abbolótu , nm: abbulotu,
afalotu,
avolotu Definitzione
morigamentu, movimentu sentza un'órdine precisu siat de cosas e siat de gente, a bortas fatu apostadamente cun iscopu precisu; morigamentu fintzes de istògomo / pesare o pònnere a. = tzacare cuvusione
Sinònimos e contràrios
abbatúliu,
abbulútziu,
alborotu,
atrepógliu,
avabotu,
carralzu,
sciumbullu,
trambullu,
tregollu,
trepollu
/
abbulizu,
baraundha,
mamudinu,
stragambullu,
subuzu,
tifitanu,
tremutu
| ctr.
assébiu
Frases
candu sa maista at bófiu isterri sa chistioni, insaras est cumentzau s'avolotu ◊ is féminas iant pesau un'avolotu po nci bogari su segretàriu cumunali ◊ sa paghe armoniosa as distrutu pro pònnere avolotu ◊ sentza bi àere motivu istas fachendhe abbolotu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
agitation
Ingresu
tumult
Ispagnolu
alboroto
Italianu
agitazióne,
tumulto
Tedescu
Unruhe,
Aufruhr.
arrebàtu , nm: rebatu* Definitzione
atacu de una maladia (es. de callentura); arrebbentu, múngia, pelea po calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
afogu,
cària,
cumbata,
impodha,
inzotu,
istimpida,
matana,
mugna,
pista,
pistapone,
podha
Tradutziones
Frantzesu
prodrome,
anxiété,
agitation
Ingresu
warning sign,
labour,
anxiety,
disease attack
Ispagnolu
arrebato
Italianu
attacco di male,
pròdromo,
affanno,
agitazióne
Tedescu
Anfall,
Prodrom,
Angst,
Aufregung.
salarzàda , nf: assalarzada Definitzione
su salarzare, móvia a cropu, totinduna, coment'e po assíchidu
Sinònimos e contràrios
inchirriada,
suguzada,
sulurjada,
supuzada,
trúminu,
zagarada
/
istratallada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
agitation,
grand trouble
Ingresu
big agitation
Ispagnolu
alboroto
Italianu
vistósa agitazióne
Tedescu
Aufregung,
Beunruhigung.
salàrzu , nm: assalarzu Definitzione
movimentu lestru de gente o animales fatos fuire; genia de avolotu mannu fintzas de s'ànimu, de sa mente, de su coro po dannu o cosa chi si timet
Sinònimos e contràrios
agiàgaru,
assaltanu,
atréminu,
giagaradura,
ispavúciu,
ispràmminu,
istraju,
sulurju,
trúminu
| ctr.
asseretu,
sossegu
2.
za l'at tentu su salarzu, siscuru, candho at ischidu de su dannu de su fizu!…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
agitation,
effarement
Ingresu
dismay
Ispagnolu
alboroto,
consternación
Italianu
agitazióne,
sgoménto
Tedescu
Aufregung,
Beunruhigung,
Erschütterung.
trególlu , nm: trégulu,
tréulu,
tríulu Definitzione
murigamentu de cosas coment'e de treulóngiu, murigamentu de pentzamentos, chistiones, moidas e sonos de cosa movendho, boghes e àteru, cosa posta totu a s'afaiu; fintzes avolotu, protesta / èssere a tríulos de mata, de istògomo = giúghere sa bentre, s'istògomo avolotaos
Sinònimos e contràrios
abbatúliu,
abbolotu,
atrepógliu,
baraundha,
mamudinu,
sciumbullu,
stragambullu,
trambullu,
trepollu
Frases
mannu fut su tregollu de is sordaus ◊ in vida mia apu tentu tréulus, disprexeris e pensamentus (C.M.Costa)◊ pasàdebbos, gai ismentigades sos tríulos chi móssigant su coro! ◊ poi de tantu tríulu e matana sa morte mi at a dare eternu pasu (C.Ortu)◊ lassa a pèldere is campanas, faent solu tréulu!
2.
su mere dhis donat tropu pagu a biàgiu e po cussu est nàsciu su tréulu ◊ imbídia no che at ne faghevaghe de minetas, de tríulos e gherras
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pagaille,
cohue,
agitation
Ingresu
hubbub
Ispagnolu
desbarajuste
Italianu
scompìglio,
bailamme,
agitazióne
Tedescu
Verwirrung.
zacaradúra , nf: giagaradura*,
zagaradura Definitzione
su zacarare; su èssere giagaraos / fàghere a zagaradura = impresse meda, tropu, coment'e chi unu portet canes aifatu, cun movimentu a cropos e impresse a sa sighia
Sinònimos e contràrios
agiàgaru,
isuliadura,
salarzadura,
salarzu
Frases
sas berbeghes no las les a zagaradura, no lis fetat male! ◊ sa cosa no si faghet a zagaradura, ca essit male
Tradutziones
Frantzesu
agitation soudaine
Ingresu
deep and sudden anxiety
Ispagnolu
agitación repentina
Italianu
agitazióne fòrte,
improvvisa
Tedescu
Erregung.