agiogulàre , vrb: azogulare,
giogulare,
zoculare Definizione
abbituare a istare giogandho comente faent is pipios ca no ischint fàere àteru: dhu narant de is animales puru
Sinonimi e contrari
abbrengulare,
agiogatzare,
giochitare,
ingiogaciai
2.
si l'azógulas, su catedhu no essit cane bonu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
jouer
Inglese
to take gambling
Spagnolo
juguetear
Italiano
darsi al giòco
Tedesco
tändeln.
giógu , nm: ciogu,
zocu Definizione
cosa chi si faet po passare ora, po gustu, divertimentu, po istràviu e, in cobertantza, fintzes àteru in css. sensu; cosa po giogare; cosa fàcile, bona a fàere, chi praghet; cosa mala chi leat a unu coment'e a trassa, fintzes su dillíriu de sa callentura, genia de illuinamentu / min. gioghitu, gioghitedhu; genias de giogu: tzacamanedha, serra serra, custu est su procu, durudduru, a cuadhu a cuadhu, babbajola babbajola, a mammacua, sedatzedhu, cavaglieri in porta, a gatu tzurpa, a gruxis e crastus
Sinonimi e contrari
abbentu 1
/
abbrédhulu,
bellei,
ischértiu,
ispetàculu
/
brulla
/
spàssiu
| ctr.
trabàgiu
Modi di dire
csn:
giogu de fuedhus, de manus = zogu cantu de fàghere a ríere, fàghere ispetàculu; unu giogu de tzícheras = una tuzina de tzícheras; unu giogu de ogus = duos ogros
Frasi
custu pipiu est totu pigau de su giogu ◊ is giogus dhus imbentant is pipius etotu ◊ in iscola de giogos ndh'aus a fàere? ◊ is cumpàngias si atopant po fari giogos e passari is festas
2.
nannai ti còmporat unu gioghitu! ◊ su pipiu, de bona índula, passàt de unu a s'àturu coment'e unu gioghitu ◊ tiu Bustianu fut ammungiau po aprontare a su piciochedhu is giogos chi serbiant po chida santa
3.
sa vida mi pariat unu giogu: aia apena giómpidu sos vint'annos!
4.
arratza de giogu chi dhi at fatu sa callentura, a su pipiu! ◊ lah ca su binu ti fait giogu malu, a tui! ◊ pustis fatu su giogu, at fatu noi mesis de maladia…, cussa picioca
Cognomi e Proverbi
prb:
chie no bàjulat brullas no intret in giogu!
Etimo
ltn.
jocus
Traduzioni
Francese
jeu,
jouet
Inglese
play,
toy
Spagnolo
juego,
juguete
Italiano
giòco,
giocàttolo
Tedesco
Spiel,
Spielzeug.
gioguànu , agt: giogulanu,
zoculanu Definizione
chi est giau a su giogu; chi est pagu sériu de conca, o fintzes brullanu
Sinonimi e contrari
agiogatzadu,
bagianu 1,
marietadore,
marietosu,
piberudu
/
brulleri
Frasi
cussa giòvuna gioguana est gioghendu cun su fogu, no pentzat chi si abbruxat fendi sa disonesta! ◊ nemmancu sa calchina de Siniscola ti bastat a pulire sa brutesa, ca sempre, giogulana pro profitu, cantos ndhe as connotu ndhe as traitu (M.Sanna)
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
qui s'adonne au jeu,
coquet
Inglese
coquettish,
light-hearted
Spagnolo
aficionado al juego,
coquetón
Italiano
dèdito al giòco,
civettuòlo
Tedesco
verspielt,
frivol,
spaßig.
mèrtza , nf Definizione
sinnu de is cartas po giogare: si narat fintzes a disprétziu in su sensu de genia, arratza
Modi di dire
csn:
èssiri totus de una m. = de sa matessi zenia, de sa matessi calidade; s'assu de mertzas (in suspu) = su… sirile de s'ómine
Frasi
is mertzas de is cartas sunt orus, cupas, bastus e ispadas
2.
est una mertza de medianeris chi at traíxiu e béndiu sa Sardigna a is prus gavàcius de is istràngius (A.Cannas)◊ de giogus in is negótzius ndi agatas de dónnia mertza
3.
a carrasecare cudhu fit chene mudannas, si artziaiat sa funnedha e fachiat a bíere s'assu de mertzas
Etimo
itl.p
mersa
Traduzioni
Francese
couleur
Inglese
suit
Spagnolo
palo
Italiano
séme delle carte da giòco
Tedesco
Farbe.
rebbusàre , vrb: arrebbusai,
rebusai,
rebusare,
rebussare Definizione
fàere rebbuserias, pruschetotu in su giogu
Sinonimi e contrari
abbovai,
abbuvonare,
coglionai,
coluvronare,
imbusterai,
improsae,
ingannai,
ingregai,
piocai,
scafai,
trampai
Frasi
in su zogu de sas cartas a rebussare fit prus àbbile de un'imboligosu
Etimo
spn.
rebozar
Traduzioni
Francese
tricher au jeu
Inglese
to cheat
Spagnolo
hacer trampa
Italiano
barare al giòco
Tedesco
mogeln.
súta 1 , nf Definizione
una de is figuras de s cartas: contat oto
Sinonimi e contrari
mutza
Frasi
zuto suta, cadhu e re de oros
Etimo
ctl., spn.
Traduzioni
Francese
valet
Inglese
jack
Spagnolo
sota
Italiano
fante (nel giòco delle carte)
Tedesco
Bube (im Kartenspiel).
zócu , nm: ciogu,
giogu*,
zogu Definizione
cosa chi si faet po passare ora, po gustu, po ispàssiu; cosa po giogare; cosa fàcile, bella a fàere / genias de giogu: a lantziamuru, a pramma in terra, a pramma a muru, a s'imbréstia, a pilí-pilò, a s'in gallita, a bacheta andhendhe, a s'imbusciconademilu, a s'iscabbu, a unolamonta, a su ciafu; genias de giogos (cosas po giogare): bíere totu is ggs.
Sinonimi e contrari
abbentu 1
/
abbrédhulu,
bellei,
ischértiu,
ispetàculu
/
brulla
Modi di dire
csn:
leare sa cosa a zogu = pigai sa cosa sentza de seriedadi, coment'e chi siat de giogai; zúghere sa conca leada o manigada dae su zogu = pentzai a giogai isceti; fàghere bàtoro de zogu (zoghendhe a iscoba)= totu sos puntos, foras sas iscobas (lillu, primera, oros e cartas); zogu zogu, pódhighe in s'ogu = zoga zoghendhe s'ogru boghendhe, ca nachi est brullendhe ma ofendhet etotu!
Frasi
sos pisedhos no ndhe zughent de imprastu: pessant a su zogu! ◊ sos pisedhos istant sempre ordiminzendhe zogos ◊ su zogu piaghet fintzas a sos mannos, balla!
2.
una cosa gai no mi est colada in conca mancu a zocu
3.
su pisedhu si los faghet isse etotu sos zogos ◊ a su pitzinnu li ant batidu unu zogu
4.
assustrat una cosa chi no s'ischit fàchere, ma cumintzau chi apamus est unu zocu
5.
si no abberit a crae, custu friscu, li faghimus unu zogu
Traduzioni
Francese
jeu,
jouet
Inglese
play,
toy
Spagnolo
juego,
juguete
Italiano
giòco,
giocàttolo
Tedesco
Spiel,
Spielzeug.