Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
atréminu , nm Definitzione
arrumóriu chi si faet cun is peis, movendho cosa; pruschetotu, genia de timoria manna, de trementa chi benit timendho ccn. cosa
Sinònimos e contràrios
apeisinzu,
apeitu,
apetigu,
istrepitzu
/
cdh. trímini
Frases
it'est custu: s'atréminu de sa chedha immandrada o sa boghe de su pastore chi l'acorrat? ◊ mi paret de intèndhere atréminu in su passaditzu: benindhe zente est? ◊ si est intesu s'atréminu de sos passos
2.
goi cumpostu in paghe est un'ammiru: paret chi apet sighidu a Bustianu in sonnos sentza atréminu e suspiru (A.Dettori)◊ patire s'atréminu ◊ pigant sos astudhos a s'atréminu chi dant sos inghírios de su tilibbriu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
effarement,
peur
Ingresu
fright
Ispagnolu
temblor,
miedo
Italianu
trèmito,
sgoménto,
paura
Tedescu
Zittern,
Bestürzung,
Angst.
ispantàdu , pps, agt: ispantau,
spantau Definitzione
de ispantare / a s'ispantada = cun ispantu, cun meraviza
Sinònimos e contràrios
ammeravizadu,
irmeraculau,
irmerau
/
atrudiu,
trassidu
3.
at a èssi bellu e totu sa genti dh'at a castiai a s'ispantada
Tradutziones
Frantzesu
étonné,
interdit,
éffaré
Ingresu
dismayed,
amazed
Ispagnolu
asombrado
Italianu
meravigliato,
allibito,
sbalordito,
sgoménto
Tedescu
verwundert,
betroffen,
erstaunt,
erschüttert.
isporàdu , pps, agt: isporau Definitzione
de isporare; chi no tenet o chi at pérdiu su pore, su coràgiu, s'ibertu, chi pentzat de no bínchere is dificurtades
Sinònimos e contràrios
aferrighinzau,
isarcadu
2.
isporada, no cherjo prus gherrare ◊ como so isporadu e no apo àschida ◊ aite sezis goi isporaos? corazu, azis a bíere chi benies impresse a bos isposare! ◊ sa robba est isporada e istasida dae s'atunzu male poltzedidu ◊ intendhendhe cantu aiat nau su dutore, si ndh'est pesau a cara asseriatzada e unu pacu isporau ◊ it'est custu oriolu chi est forrocandhe s'ànima isporada?!
Tradutziones
Frantzesu
déprimé,
éffaré,
désespéré,
découragé
Ingresu
daunted,
depressed,
desperate,
discouraged
Ispagnolu
desanimado,
desalentado
Italianu
deprèsso,
sgoménto,
disperato,
sfiduciato
Tedescu
niedergedrückt,
verzweifelt,
verzagt.
isporónzu , nm Definitzione
su s'isporare, su pèrdere de ànimu, su pentzare de no si dha pòdere fàere a bínchere is dificurtades
Sinònimos e contràrios
isarcu,
isporu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
découragement,
abattement,
effarement
Ingresu
discouragement,
dismay,
dispair
Ispagnolu
desaliento,
desánimo
Italianu
sconfòrto,
disperazióne,
sgoménto
Tedescu
Trostlosigkeit,
Verzweiflung.
salàrzu , nm: assalarzu Definitzione
movimentu lestru de gente o animales fatos fuire; genia de avolotu mannu fintzas de s'ànimu, de sa mente, de su coro po dannu o cosa chi si timet
Sinònimos e contràrios
agiàgaru,
assaltanu,
atréminu,
giagaradura,
ispavúciu,
ispràmminu,
istraju,
sulurju,
trúminu
| ctr.
asseretu,
sossegu
2.
za l'at tentu su salarzu, siscuru, candho at ischidu de su dannu de su fizu!…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
agitation,
effarement
Ingresu
dismay
Ispagnolu
alboroto,
consternación
Italianu
agitazióne,
sgoménto
Tedescu
Aufregung,
Beunruhigung,
Erschütterung.