acapuladúra , nf Definitzione
su acapulai, pistadura
Sinònimos e contràrios
pistamentu,
trisinadura 1
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
hachage
Ingresu
mincing
Ispagnolu
trituración
Italianu
tritatura
Tedescu
Zerkleinerung.
capuladúra , nf Definitzione
su capulai, su segare a piticu
Sinònimos e contràrios
assucàriu,
firchinadura
Tradutziones
Frantzesu
émiettement,
morcellement
Ingresu
mincing
Ispagnolu
picadura
Italianu
sminuzzaménto
Tedescu
Zerkleinerung.
dènga , nf, nm: denghe,
denghi,
dengo,
dengu Definitzione
genia de vítziu, cosa chi si faet o chi si narat po acuntentare a tropu, o pigare cun tropu delicadesa, a unu; genia de calidade o de gustu chi si dhi agatat a una cosa de papare o de bufare, prus che àteru bistu coment'e difetu, o chi praghet pagu prus de àteru ma solu ca chie si dhu agatat est mendheosu (e a bortas podet èssere fintzes unu gustu bonu)
Sinònimos e contràrios
dengheria,
imbérriu,
imbímbinu,
imbràmbulu,
iscancériu,
losinga,
melindru,
pacia,
spiscíngiu
/
defeta,
saboi,
taltu
Frases
issa po denghi dhu naràt: Su pipiu, s'isposu, su pipiedhu miu! ◊ s'isgàngiat a arriri fendi denghi cun s'istràngiu ◊ no tengu totus cussus denghis de is sennoris ma gei mi apu a podi presentai! ◊ acabbamidha de pràngiri: su denghi chi portas mi at giai pigau a s'istògumu! ◊ bellu, candu ti primmas, sunt denghis de amanti! ◊ su cani, candu mi at biu, mi at fatu su dengu ◊ s'isposa est totu arrisus e dengus cun is cumbidaus ◊ tenes bisonzu de dengos prus de una creaduredha
2.
custu binu tenet unu denghe: fossis bi lu at postu sa cuba ◊ a totu su chi assazat, isse li agatat carchi denghe!
3.
isse faedhat su saligheresu cun su denghe de Bartzellona ◊ custu pische at unu bellu dengo ◊ sa nughe mi lassat unu bonu dengo un buca
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
mignardise,
goût
Ingresu
mincing ways,
taste,
unpleasant taste
Ispagnolu
dengue
Italianu
vézzo,
moina,
gusto sgradévole
Tedescu
Ziererei,
übler Geschmack.
dengósu , agt Definitzione
nau de ccn., chi dhi praghent is denghes, a istare o a pigare a denghes, chi pertocat is denghes; chi est unu pagu vitziau
Sinònimos e contràrios
acascabellau,
aggrillau,
dengheri,
imberriadu,
melindrosu,
mimingheri,
minghenghi,
mirringhengu,
scanceriosu,
schinitzosu,
spiscincosu
Frases
dengosa, portat su peracu in s'istadi po no dha fai niedha su soli! ◊ sa crapita mannalita fit masededha e dengosa ◊ sa gatu est dengosa
2.
sigumenti cussu fut s’úrtimu de sa famíglia, dh’ant pesau dengosu (S.D'Arco)
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
mignard
Ingresu
charming,
mincing
Ispagnolu
dengoso
Italianu
lezióso,
vezzóso
Tedescu
erkünstelt,
geziert.
imbérriu , nm Definitzione
totu su chi si faet o chi si narat a giogu e a frandhigu a su pipiu, mescamente candho est creschendho e podet cumenciare a cumprèndhere e a fàere a cabosu, sériu, de imprastu; totu su chi faet su piciochedhu a giogu a tropu, chentza cabu, coment’e cumportamentu prus de pipiu chi no de matucu, fintzes pranghendho po bòllere o no bòllere calecuna cosa a vítziu e pagu importu
Sinònimos e contràrios
annennériu,
denga,
dengheria,
imbímbinu,
imbràmbulu,
ingrangúgliu,
iscancériu,
melindru,
pacia
/
cdh. imbirriúmini,
ttrs. imbirriumu
Frases
a fizos bostros no los tenzedas tropu in sos imbérrios ◊ no bi at chei su pane sut'a frísciu a bos fàghere s'imbérriu passare! (P.Mossa)◊ ses male imbideadu, ma sos imbérrios ti che los bogo deo!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
cajolerie,
affectation
Ingresu
mawkishness,
mincing ways
Ispagnolu
mimos,
melindres
Italianu
vézzo,
leziosàggine
Tedescu
Ziererei.
strunciósu , agt Definitzione
chi costumat a stronciai, a strònciri, a fàere malu murru
Sinònimos e contràrios
ammurrionadu,
isamanchiosu,
levadosu,
strugnu
Frases
sa fachi torra fàidi strunciosa e iscrafangiada, parit màscara maba candu est carrasegai (S.Baldino)◊ vustei est sempri strunciosu cun mimi: sceti candu c'est Tonedhu est allirgu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
qui fait la grimace
Ingresu
mincing
Ispagnolu
remilgado
Italianu
smorfióso
Tedescu
zimperlich.