Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

arrancàre , vrb Definitzione arrèschere in logu o in cosas arrasposas, a punta o chi portant ispina; aungare, iscràfere po papíngiu Sinònimos e contràrios abbranchiare, arranculare, arrèghere, arrèschere, farrascare, scarrafiai | ctr. irrancare Frases mi est arrancadu cussu filuverru ispinosu e mi apo segadu sos pantalones ◊ dae tentu ca ti arrancat su rú 2. malu su gatu, mi fit arranchendhe! ◊ sos pitzinnos, apustis de una paja de istrumpas, che ghirabant arrancaos e ispilurtzios Ètimu ctl., spn. arrancar Tradutziones Frantzesu rester pris, s'accrocher Ingresu to entangle Ispagnolu enredarse, engancharse Italianu impigliare Tedescu sich verfangen.

inciassàre , vrb Definitzione pònnere o abbarrare istrintu in mesu de duas cosas coment'e istrecandho Sinònimos e contràrios aggafiare, incasciae 2. in sa ruta de su muru so restadu inciassadu tra duos cantones Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rester pris, s'accrocher Ingresu to get entangled Ispagnolu enredarse, engancharse Italianu rimanére impigliato Tedescu verfangen bleiben.

leàdu , pps: lebau, liadu Definitzione de leare / leadu a binu = imbriagu Sinònimos e contràrios picau / bocau / comporadu, furadu | ctr. lassadu, torradu Frases aiat leadu calchi colpu de aera essendhe a fora ◊ a finantzieri no l'ant leadu, no l'ant chérfidu 2. za ses bene liadu!…◊ sas àrulas fint búidas, sos procos grassos leados! ◊ cust'isterzu lu zuto leadu male, mi est ruindhe! Tradutziones Frantzesu enlevé, pris Ingresu taken Ispagnolu quitado Italianu tòlto, préso Tedescu genommen.

picàu , pps, agt: pigau Definitzione de picai, picai 1, picai 2, picai 3, picare; chi est fatu totu a bicos, a puntighedhas / folla picada = cun sos oros totu a bicos, a puntas Sinònimos e contràrios leadu / artziadu / picadu | ctr. torradu / faladu 2. gei funt bèni pigaus, mairu e mulleri!… Tradutziones Frantzesu pris Ingresu taken Ispagnolu cogido Italianu préso Tedescu genommen.

téntu , pps, agt Definitzione de tènnere (fintzes de àere) Sinònimos e contràrios ténnidu / àpidu / acapiau, presu / abbruxau / contivizadu / arréschiu | ctr. iscapu Maneras de nàrrere csn: t. a bula = chi portat sa boxi iscannia ca at pigau frius; t. a fune, a cadena = acapiau, aguantau a funi, a cadena; (andhare) a manu tenta = a manu pigada, s'unu cun sa manu aferrada a sa manu de s'àteru; fogu tentu = allutu, tenendi, fogu fuiu; dhu'èssere sa cosa a tenta = a meda Frases sa tzerimónia de premiassione si est tenta s'àtera die ◊ de màchina gai deo no ndhe apo mai tentu ◊ Fulana at tentu fiza fémina ◊ apu fatu unu pensu, ca nanca mi fui cojada e apu tentu unu pipiu ◊ l'ant intzugliatu de non àere tentu fide a sa paràula data 2. beniat a bidha cun d-un'ebba castanza bene tenta 3. li so curtu ifatu ma no l'apo tentu 4. sa bidha si fit alluta: ómines e animales aiant tentu che ascras de canna 5. su tzilleraju fit tentu a sonnu canno non bi aiat ispatzu (A.Pau)◊ sichiat a tussire, sudoratu a mortógliu chin s'àlinu tentu in gangas ◊ fit bete cane fonnesu tentu a una catena ◊ ocanno dhue fut sa castagna a tenta!◊ ti lassu tres funis po dhu portai presoneri tentu! Sambenados e Provèrbios prb: mellus su tentu de su bentu Tradutziones Frantzesu eu, possédé, capturé, brûlé, pris Ingresu had, owned, catched, burnt, taken root Ispagnolu tenido, tenido, capturado, quemado, arraigado Italianu avuto, posseduto, catturato, arso, combusto, attecchito Tedescu gehabt, innegehabt, gefangen, verbrannt, eingewurzelt.

«« Torra a chircare