tzurríta, tzurrítu , nf, nm Definitzione
min. de tzurra 1, sa trota pitichedha
Sinònimos e contràrios
groli,
odhiolu,
seju 1,
sodhiscu,
trotischedha
Tradutziones
Frantzesu
alevin de la truite
Ingresu
alevin
Ispagnolu
alevín de la trucha
Italianu
avannòtto della tròta
Tedescu
Forellefischbrut.
ungiudu , agt, nm: ungrudu,
ungudu Definitzione
nau de ccn., chi portat ungas, nau in su sensu chi acostumat a pinnigare cosa angena, a furare
Sinònimos e contràrios
aungiadu,
francudu
/
arpiadori,
arrapiante,
furànciu,
mostrengheri,
scabeciadori,
ungrilongu
/
cdh. ugnutu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Ugnutu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
onglé
Ingresu
clawed
Ispagnolu
largo de uñas
Italianu
unghiuto
Tedescu
mit Nägeln ausgerüstet.
usciadína, usciadínu , nf, nm: usciadrina,
uscradina,
uscradinu,
uscratina Definitzione
erba, frore de Santa Maria o de Santu Zuvanne, genia de erba linnosa, fragosa meda (dhi narant fintzes nusca càssias ca no lassat pònnere sa tega a s'orrobba chistia): est fine, bona po allúere fogu, auscare porcos, e fintzes coment'e meighina po prus de unu male; linnighedha fine po auscare / uscradinu de porcu = billóteri, una calidade de cardu (Dipsacus fullonum); pingu de usciadinu = fragu de uscradura
Sinònimos e contràrios
abbruschiadinu,
alchemissa,
alluevogu,
calecasu,
mortidhus,
muntedhos,
murgueus,
simu
/
cdh. usciatinu
Frases
betat manu a su porcu e mancu músciat, li fichit su puntzone, a s'usciadinu ponet fogu e in d-unu sinnu l'úsciat (Piras)◊ sos pitzinnos ghiravant s'usciadina pro usciare su porcu
Terminologia iscientìfica
rbl, rbc, Helichrysum italicum
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
hélichryse,
éternelle
Ingresu
everlasting flower,
live-ever
Ispagnolu
sol de oro,
siempreviva amarilla
Italianu
canapìcchia
Tedescu
Sonnengoldblume.
zú , nm: giú*,
zubu,
zuo,
zuvu Definitzione
loba de boes domaos chi si ponent imparre po tirare su carru, s'arau o àteru / min. zuvitu, pl. zuos
Sinònimos e contràrios
ciuntu
Frases
aiat imparatu deretu a cropare su zuvu a su zuvale ◊ sas campanas che las ant antziadas a campanile chin duos zubos totu galavera ◊ su sero est torradu su maridu cun d-unu carru de paza pro su zuo
Tradutziones
Frantzesu
une paire de bœfs
Ingresu
yoke oxen
Ispagnolu
yunta de bueyes
Italianu
còppia di buoi
Tedescu
Ochsenpaar.
zúnta , nf: giunta* Definitzione
is manos postas impare cun is pódhighes bene acostios apare coment'e a fàere una conchedha o cíchera a pigare cosa; sa cosa chi cabet in is manos postas deasi
Sinònimos e contràrios
farrancada
Frases
dàemi una zunta de méndhula, de olia, de cariasa ◊ leare sa cosa a zuntas ◊ in sa funtana at bufadu s'abba a zuntas ca no bi aiat isterzu a umprire
Tradutziones
Frantzesu
creux de mains
Ingresu
double-handful
Ispagnolu
hueco de la mano,
almorzada
Italianu
giumèlla
Tedescu
zwei Handvoll.
zúra , nf, nm: giua 2,
zuru 1 Definitzione
orrugu de terrenu cumonale giau a prènnere a ccn.; tretu de terrenu piticu, mescamente po fàere domo; tretu fintzes ananti de domo, in s'orruga, orruga etotu, e a logos fintzes leada, su logu / essire dae z. = (in cobertantza) esagerare
Sinònimos e contràrios
iscaparrone
Frases
fint brigandhe binti annos pro una zura
2.
sa Comuna at dadu totu zuras de batoschentos metros pro si fraigare sa domo
3.
donzunu si mundhat sa zura sua e gai sa carrela abbarrat neta ◊ su sero primu de mesaustu, sos ómines in bidha giughent a codhu in sos zuros piús antigos sos Tres Candhaleris
4.
sont ridendhe pro sos istorodhos chi ant intesu, ma totu abbarrat intro de sas zuras de su rispetu
Tradutziones
Frantzesu
lot de terrain
Ingresu
lot
Ispagnolu
parcela de terreno
Italianu
lòtto di terréno
Tedescu
Parzelle.