Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

allódhiu , nm Definitzione manera de fàere chi giaet a bíere de bòllere bene e de pigare s'àteru cun delicadesa fintzes tropu, chentza bisóngiu: po cussu etotu, fintzes manera de fàere po finta, unu pagu frassa Sinònimos e contràrios allodhiadura, allodhiamentu, apónciu, isamànchiu, losinga, vischidúmini / fingidura Frases si no poto àteru, ti aporro un'acasazu, un'allódhiu ◊ cussu est abesu a bajulare allódhios e marranias 2. in cussa presentada mi est pàrfidu chi bi aiat allódhiu meda Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu affectation Ingresu pretence Ispagnolu afectación Italianu affettazióne, leziosàggine Tedescu Geziertheit.

aponciài , vrb: (a-pon-ci-a-i) aponsare, aponsiae, aponsiare, apontziai, apontziare, apuntziai, apuntziare, puntziare Definitzione su si giare a bíere sériu, coment'e giaendhosi importu mannu o fintzes credendhosi pagu; camminare, foedhare o fàere sa cosa tropu addàsiu, tropu a sa lena; a logos fintzes ammurrionare, primmare / apontziai su murru = itl. stòrcere il muso Sinònimos e contràrios allodhiai Frases su piciocu arricu si fut apontziau candu Gesús dh'iat nau de bendi totu e de dhu donai a is pòburus Ètimu itl. ponzare Tradutziones Frantzesu parler avec affectation Ingresu to speak affectedly Ispagnolu hablar con afectación Italianu parlare con gravità, con affettazióne Tedescu ernst, in gezierter Weise sprechen.

apónciu , nm: (a-pón-ci-u) apónsiu, apóntziu, apúntziu Definitzione seriedade e modéstia pruschetotu a finta, coment'e cosa fata a fortza; istrobbu, iscónciu chi benit de sa timoria / mali de apónciu = dolore de mata a puntas fortes e a cagaredha, a iscussura Sinònimos e contràrios allodhiadura, allodhiamentu, allódhiu | ctr. ispóntziu 2. a su malàriu passau dhi est su mali de apónciu? Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu affectation, hypocrisie Ingresu affectation, hypocrisy Ispagnolu afectación Italianu affettazióne, leziosàggine, ipocrisìa Tedescu Geziertheit, Heuchelei.

bischidòre , nm Definitzione cosa guasta, agheda; botu bíschidu, cumportamentu de piciochedhos tropu ifadosos Sinònimos e contràrios acriore / bischidúmene, bischidura 2. za ndhe zughet de bischidore cussu pisedhu, no timas! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu affectation, afféterie, minauderie, manières Ingresu mawkishness Ispagnolu melindre, dengue Italianu leziosàggine, smancerìa Tedescu Geziertheit.

bischidúra , nf: vischidura Definitzione su èssere bíschidos, nau de sa manera de fàere o de istare de unu Sinònimos e contràrios bischidore, bischidúmene Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu affectation, afféterie Ingresu affectation Ispagnolu melindre Italianu leziosàggine Tedescu Geziertheit.

imbérriu , nm Definitzione totu su chi si faet o chi si narat a giogu e a frandhigu a su pipiu, mescamente candho est creschendho e podet cumenciare a cumprèndhere e a fàere a cabosu, sériu, de imprastu; totu su chi faet su piciochedhu a giogu a tropu, chentza cabu, coment’e cumportamentu prus de pipiu chi no de matucu, fintzes pranghendho po bòllere o no bòllere calecuna cosa a vítziu e pagu importu Sinònimos e contràrios annennériu, denga, dengheria, imbímbinu, imbràmbulu, ingrangúgliu, iscancériu, melindru, pacia / cdh. imbirriúmini, ttrs. imbirriumu Frases a fizos bostros no los tenzedas tropu in sos imbérrios ◊ no bi at chei su pane sut'a frísciu a bos fàghere s'imbérriu passare! (P.Mossa)◊ ses male imbideadu, ma sos imbérrios ti che los bogo deo! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cajolerie, affectation Ingresu mawkishness, mincing ways Ispagnolu mimos, melindres Italianu vézzo, leziosàggine Tedescu Ziererei.

isamànchiu , nm Sinònimos e contràrios allódhiu, apónciu, iscancériu, iserménchiu, schinceria Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu minauderie, affectation Ingresu mawkishness Ispagnolu melindrería, dengue Italianu smancerìa, leziosàggine Tedescu Ziererei, Affektiertheit.

spampanàda , nf Definitzione su chi si narat o si giaet a bíere coment'e bantandhosi Sinònimos e contràrios blaga, bragheria, ispómpiu, spacara, spalleria, spamparrada, prejumu Ètimu itl. spampanata Tradutziones Frantzesu ostentation, affectation Ingresu bragging Ispagnolu jactancia, ostentación Italianu vanterìa, ostentazióne Tedescu Prahlerei.