzadí a una parti: comenti ti permitis de fichiri turra in is chistionis nostras?!
Etimo
ctl.
arronsar
Traduzioni
Francese
froisser,
se flétrir,
se rider
Inglese
to wrinkle up
Spagnolo
arrugar
Italiano
contrarre,
raggrinzire,
corrugare
Tedesco
zusammenziehen,
runzeln,
falten.
atripitzàre , vrb Definizione
fàere a tzirbisas, a pinnigas
Sinonimi e contrari
afrangillonai,
afrascillonai,
aggraminzonare,
aggruncire,
apigiare,
arruntzai,
atavellai,
atribuntzire,
frongire,
granculai
| ctr.
istirai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
plier,
chiffonner
Inglese
to fold (up),
to wrinkle
Spagnolo
arrugar,
chafar
Italiano
piegare,
gualcire
Tedesco
falten,
zerknittern.
carrugài , vrb: corrugai Definizione
fàere a tzirbisas una cosa, s'orrobba
Sinonimi e contrari
acarrongiai,
afrascillonai,
aggranchizonare,
aggruncire,
apigiare,
arruntzai,
atribuntzire,
frongire,
iscrafangiai
| ctr.
istirai
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
plisser
Inglese
to wrinkle
Spagnolo
fruncir
Italiano
corrugare
Tedesco
falten.
cascài , vrb: cascare Definizione
fàere a piegas, a pinnigas, unu trastu a fortza de dhu aprapudhare; cannire, segare unu pagu
Sinonimi e contrari
acarrongiai,
afrascillonai,
aggruncire,
apigiare,
arruntzai,
atavellai,
frongire,
granculai,
iscrafangiai
/
afilare 1,
spistuai
Frasi
su bistiri si cascat sentza de dh'incingiai
2.
at cascau un'ossu
Etimo
spn.
cascar
Traduzioni
Francese
chiffonner
Inglese
to wrinkle
Spagnolo
arrugar,
ajar
Italiano
gualcire,
raggrinzare
Tedesco
zerknittern.
crispàre , vrb Definizione
fàere (prus che àteru s'orrobba) a pinnigas, a tavellas, a gajas
Sinonimi e contrari
incrispire
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
froncer
Inglese
to wrinkle
Spagnolo
arrugar
Italiano
increspare
Tedesco
kräuseln.
incrispíre , vrb Definizione
fàere a fròngias, a pinnigas, a gajas, fintzes fàere crispu faendho fortza
Sinonimi e contrari
afrangillonai,
afrascillonai,
aggranchizonare,
aggruncipire,
aggrunciulire,
apigiare,
arruntzai,
atavellai,
crispare,
frongire,
granculai,
iscrafangiai
Frasi
altzèndhesi su collete de su gabbanu e incrispendhe sos codhos mazados dae su tribàgliu, aiat leadu sa falada de su caminu ◊ cun sas manos incrispidas, ma cun delicadesa, at leadu sa cara mia e mi narat comente depia fàghere ◊ at dadu sa móvida a sos ciclistas cun d-unu mucaloru ruju, totu incrispidu
Traduzioni
Francese
rider,
froncer
Inglese
to wrinkle
Spagnolo
fruncir
Italiano
increspare
Tedesco
kräuseln.