acollàe, acollài , vrb: acollare Definitzione
acapiare, pònnere o pigare in pitzu a càrrigu, po tirare; giare un'ispinta, un'atacu; imbucare a fàere calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
addossare,
carrigai,
imbucai
Maneras de nàrrere
csn:
acollare su pudhecu = prèndhere unu cadhu a s'àteru pro lu domare; fàchere cuforma l'acollat = fai acomenti dh'acucat, segundhu su meledu; acollai a corpus = leare a corpos
Frases
a su pòburu Deus ndi dhi acollat de prus!
2.
acollai, ca nc'est de ndi fuliai custu muru! ◊ su segrestanu nd'ispicat sa gruxi manna de linna e dhus acollat a cropus!
3.
dhu pigant e dh'acollant a itzabai coment'e canis ◊ is paisanus infrascaus dh'acollant a itzérrius e ispintas ◊ acollant a itzerriai: Est unu fantasma! ◊ e acollat a tirai bentu… gei nd'at fatu pagu!
4.
acostindhe s'ebba e bàtindhe su sedhatzu po su pudhecu ca dhu acollamos!
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
charger,
tomber sur qqn.
Ingresu
to saddle,
to charge,
to attack
Ispagnolu
cargar,
empujar
Italianu
accollare,
dare addòsso
Tedescu
aufbürden,
herfallen.
afracàda , nf Definitzione
su afracai, su giare a susu a ccn. o a calecuna cosa po iscúdere, fàere male, dannu, o fintzes pigare a boghes, a briga
Sinònimos e contràrios
acirrada,
acollada,
afracamentu,
assuprida,
colpu,
infilipada,
lómpia
Frases
scerada, dh'at a agiudai s'umori bellu de su babbu, tanti dh'at fatu un'afracadedha!…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
attaque
Ingresu
attack
Ispagnolu
ataque,
asalto
Italianu
attacco
Tedescu
Angriff.
arrebàtu , nm: rebatu* Definitzione
atacu de una maladia (es. de callentura); arrebbentu, múngia, pelea po calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
afogu,
cària,
cumbata,
impodha,
inzotu,
istimpida,
matana,
mugna,
pista,
pistapone,
podha
Tradutziones
Frantzesu
prodrome,
anxiété,
agitation
Ingresu
warning sign,
labour,
anxiety,
disease attack
Ispagnolu
arrebato
Italianu
attacco di male,
pròdromo,
affanno,
agitazióne
Tedescu
Anfall,
Prodrom,
Angst,
Aufregung.
assàltiu , nm Definitzione
su betare is manos a unu a ndhe dhi furare sa cosa
Sinònimos e contràrios
acollada,
acometu,
afracada,
assuprida,
colpu,
lómpia,
sartillu 1
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
assaut,
attaque
Ingresu
attack
Ispagnolu
asalto
Italianu
assalto
Tedescu
Angriff.
assuprída , nf: suprida Definitzione
su assuprire o lòmpere a unu logu, ma mescamente su lòmpere, betare manu o giare a pitzu a unu o a calecuna cosa po atripare, furare, trebballare
Sinònimos e contràrios
assuprimentu,
benia
/
acirrada,
acollada,
afracada,
colpu,
infilipada,
lómpia
Frases
a s'assuprida mia deretu si est calladu ca no cheriat a l'intèndhere ◊ a s'assuprida totugantos ant saludadu su mastru
2.
una bella assuprida li amus dadu oe, a su triballu: che ndhe amus fatu meda abberu! ◊ s'assuprida chi li at fatu lu at lassadu biaitu meru
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
assaut,
attaque
Ingresu
attack
Ispagnolu
asalto
Italianu
assalto
Tedescu
Überfall.
atàcu , nm Definitzione
su betare manos, su lòmpere a ccn. o a calecuna cosa po dhi fàere male / èssere a atacos (nadu de malàidu) = èssiri fatuvatu a puntas de dolori chi passat e torrat
Sinònimos e contràrios
acirrada,
acollada,
arrebatu,
assuprida,
colpu,
lómpia
Frases
pro sa parte mia, contat bissa e lis damus s'atacu! ◊ Totoi in porta fit Zoffo, Cedhedhu a s'atacu Pratiní ◊ su coronellu at donau s’órdini a su batallioni de fai s’atacu
2.
candho su coro in cadena si parat forte a s'atacu faghet isfortzos de macu (Pinna)◊ mamma est tota die a atacos de coro ◊ candho dhi beniant is atacos de su male faiat nígridos pariat unu cuadhu!◊ li at bénnidu un'atacu de cólica renale ◊ fut in sa timmoria de no dhi benni cancu atacu a su coru
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
attaque
Ingresu
opening,
attack
Ispagnolu
ataque
Italianu
attacco
Tedescu
Angriff.
carrabbusài , vrb: carrabbuzai Definitzione
lòmpere de mala manera a unu, pònnere is manos a pitzu, betare a terra
Sinònimos e contràrios
abbrancai,
acafai,
aciapai,
afarcai,
afarrancae,
aferrai,
aggafai,
aggarrai,
carrabbugliai,
crazugai,
tènnere
Frases
carrabbusau siast! ◊ passànt de is fuedhus a is cropus: si carrabbusànt, s'iscarenànt, si mussiànt ◊ me in su nuraxi dhoi fiant is cortilis, chi serbiant po óminis, animalis e fintzas po carrabbusai is inimigus
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
attaquer,
assaillir
Ingresu
to attack
Ispagnolu
agredir,
acometer
Italianu
investire,
attaccare
Tedescu
anstoßen.