apantàviu , nm Definitzione
timoria manna, assíchidu
Sinònimos e contràrios
acíchidu,
apantarju,
aporu,
asciuconu,
assàrtiu,
assúmbridu,
assústidu,
atraghentu,
dannu,
ilgiru,
isprama
Frases
sos "ohis" e sos "ahis" pariant essendhe dai s'isprofundhu, orizados de traschias, de assuconos, de apantàvios e de minetas (G.Ruju)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
terreur,
effroi,
frayeur
Ingresu
terror,
dismay
Ispagnolu
terror,
desconcierto
Italianu
terróre,
sbigottiménto
Tedescu
Schrecken,
Bestürzung.
assúmbridu , nm Definitzione
genia de timória, de duda, de pentzamentu malu, de arreolu
Sinònimos e contràrios
acíchidu,
arrore,
asciuconu,
assàrtiu,
assústidu,
ilgiru,
isprama
/
arreselu,
discunfiàntzia,
duda,
suspita
Frases
cuadhu chi pigat assúmbridu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
soupçon,
effroi
Ingresu
suspicion,
dismay
Ispagnolu
sospecha,
recelo
Italianu
sospètto,
sbigottiménto
Tedescu
Verdacht,
Bestürzung.
atraghentàre , vrb: atreghentare,
atrigantare,
atrighentare Definitzione
treulare su trigu; fàere moida deasi a meda de fàere a tímere, fintzes tímere ebbia; pigare a cropos
Sinònimos e contràrios
assuconare,
aterrai,
aterrighinare
/
catigare,
mazare,
perseghire,
surrai
2.
upas umanas atrigantadas de s'assuconu si chircant in miniera ◊ lampos e tronos atreghentant e acorant su pastoredhu ◊ si ch'est morta atreghentada a sa vista de cussos animales ◊ est a boghes atreghentendhe sa zente in sa carrela
3.
sos carabbineris l'ant atreghentadu a interrogatórios, li cheriant fàghere atrogare su chi no aiat fatu ◊ cuss'àlvure onzi travuntana l'atrighentat, la tríulat ◊ s'ierru fritu at atrigantadu sos casidhos (T.Solinas)◊ pro cussa mancànscia mi li so atraghentadu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
effarer,
effrayer
Ingresu
to dismay
Ispagnolu
espantar
Italianu
sgomentare
Tedescu
bestürzen.
aturdiméntu , nm Definitzione
su aturdire, s'efetu puru de su aturdire
Sinònimos e contràrios
abbabballucamentu,
ammalughinamentu,
atolondramentu,
atontamentu,
scilibrimentu,
stronamentu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
effroi,
étourdissement
Ingresu
dismay
Ispagnolu
aturdimiento
Italianu
sbigottiménto
Tedescu
Bestürzung.
ilgiràre , vrb: irgirare,
isgirare Definitzione
furriare is crebedhos, èssere fora de tinu; pigare assíchidu forte
Sinònimos e contràrios
irbariare
/
acicai,
asciuconare,
asciustrare,
aterrighinare,
ispantamare,
ispramai,
isturdinare,
stremessiri
Tradutziones
Frantzesu
effarer,
effrayer
Ingresu
to dismay
Ispagnolu
desconcertar
Italianu
sgomentare
Tedescu
erschüttern.
iscumentàre , vrb Definitzione
isconciare, betare apare (nau de màniga, èssere lasca, mòvere aintru de s'ogu de sa ferramenta)
Sinònimos e contràrios
irfàchere,
isciasciai,
isconciare,
iscunsertare,
isordulare
| ctr.
cumentare
Frases
sos coros cherent provaos e, candho benit, sa prova iscumentat cantu bi at ◊ irfriguraos in cada mermu, in cust’ísula nighedha che atramentu, iscumentant su rànchiu mutricore ◊ s'àinu chi t'iscumentet, a tie solu!
2.
seo andhau a su ferreri po mi fàere una pariga de cotzas po mi cumentare su marrone, ca dhu tenio totu iscumentau (M.Deiana)
Tradutziones
Frantzesu
effarer,
disjoindre,
défaire
Ingresu
to break up,
to destroy,
to dismay
Ispagnolu
deshacer
Italianu
sgomentare,
sconnèttere,
disfare
Tedescu
erschüttern,
aus den Figen bringen,
zerstören.
isporónzu , nm Definitzione
su s'isporare, su pèrdere de ànimu, su pentzare de no si dha pòdere fàere a bínchere is dificurtades
Sinònimos e contràrios
isarcu,
isporu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
découragement,
abattement,
effarement
Ingresu
discouragement,
dismay,
dispair
Ispagnolu
desaliento,
desánimo
Italianu
sconfòrto,
disperazióne,
sgoménto
Tedescu
Trostlosigkeit,
Verzweiflung.
ispóru , nm Definitzione
mancamentu o farta de coràgiu, de ibertu, genia de isarcu malu, a s'apretu, de no pòdere arrennèscere in calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
dirrenu,
disisperu,
isalcu,
isporamentu,
scoramentu
Frases
sa soledade m'imbelat sas pupias chin tadharanos de isporu ◊ làcrimas de isporu in pupias de àstragu nighedhu murghendhe est su dolore ◊ dae intzidu e ispera pro no tzèdere a s'isporu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
démoralisation,
abattement,
découragement,
consternation
Ingresu
demoralization,
dejection,
dismay
Ispagnolu
desaliento,
desánimo
Italianu
demoralizzazióne,
scoraménto,
costernazióne
Tedescu
Entmutigung,
Niedergeschlagenheit.
salàrzu , nm: assalarzu Definitzione
movimentu lestru de gente o animales fatos fuire; genia de avolotu mannu fintzas de s'ànimu, de sa mente, de su coro po dannu o cosa chi si timet
Sinònimos e contràrios
agiàgaru,
assaltanu,
atréminu,
giagaradura,
ispavúciu,
ispràmminu,
istraju,
sulurju,
trúminu
| ctr.
asseretu,
sossegu
2.
za l'at tentu su salarzu, siscuru, candho at ischidu de su dannu de su fizu!…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
agitation,
effarement
Ingresu
dismay
Ispagnolu
alboroto,
consternación
Italianu
agitazióne,
sgoménto
Tedescu
Aufregung,
Beunruhigung,
Erschütterung.
spantài , vrb: ispantai* Definitzione
istare o fàere coment'e chentza crèdere a su chi s'intendhet o si biet po calecuna cosa chi no paret abberu, istraordinària, diferente meda de su chi s'ibertat o chi s'ischit; tímere, fàere a tímere
Sinònimos e contràrios
atolondrai,
ispabajare,
scilibriri
/
ammaraizare,
transire,
trassicare
/
abbalaucare,
abbanghelare,
asturdire,
isturdinare
/
ispantamare,
ispramai
Frases
Pinóchiu si fiat agatau cun is origas longas prus de unu palmu e fiat aturau meravigliau meda e no pagu, spantau comenti fiat
Tradutziones
Frantzesu
effarer
Ingresu
to dismay
Ispagnolu
asombrar,
espantar
Italianu
sgomentare
Tedescu
bestürzen.