afitulàu , pps, agt Definizione
de afitulai; chi est totu fítulos
Sinonimi e contrari
alzoladu,
pabedhosu,
pigotosu
2.
sa bardúfula est totu afitulada
Traduzioni
Francese
grêlé,
variolé
Inglese
pockmarked
Spagnolo
picado
Italiano
butterato
Tedesco
pockennarbig.
calpídu , pps, agt: carpiu Definizione
de calpire; fintzes coment'e curpidu, leau de calecuna cosa (male, àteru) chi faet a intradura
Frasi
in cussu pizu, de sa malesa chi bi est no che so carpidu
2.
su pitzinnu fit seguru de sebestare in sos oxos isbambarriados su mantessi ingrangúgliu ch’illuinat su calpidu dae una fide noa ◊ sos pitzinnos isenieint, calpidos dae una preítia istrana ◊ chèscias e impudos fint tarulendhe sa pitzinna coment'e calpida dae unu male isfrenadu (P.Mura)
Traduzioni
Francese
pénétré,
coupaillé,
blessé
Inglese
penetrated,
wounded
Spagnolo
penetrado,
picado,
herido
Italiano
penetrato,
tagliuzzato,
ferito
Tedesco
eingedrungen,
zerschnitten,
verwundet.
inchibbaràdu , agt Definizione
chi est chíbberu; chi si est arrennegau
Traduzioni
Francese
vexé,
fâché
Inglese
offended
Spagnolo
mosqueado,
picado
Italiano
impermalito
Tedesco
gekränkt.
infituperàu , agt Definizione
chi est male arrennegau, chi si est oféndhiu meda, chi dhi at fatu fele, tzacu
Sinonimi e contrari
afutadu,
arrennegadu,
inchietu
Frasi
infituperau, donat un'iscofada de pei a s'iscartedhu e torrat a furriai
Traduzioni
Francese
contrarié,
irrité
Inglese
vexed
Spagnolo
picado
Italiano
indispettito
Tedesco
verärgert.
mantzàdu , pps, agt: mantzau Definizione
de mantzare; chi est coment'e brutu de malesa e (nau de frutu) guastu de maladia, de greme, puntura de bobboi, chi tenet neghe, portat mància; nau de ccn., fintzes chi est malu de sentidos e de fatas, chi est intregau a fàere male
Sinonimi e contrari
demmu,
neciadu
| ctr.
líaru,
sanu
2.
zughes sas dentes mantzadas ◊ cust'àrbure est mantzada in su truncu ◊ e chie at a èssere su comporadore chi si che leat sa robba mantzada?! (C.Buttu)
3.
de cantu zente so istau in mesu sendhe chi fui netu e no mantzau!…
Traduzioni
Francese
véreux (fruit),
taré,
toqué (individu),
carié (dent)
Inglese
carious,
maggoty
Spagnolo
picado
Italiano
bacato,
cariato
Tedesco
angefault,
verdorben.
méltzigu , agt: métzigu Definizione
chi est coment'e mertzu, guastu
Sinonimi e contrari
demmu,
maladióngiu,
malesanu,
mantzadu
| ctr.
líaru,
sanu
Frasi
suta de unu sole méltzigu bides sos disterrados
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
véreux
Inglese
maggoty
Spagnolo
picado,
podrido
Italiano
bacato,
mèzzo màrcio
Tedesco
wurmstichig,
angefault.
nesicàu , pps, agt: nesigadu Definizione
de nesicare; chi portat nésigas, mància, calecunu male
Sinonimi e contrari
fermiu,
maguladu,
malàdiu,
mantzadu,
mermitu
| ctr.
líaru,
sanu
2.
no est mortu ma est abbarrau nesicau ◊ donzi frúture est nesigada ◊ su mundhu est nesigadu dae mentes umbrosas ◊ fit una cuba chi aia nesigada ◊ tenzo a muzere mia nesigada, sempre a ohis
Traduzioni
Francese
abîmé,
taré
Inglese
rotten,
faulty
Spagnolo
podrido,
picado
Italiano
bacato,
guasto,
tarato
Tedesco
verdorben,
ungesund,
gebrechlich.
pabedhósu , agt: pebedhosu Definizione
chi portat pabedhas; afrantzesadu, malàidu de pabedhas; nau de su casu apenas fatu (fintzes de sa pedhe) chi est arrasposu, coment'e a granighedhos
Sinonimi e contrari
afitulau,
alzoladu,
semosu
/
cdh. papidhosu
Modi di dire
csn:
arrana pabedhosa = itl. ròspo; pàrriri una rana pebedhosa = zúghere sa cara fea de comente est totu a butonedhos che pigotosu
Frasi
lu creiant pabedhosu, ma in cara no fit maltratu de pigota
2.
unu pabedhosu malaitu mi cheriat cundhire, ischifosu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grêlé,
variolé,
syphilitique
Inglese
pocked,
syphilitic
Spagnolo
picado,
virolento,
sifilítico
Italiano
pustolóso,
butterato,
sifilìtico
Tedesco
pustulös,
pockennarbig,
syphilitisch.
picotósu , agt: pigotosu Definizione
nau de ccn., chi portat sa pedhe totu a marcos de sa pigota
Sinonimi e contrari
aggutau,
pigotau
/
ttrs. vagliuradu
Frasi
miràdela sa màschera: est sentza ojos, sentza orijas, pigotosa!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grêlé,
variolé
Inglese
pocked
Spagnolo
picado
Italiano
butterato
Tedesco
pockennarbig.
trisinàu 1 , pps, agt Definizione
de trisinai 1; chi est pistau a fine, tratagasau
Sinonimi e contrari
pistadu,
pistu
2.
a su sàmbini si aciunghet pani móliu, casu trisinau, duas predas de sali e follixedhas de puleu
Traduzioni
Francese
trituré,
broyé
Inglese
ground
Spagnolo
picado
Italiano
triturato
Tedesco
zerkleinert.