acollàe, acollài , vrb: acollare Definizione
acapiare, pònnere o pigare in pitzu a càrrigu, po tirare; giare un'ispinta, un'atacu; imbucare a fàere calecuna cosa
Sinonimi e contrari
addossare,
carrigai,
imbucai
Modi di dire
csn:
acollare su pudhecu = prèndhere unu cadhu a s'àteru pro lu domare; fàchere cuforma l'acollat = fai acomenti dh'acucat, segundhu su meledu; acollai a corpus = leare a corpos
Frasi
a su pòburu Deus ndi dhi acollat de prus!
2.
acollai, ca nc'est de ndi fuliai custu muru! ◊ su segrestanu nd'ispicat sa gruxi manna de linna e dhus acollat a cropus!
3.
dhu pigant e dh'acollant a itzabai coment'e canis ◊ is paisanus infrascaus dh'acollant a itzérrius e ispintas ◊ acollant a itzerriai: Est unu fantasma! ◊ e acollat a tirai bentu… gei nd'at fatu pagu!
4.
acostindhe s'ebba e bàtindhe su sedhatzu po su pudhecu ca dhu acollamos!
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
charger,
tomber sur qqn.
Inglese
to saddle,
to charge,
to attack
Spagnolo
cargar,
empujar
Italiano
accollare,
dare addòsso
Tedesco
aufbürden,
herfallen.
afracàda , nf Definizione
su afracai, su giare a susu a ccn. o a calecuna cosa po iscúdere, fàere male, dannu, o fintzes pigare a boghes, a briga
Sinonimi e contrari
acirrada,
acollada,
afracamentu,
assuprida,
colpu,
infilipada,
lómpia
Frasi
scerada, dh'at a agiudai s'umori bellu de su babbu, tanti dh'at fatu un'afracadedha!…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
attaque
Inglese
attack
Spagnolo
ataque,
asalto
Italiano
attacco
Tedesco
Angriff.
arrebàtu , nm: rebatu* Definizione
atacu de una maladia (es. de callentura); arrebbentu, múngia, pelea po calecuna cosa
Sinonimi e contrari
afogu,
cària,
cumbata,
impodha,
inzotu,
istimpida,
matana,
mugna,
pista,
pistapone,
podha
Traduzioni
Francese
prodrome,
anxiété,
agitation
Inglese
warning sign,
labour,
anxiety,
disease attack
Spagnolo
arrebato
Italiano
attacco di male,
pròdromo,
affanno,
agitazióne
Tedesco
Anfall,
Prodrom,
Angst,
Aufregung.
assàltiu , nm Definizione
su betare is manos a unu a ndhe dhi furare sa cosa
Sinonimi e contrari
acollada,
acometu,
afracada,
assuprida,
colpu,
lómpia,
sartillu 1
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
assaut,
attaque
Inglese
attack
Spagnolo
asalto
Italiano
assalto
Tedesco
Angriff.
assuprída , nf: suprida Definizione
su assuprire o lòmpere a unu logu, ma mescamente su lòmpere, betare manu o giare a pitzu a unu o a calecuna cosa po atripare, furare, trebballare
Sinonimi e contrari
assuprimentu,
benia
/
acirrada,
acollada,
afracada,
colpu,
infilipada,
lómpia
Frasi
a s'assuprida mia deretu si est calladu ca no cheriat a l'intèndhere ◊ a s'assuprida totugantos ant saludadu su mastru
2.
una bella assuprida li amus dadu oe, a su triballu: che ndhe amus fatu meda abberu! ◊ s'assuprida chi li at fatu lu at lassadu biaitu meru
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
assaut,
attaque
Inglese
attack
Spagnolo
asalto
Italiano
assalto
Tedesco
Überfall.
atàcu , nm Definizione
su betare manos, su lòmpere a ccn. o a calecuna cosa po dhi fàere male / èssere a atacos (nadu de malàidu) = èssiri fatuvatu a puntas de dolori chi passat e torrat
Sinonimi e contrari
acirrada,
acollada,
arrebatu,
assuprida,
colpu,
lómpia
Frasi
pro sa parte mia, contat bissa e lis damus s'atacu! ◊ Totoi in porta fit Zoffo, Cedhedhu a s'atacu Pratiní ◊ su coronellu at donau s’órdini a su batallioni de fai s’atacu
2.
candho su coro in cadena si parat forte a s'atacu faghet isfortzos de macu (Pinna)◊ mamma est tota die a atacos de coro ◊ candho dhi beniant is atacos de su male faiat nígridos pariat unu cuadhu!◊ li at bénnidu un'atacu de cólica renale ◊ fut in sa timmoria de no dhi benni cancu atacu a su coru
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
attaque
Inglese
opening,
attack
Spagnolo
ataque
Italiano
attacco
Tedesco
Angriff.
carrabbusài , vrb: carrabbuzai Definizione
lòmpere de mala manera a unu, pònnere is manos a pitzu, betare a terra
Sinonimi e contrari
abbrancai,
acafai,
aciapai,
afarcai,
afarrancae,
aferrai,
aggafai,
aggarrai,
carrabbugliai,
crazugai,
tènnere
Frasi
carrabbusau siast! ◊ passànt de is fuedhus a is cropus: si carrabbusànt, s'iscarenànt, si mussiànt ◊ me in su nuraxi dhoi fiant is cortilis, chi serbiant po óminis, animalis e fintzas po carrabbusai is inimigus
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
attaquer,
assaillir
Inglese
to attack
Spagnolo
agredir,
acometer
Italiano
investire,
attaccare
Tedesco
anstoßen.