aggàntzu , nm Definizione
cosa a ue agganciare, nau fintzes po iscusa, cosa chi si narat o chi si faet coment'e iscusa
Sinonimi e contrari
acantzadorju,
achirru
/
arraghèscia,
irbortu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
point d'appui
Inglese
hold
Spagnolo
agarradero,
asidero
Italiano
appìglio
Tedesco
Haltepunkt,
Vorwand.
arragasciósu , agt: arreghesciosu,
reghesciosu Definizione
chi agatat o chi bogat arreghèscias, iscusas, cosa de nàrrere
Sinonimi e contrari
iscoticosu,
isteculosu
/
briganteri,
brigantinu,
brigàntzulu,
contzigosu,
pletista,
pretadori
/
mendheosu
Frasi
no dh'emu a èssiri crétiu chi tui fiast aici arreghesciosu e de istògumu débbili! ◊ in bidha nosta seus pagu arragasciosus
2.
una dí arreghesciosa de próinas
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
querelleur,
litigieux
Inglese
quarrelsome
Spagnolo
pendenciero
Italiano
pretestuóso,
riottóso
Tedesco
als Vorwand dienen,
streitsüchtig.
cóntia , nf: cóntiga,
cóntziga,
córtziga Definizione
su chi si faet o si contat, no sèmpere po su malu, po s'iscarrigare de calecuna cosa, unu pagu a ingannia e deosi iscusa o intzimia de male
Sinonimi e contrari
abbétia,
arraghèscia,
atema,
atilla,
códias,
cótiga,
cracanibi,
filistocu,
insemia,
iscodulete,
iscórtziga,
iscóticu,
iscúgia,
istibbu 1,
mendhea,
pillamone,
pirríchia,
rusas
Modi di dire
csn:
cóntiga a fóigu = imbrollu; cricare córtzigas = circai arreghèscias
Frasi
lasset a una parte sa cóntia! ◊ su regnu de Deus no est fatu pro chie innanti andhat e posca torrat in daisegus pro cóntigas umanas ◊ sas cóntigas las bogat su malu pagadore ◊ l'apo pretziadu a bènnere cun sa cóntiga de tastare s'abbardente ◊ custas no sunt resones ma cóntzigas! ◊ morte no benzat: cóntziga no mancat!
Traduzioni
Francese
prétexte
Inglese
excuse
Spagnolo
pretexto
Italiano
pretèsto,
scusa
Tedesco
Vorwand.
iscoticósu , agt Definizione
chi bogat iscóticos, chi cricat iscusas
Sinonimi e contrari
arragasciosu,
isteculosu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
querelleur
Inglese
quarrelsome
Spagnolo
quien busca pretextos
Italiano
pretestuóso
Tedesco
als Vorwand dienen,
streitsüchtig.
istíbba , nf, nm: istibbu 1,
istubbu Definizione
cosa chi si narat tanti po s'iscabbúllere de su chi no si bolet fàere / bogare istibbos = bogai frocus
Sinonimi e contrari
arraghèscia,
atilla,
camàndula,
cóntia,
filistocu,
frocu,
iscóticu,
iscúgia,
pirríchia
Frasi
chie fit già imperaulada, chie deviat atèndhere in domo, chie si deviat fàghere monza, chie li bogaiat àteras istibbas e neune lu cheriat! ◊ a dare siat: de istibbos no ndhe boghedas! ◊ no ndhe boghent de istibbos pro s'iscundhire: sunt a betiapare in donzi cosa! ◊ apo bogadu istibba e no bi so andhada a s'interru sou, ca no lu podio bídere!◊ est semper tirandhe istubbos pro non fàchere su chi depet
Traduzioni
Francese
prétexte
Inglese
pretext
Spagnolo
pretexto
Italiano
pretèsto
Tedesco
Vorwand.
manècia , nf Definizione
parte de unu trastu, de un'apertura, fata adata po dha pigare cun sa manu; nau in cobertantza, iscusa po nàrrere o fàere su chi unu bolet / tatza a m. = tatzone, tatza manna cun s'asa
Sinonimi e contrari
asa
/
maníglia
Frasi
leat sa fodhe a sa manècia
2.
tue ses transosu e a donzi corve agatas sa manècia sua!
Etimo
itl.
manecchia
Traduzioni
Francese
poignée
Inglese
handle
Spagnolo
manivela
Italiano
manìglia
Tedesco
Handgriff,
Vorwand.
tròga , nf, nm: trogu Definizione
cosa chi si cuncordat a iscusi e cun malítzia, po pigare s'àteru in trampa, o fintzes chi si faet o narat coment'e iscusa, fàula
Sinonimi e contrari
abberintu,
afrascu,
estremagiogu,
imbovu,
imbusta,
ingànniu,
mangalofu,
màngana,
marrufa,
tramòglia,
trampa,
trapassa,
trassa,
trobinzu
/
arraghèscia,
frocu
Modi di dire
csn:
bocare trogas = bogare mendheas, bogai frocus, circai forrogus, arreghèscias; pigai a ccn. a trogus de pilus = a pilos, a tzufos de pilos; fai calincuna cosa in troga = in trampa; pònnere a ccn. a sa t. = a cumprou, fàere cufessare su chi ant fatu
Frasi
su babbu at perdonau is trogas de sa filla chi fiat fastigendi a iscusi ◊ sa mama no si est acatada de is trogas chi at cumbinau sa filla cun s'isposu ◊ cussu t'imbodhicat in sa troga parada de sa droga ◊ est imparendi trogas e trassas po no arrui cun is óminis ◊ est chin s'aficu, poi de tantas proas de su viver in trogu fitianu, chi tramunadu torret su beranu (G.A.Salis)◊ si filu, dèu filu a trogus ◊ andat peri is bidhas cun promissas e trogas e ndi pinnigat is piciochedhus ◊ totu custu prantu minudu no at a èssiri un'àtara troghixedha tua?
2.
a cudha fémina dha pigant a trogus de pilus, dha impellint e si pistat s’ossu de s’ogu (P.Alcioni)◊ at agganfau su piciochedhu a trogas de pilus ◊ funt certendi… ge nau ca si pigant a trogus de pius!
Cognomi e Proverbi
smb:
Troga
Etimo
spn.
droga
Traduzioni
Francese
prétexte,
imposture,
duperie
Inglese
excuse,
fraud
Spagnolo
pretexto,
impostura,
estafa
Italiano
pretèsto,
impostura,
imbròglio
Tedesco
Vorwand,
Betrug,
Schwindel.