Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

allupíri , vrb rfl: allupriri, allurpire, allurpiri Definitzione su si betare che lupu, papare che lupu, aira Sinònimos e contràrios afarcai, allupiare 1, botzicare, ingolopire Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se jetter sur la nourriture, se gaver Ingresu to throw oneself like a wolf, to gulp down Ispagnolu atracar, hartar Italianu avventarsi come un lupo, ingozzarsi Tedescu gierig essen.

bívidu , pps, nm: bíviru, bívitu, bíviu Definitzione de bívere e fintzes de bívere 1; su chi unu si papat, su papare Sinònimos e contràrios bivitóriu, bivu, màndhicu, vitantza 2. ello no azis bívitu a dovere chi cherites torra una tassichedha?! Tradutziones Frantzesu vécu, nourriture Ingresu food, lived Ispagnolu vivido, alimento Italianu vissuto, vitto Tedescu gelebt, Verpflegung, Beköstigung, Kost.

bívu , nm Definitzione totu su chi serbit a papare, su papare Sinònimos e contràrios bívidu, bivitóriu, màndhicu, nordítziu, vitantza Frases su trigu est su bivu nostru prus mannu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nourriture Ingresu food Ispagnolu comida Italianu vitto Tedescu Verpflegung, Beköstigung, Kost.

coxínu , nm Definitzione su mànigu, is cosas cotas po papare, mescamente sa chena Sinònimos e contràrios alimentu, arracatu, bivu, bustu, màndhicu, mandiari, papai 1 Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nourriture Ingresu food Ispagnolu comida Italianu cibo Tedescu Essen.

màndhicu , nm: màndhigu, mànnigu Definitzione totu is cosas de papare a matzigadura, mescamente is cosas coghinadas o fatas apostadamente po unu pastu Sinònimos e contràrios alimentu, arracatu, bivu, bustu, coxinu, mandiari, mànicu, papai 1 Frases su màndhigu est pro me unu pregare candho est onestu frutu de faina (A.Casula)◊ cussa est fémina chi ischit fàghere su màndhigu ◊ màndhigu bambu màndhigu sanu ◊ mi ndh’istaia deo, de su màndhigu, pro lu lassare a tie Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nourriture, mets Ingresu food Ispagnolu comida Italianu cibo, vivanda Tedescu Speise, Gang.

mànicu , nm: mànigu Definitzione totu is cosas de papare, pruschetotu is cosas coghinadas o aprontadas po unu pastu Sinònimos e contràrios alimentu, arrabuda, arracatu, bivu, bustu, coxinu, mandiari, màndhicu, papai 1 / cdh. magnu Frases benimindi ita lichitu su mànigu!…◊ de su mànigu no ndhe li pigat nudha e abbarrat romasu ◊ ih, tue puru, pares ciompendhe a mànigu bonu!◊ su chi mamma poniat in su piatu l'aimis regortu nois etotu, fit bonu su sabore e sanu su mànigu ◊ beta abba e mànigu a su porcu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nourriture, plat, mets Ingresu food Ispagnolu vianda, comida Italianu vivanda Tedescu Speise, Gang.

pravènda , nf: probenda, proendha, proenna, provenda, provendha Definitzione papare chi si giaet apostadamente a is animales, mescamente in bidha o candho no podent pàschere de ditu issoro; nau in cobertantza, cosa de papare bastat chi siat ma bista sèmpere che cosa prus bona o prus còmoda / dare sa proendha = abbrovendhare Sinònimos e contràrios achidarju, addescu, brevenda, musúngiu / cdh. pruenda, ttrs. prubendha Frases a su cadhu li ant postu sa proendha ◊ a cussos animales lis cheret dadu proendha ca ant manigadu pagu in campu ◊ mancari ingolumada a sa proendha, cussa crapa no ghirat desesi ◊ su trigu est proenna càlida 2. tue si ti mancat sa proendha no ischis istare! Ètimu ltn. probenda Tradutziones Frantzesu nourriture pour les animaux Ingresu daily provender ration Ispagnolu forraje, pienso Italianu profènda, biada Tedescu Haferration, Hafer.

recàtu , nm: arracatu, errecatu, ricatu Definitzione provistedha de cosas de papare: pane, pasta, ingaúngiu, alegúmenes, e àteru, o fintzes erba, pàsculu (foedhandho de bestiàmene); totu su necessàriu po fàere una cosa (cosire unu bestire, iscríere) Sinònimos e contràrios bustu, màndhicu, mucitura, papai 1, pàsculu / arrecàpidu Frases nues de espe e musca si sunt gherrendhe su recatu ◊ pònemi su recatu pro una chida, ca intro a robba! ◊ dogni astore est in chirca de recatu ◊ fut pastore chentza terra po recatu ◊ cun su ricatu in buca est mortu de su fàmine! Ètimu spn. recato Tradutziones Frantzesu nourriture, provision Ingresu food, supply Ispagnolu comida Italianu cibo, provvista Tedescu Kost, Vorrat.

susténtu , nm Definitzione totu su chi serbit de nutrimentu Sinònimos e contràrios alimentu, arracatu, màndhicu, sustentamentu Frases pro chi a nisciunu manchet su sustentu, issu, s'eroe su piús mannu e veru, note e die sacríficat pro chentu (P.Mura)◊ su sustentu fit a fae e lardu, casu, brotzu e giodhu Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu nourriture Ingresu maintenance Ispagnolu sustento Italianu sostentaménto Tedescu Ernährung.

vitàntza , nf Definitzione bidu, bivu, totu su chi serbit a papare, su papare, is alimentos Sinònimos e contràrios bivitóriu, màndhicu, nordítziu Ètimu itl. vitto + pietanza Tradutziones Frantzesu nourriture, repas Ingresu provision Ispagnolu alimento, comida Italianu vitto Tedescu Kost.