tzurríta, tzurrítu , nf, nm Definizione
min. de tzurra 1, sa trota pitichedha
Sinonimi e contrari
groli,
odhiolu,
seju 1,
sodhiscu,
trotischedha
Traduzioni
Francese
alevin de la truite
Inglese
alevin
Spagnolo
alevín de la trucha
Italiano
avannòtto della tròta
Tedesco
Forellefischbrut.
ungiudu , agt, nm: ungrudu,
ungudu Definizione
nau de ccn., chi portat ungas, nau in su sensu chi acostumat a pinnigare cosa angena, a furare
Sinonimi e contrari
aungiadu,
francudu
/
arpiadori,
arrapiante,
furànciu,
mostrengheri,
scabeciadori,
ungrilongu
/
cdh. ugnutu
Cognomi e Proverbi
smb:
Ugnutu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
onglé
Inglese
clawed
Spagnolo
largo de uñas
Italiano
unghiuto
Tedesco
mit Nägeln ausgerüstet.
usciadína, usciadínu , nf, nm: usciadrina,
uscradina,
uscradinu,
uscratina Definizione
erba, frore de Santa Maria o de Santu Zuvanne, genia de erba linnosa, fragosa meda (dhi narant fintzes nusca càssias ca no lassat pònnere sa tega a s'orrobba chistia): est fine, bona po allúere fogu, auscare porcos, e fintzes coment'e meighina po prus de unu male; linnighedha fine po auscare / uscradinu de porcu = billóteri, una calidade de cardu (Dipsacus fullonum); pingu de usciadinu = fragu de uscradura
Sinonimi e contrari
abbruschiadinu,
alchemissa,
alluevogu,
calecasu,
mortidhus,
muntedhos,
murgueus,
simu
/
cdh. usciatinu
Frasi
betat manu a su porcu e mancu músciat, li fichit su puntzone, a s'usciadinu ponet fogu e in d-unu sinnu l'úsciat (Piras)◊ sos pitzinnos ghiravant s'usciadina pro usciare su porcu
Terminologia scientifica
rbl, rbc, Helichrysum italicum
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
hélichryse,
éternelle
Inglese
everlasting flower,
live-ever
Spagnolo
sol de oro,
siempreviva amarilla
Italiano
canapìcchia
Tedesco
Sonnengoldblume.
zú , nm: giú*,
zubu,
zuo,
zuvu Definizione
loba de boes domaos chi si ponent imparre po tirare su carru, s'arau o àteru / min. zuvitu, pl. zuos
Sinonimi e contrari
ciuntu
Frasi
aiat imparatu deretu a cropare su zuvu a su zuvale ◊ sas campanas che las ant antziadas a campanile chin duos zubos totu galavera ◊ su sero est torradu su maridu cun d-unu carru de paza pro su zuo
Traduzioni
Francese
une paire de bœfs
Inglese
yoke oxen
Spagnolo
yunta de bueyes
Italiano
còppia di buoi
Tedesco
Ochsenpaar.
zúnta , nf: giunta* Definizione
is manos postas impare cun is pódhighes bene acostios apare coment'e a fàere una conchedha o cíchera a pigare cosa; sa cosa chi cabet in is manos postas deasi
Sinonimi e contrari
farrancada
Frasi
dàemi una zunta de méndhula, de olia, de cariasa ◊ leare sa cosa a zuntas ◊ in sa funtana at bufadu s'abba a zuntas ca no bi aiat isterzu a umprire
Traduzioni
Francese
creux de mains
Inglese
double-handful
Spagnolo
hueco de la mano,
almorzada
Italiano
giumèlla
Tedesco
zwei Handvoll.
zúra , nf, nm: giua 2,
zuru 1 Definizione
orrugu de terrenu cumonale giau a prènnere a ccn.; tretu de terrenu piticu, mescamente po fàere domo; tretu fintzes ananti de domo, in s'orruga, orruga etotu, e a logos fintzes leada, su logu / essire dae z. = (in cobertantza) esagerare
Sinonimi e contrari
iscaparrone
Frasi
fint brigandhe binti annos pro una zura
2.
sa Comuna at dadu totu zuras de batoschentos metros pro si fraigare sa domo
3.
donzunu si mundhat sa zura sua e gai sa carrela abbarrat neta ◊ su sero primu de mesaustu, sos ómines in bidha giughent a codhu in sos zuros piús antigos sos Tres Candhaleris
4.
sont ridendhe pro sos istorodhos chi ant intesu, ma totu abbarrat intro de sas zuras de su rispetu
Traduzioni
Francese
lot de terrain
Inglese
lot
Spagnolo
parcela de terreno
Italiano
lòtto di terréno
Tedesco
Parzelle.