tzurríta, tzurrítu , nf, nm Definizione min. de tzurra 1, sa trota pitichedha Sinonimi e contrari groli, odhiolu, seju 1, sodhiscu, trotischedha Traduzioni Francese alevin de la truite Inglese alevin Spagnolo alevín de la trucha Italiano avannòtto della tròta Tedesco Forellefischbrut.

ungiudu , agt, nm: ungrudu, ungudu Definizione nau de ccn., chi portat ungas, nau in su sensu chi acostumat a pinnigare cosa angena, a furare Sinonimi e contrari aungiadu, francudu / arpiadori, arrapiante, furànciu, mostrengheri, scabeciadori, ungrilongu / cdh. ugnutu Cognomi e Proverbi smb: Ugnutu Etimo srd. Traduzioni Francese onglé Inglese clawed Spagnolo largo de uñas Italiano unghiuto Tedesco mit Nägeln ausgerüstet.

usciadína, usciadínu , nf, nm: usciadrina, uscradina, uscradinu, uscratina Definizione erba, frore de Santa Maria o de Santu Zuvanne, genia de erba linnosa, fragosa meda (dhi narant fintzes nusca càssias ca no lassat pònnere sa tega a s'orrobba chistia): est fine, bona po allúere fogu, auscare porcos, e fintzes coment'e meighina po prus de unu male; linnighedha fine po auscare / uscradinu de porcu = billóteri, una calidade de cardu (Dipsacus fullonum); pingu de usciadinu = fragu de uscradura Sinonimi e contrari abbruschiadinu, alchemissa, alluevogu, calecasu, mortidhus, muntedhos, murgueus, simu / cdh. usciatinu Frasi betat manu a su porcu e mancu músciat, li fichit su puntzone, a s'usciadinu ponet fogu e in d-unu sinnu l'úsciat (Piras)◊ sos pitzinnos ghiravant s'usciadina pro usciare su porcu Terminologia scientifica rbl, rbc, Helichrysum italicum Etimo srd. Traduzioni Francese hélichryse, éternelle Inglese everlasting flower, live-ever Spagnolo sol de oro, siempreviva amarilla Italiano canapìcchia Tedesco Sonnengoldblume.

, nm: giú*, zubu, zuo, zuvu Definizione loba de boes domaos chi si ponent imparre po tirare su carru, s'arau o àteru / min. zuvitu, pl. zuos Sinonimi e contrari ciuntu Frasi aiat imparatu deretu a cropare su zuvu a su zuvale ◊ sas campanas che las ant antziadas a campanile chin duos zubos totu galavera ◊ su sero est torradu su maridu cun d-unu carru de paza pro su zuo Traduzioni Francese une paire de bœfs Inglese yoke oxen Spagnolo yunta de bueyes Italiano còppia di buoi Tedesco Ochsenpaar.

zúnta , nf: giunta* Definizione is manos postas impare cun is pódhighes bene acostios apare coment'e a fàere una conchedha o cíchera a pigare cosa; sa cosa chi cabet in is manos postas deasi Sinonimi e contrari farrancada Frasi dàemi una zunta de méndhula, de olia, de cariasa ◊ leare sa cosa a zuntas ◊ in sa funtana at bufadu s'abba a zuntas ca no bi aiat isterzu a umprire Traduzioni Francese creux de mains Inglese double-handful Spagnolo hueco de la mano, almorzada Italiano giumèlla Tedesco zwei Handvoll.

zúra , nf, nm: giua 2, zuru 1 Definizione orrugu de terrenu cumonale giau a prènnere a ccn.; tretu de terrenu piticu, mescamente po fàere domo; tretu fintzes ananti de domo, in s'orruga, orruga etotu, e a logos fintzes leada, su logu / essire dae z. = (in cobertantza) esagerare Sinonimi e contrari iscaparrone Frasi fint brigandhe binti annos pro una zura 2. sa Comuna at dadu totu zuras de batoschentos metros pro si fraigare sa domo 3. donzunu si mundhat sa zura sua e gai sa carrela abbarrat neta ◊ su sero primu de mesaustu, sos ómines in bidha giughent a codhu in sos zuros piús antigos sos Tres Candhaleris 4. sont ridendhe pro sos istorodhos chi ant intesu, ma totu abbarrat intro de sas zuras de su rispetu Traduzioni Francese lot de terrain Inglese lot Spagnolo parcela de terreno Italiano lòtto di terréno Tedesco Parzelle.

«« Cerca di nuovo