A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

prupàra , nf Definitzione genia de unchinu o cancarrone a tantas puntas (amos) po piscare prupu Terminologia iscientìfica ans.

prupèdha , nf Definitzione babbucedha, genia de animaledhu de mare, de diferentes calidades Sinònimos e contràrios babbúcia Terminologia iscientìfica anb, rossia macrosoma, sepiola rondeleti, s. vulgaris.

prúpu , nm: pulpu, purpu Definitzione genia de animale de mare, chentza ossu, a prupa bianca, totu a farrancas longas (oto) a setzione tundha e sèmpere prus fines a cara a sa punta, cun bentosas a filera in totu sa longària (is sidhos), chi comente si ponent si apicigant a sa cosa e dhi permitint de camminare: duas calidades (eledone moschata, e. aldovrandii), chi faent abbitu meda in is mares sardos, portant una filera ebbia de sidhos; nau in cobertantza, unu chi est pagu abbistu, chi si lassat cullonare; genia de infetu a s'ogu, candho is venas s'ingrussant e s'ogu si faet orrúbiu / in su p. si distinghet: sa nuxi, conca o piberera, is cambas, is sidhus, sa buca; àteras calidades de p. = prupu biancu, p. muscau, p. giudeu (a una filera ebbia de sidhos); prupu cotu postu in s'axedu = cabutzellu; prupixedhu = cosa chi creschet coment'e tumore, e fintzes tumore etotu (is chi creschent in su nasu: coscanos, itl. pòlipi) Sambenados e Provèrbios prb: prupu aguantau, pràngiu assigurau Terminologia iscientìfica anb, octopus vulgaris Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu poulpe Ingresu octopus Ispagnolu pulpo Italianu pólpo Tedescu Krake.

prupúdu , agt: pulpudu, purpudu, purputu Definitzione chi portat prupa meda (nau de gente, fintzes chi est a bentre manna, grassu) Sinònimos e contràrios purposu / ttrs. puipósigu 2. sa parti prupuda de is figumoriscas si fiat purdiada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu charnu Ingresu fleshy Ispagnolu carnoso Italianu carnóso Tedescu fleischig.

prupúdu 1 , agt Definitzione nau de unu, chi est tontatzu a bisura de prupu Sinònimos e contràrios ballalloe.

prupúzu , nm, nf: pulpuza, pulpuzu, purpuza, purpuzu Definitzione prupa etotu, ma mescamente segada a piticu po papare Sinònimos e contràrios carre, peta, pipuzu, prupa / cdh. pulpúcia Frases in su purpuzu za bi faghet, mih! ◊ pulpuzas de carre ◊ fizos, pulpuzos de su coro meu, in bon'aura bos apo penadu (P.Casu)◊ pro sa panada bi cheret pulpuzos de peta de anzone, o de porcu anniju o de ambidha Sambenados e Provèrbios smb: Purpuza Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pulpe Ingresu pulp Ispagnolu pulpa despedazada Italianu pólpa Tedescu Fleisch.

pruràle pluràle

prus piús

prusabbéru , avb Sinònimos e contràrios abberu.

prusapiàciu, prusapiàtzu , cng Definitzione foedhu cumpostu cun prus po significare una cosa o fatu prus de un'àtera, a su postu de un'àtera Sinònimos e contràrios masaprestu, piusaprestu, progai Frases nami prusapiatzu comente seis istaos de acordu cun frade tuu! ◊ drutzeria no: prusapiatzu un'àtera tassighedha de binu! (M.Deiana)

prusapréstu piusapréstu

prusatótu, pruscatótu, pruschetótu , avb Definitzione prus a totu, che totu: prus chi no po àteru Sinònimos e contràrios assimas, mascamente, mesche, pertzipu Tradutziones Frantzesu surtout Ingresu above all Ispagnolu sobre todo Italianu soprattutto Tedescu vor allem, über alles, insbesondere.

pruspàre , avb Sinònimos e contràrios mascamente Frases su sadru at inténdhiu su pesu de s'italianu, a pruspare dea candho s'istadu at cricadu de alfabbetizare a totus ◊ si ciciant po papare totu paris a pruspare sa domíniga.

pruspréstu piusapréstu

prussièra , nf Definitzione pruine, prus che àteru su chi bolat aintru de miniera, pruine de pedra Sinònimos e contràrios brúere, frussiera Frases ndi ant ingúrtiu de prussiera is minadoris!…◊ tziu Salvatore fit consumidu dae sa prussiera (L.Pusceddu)◊ tziu Virgíliu est mortu a corant'annus: issu iat istampau su monti e sa prussiera dh'iat istampau is prumonis!

prussitziòne poltisciòne

prússu , nm: brúciu*, prutzu, purtzu Definitzione sa parte de sa carena, in s'oru de s'annoigadórgiu, tra sa manu e su bratzu; ue acabbat (e abbutonat) sa màniga de una camisa, de una giacheta, de unu maglione Sinònimos e contràrios brucinitu, pungitu / foltza Terminologia iscientìfica crn.

prutessòne, prutisciòne poltisciòne

prutòne prudòne

prutzénia , nf: pruxénia, pruzénia, pruzínia, pulzénia, purzénie Definitzione sa gente coment'e genia, po comente est intrada apare in parentella e dipendhet de is antepassaos, nau fintzes po cosa o gente etotu de dispretziare po su malu fàere o su chi tenet de malu Sinònimos e contràrios aredeu, arénsia, arràcia, arrampile, arrépula, eréscia, frugénia, iscrípia, istripa, istripile Frases sa pulzénia umana ◊ no creia chi arriviat a tantu custa pulzénia maligna! 2. tue, o Luna, no ndh'ischis de custas prutzénias e mandhas sa luche pro totu e no miras a chie ◊ sa càusa de totu custu la tenet sa pruzénia romana Tradutziones Frantzesu descendants Ingresu progeny Ispagnolu linaje, progenie Italianu progènie Tedescu Geschlecht, Gesindel.