calítza , nf: callitza, galitza Definitzione margiane fémina Sinònimos e contràrios fraícia Terminologia iscientìfica anar Tradutziones Frantzesu renarde Ingresu vixen Ispagnolu zorra Italianu vólpe fémmina Tedescu Fuchsweibchen.
chèrba 1 , nf Definitzione su crebu fémina Sambenados e Provèrbios smb: Cherba Terminologia iscientìfica anar Tradutziones Frantzesu biche Ingresu doe Ispagnolu ciervo hembra Italianu cèrvo fémmina Tedescu Hirschkuh.
fémina , nf, agt: fémmia, fémmina Definitzione nau mescamente de sa genia umana, s'organísimu chi prus isvilupat s’aparatu adatu po arrecire e ingendrare s'óvulu, fàere crèschere su fedu e afigiare; si narat mescamente in su sensu de persona fémina e fintzes de pobidha; nau pentzandho a ómine cojuau, sa pobidha; títulu de arrespetu chi si giaet prus che àteru a fémina chi no si connoschet o chi no s'ischit chie est; de duas cosas chi s'intrant apare, sa chi portat un'istampighedhu po intrare s'àtera (su mascu)/ erba de féminas = iparra (Capsella bursa pastoris) Sinònimos e contràrios mulleri, pobidha / femininu | ctr. ómine / mascru / maridu, pobidhu Maneras de nàrrere csn: f. afainada, fata, bagadia, cojada, bella, lègia, fainera; f. istrobbada = chi zughet su mese; f. primarza, primajola = chi at tentu fedu sa prima borta; f. istrumada = chi s'est istrumada, ndhe at pérdiu su fedu; f. andhada e bénnida, f. mala = fémina imbitzada a ómines; dimandhare f. = chèrrere a muzere; anzone, batu, àinu f. = si narat de totu sos númenes chi no tenent númene diferente de su mascru; sere a cadhu a sa moda de sas féminas = cun is cambas a una parti; sa f. est bennia in ou (nadu de zòvana creschindhe)= at comintzadu a li bènnere su mese, comintzat a èssere a tretu de fizolare Frases dh'eis a crei cras su chi fadeus nosu féminas!…◊ sa fémina in malíscia contat nudha: niunu mi lu podet dennegare (Pulina)◊ finas a oe sa fémina est restada che iscrau ◊ cussu picioconi, chi no donat cura, is féminas dhu torrant a s'ossu 2. che tenzo sa fémina foraidha e cheret chi mi arranze a sa sola, oe 3. bona fémina, de ue sezis? ◊ fémina, ite cheres? ◊ o cudha fémina, mighi in cue no b'istat neune! 4. bi at zuncu mascru e zuncu fémina, fiore mascru e fiore fémina ◊ custu est unu lèpuri fémina ◊ custos teniant unu fizu màsciu e una fiza fémina ◊ si piscant is arritzonis fémina ca portant is ous 5. e torra ancora gastos e ispassos, pranzos rebbotas e lussos e galas, abbusos e burrúscios e fragassos, malos cumpanzos e féminas malas (P.Casu) Sambenados e Provèrbios prb: fémina chene busciaca, fémina mesu maca ◊ fémina neada fémina pretziada ◊ iscuru a s'ómine chi narat segretos a fémina ◊ sa malíscia de sa fémina superat totu sas àteras Ètimu ltn. femina Tradutziones Frantzesu femme Ingresu woman Ispagnolu mujer, hembra, femenino Italianu dònna, fémmina, femminile Tedescu Weib, Frau, weiblich.
fraícia , nf: fraitza Definitzione capacidade de pigare s'àteru a ingannu; in cobertantza, su margiane fémina Sinònimos e contràrios abbisu 1, arrusa, astrúscia, imbentu, magna, malesa, malíscia, transa / calitza Terminologia iscientìfica anar Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ruse, renarde Ingresu cunning, vixen Ispagnolu astucia, zorra Italianu furberìa, vólpe fémmina Tedescu Verschlagenheit, Fuchsweibchen.
múra 2 , nf: mugra, muvra Definitzione genia de brebè areste: su muvrone fémina Sinònimos e contràrios bítara, mulva* Frases levendhe su sirbone bido una mura e mi fato bàsciu bàsciu pro li tirare ◊ bi fint sas muras a fiotos 2. si a missa calchi bolta andhas, che mura fadhida, ne cuntegnu e ne rispetu, no cumprint a su pretzetu cantos cun tegus bi ndh'at Terminologia iscientìfica anar, ovis ammon musimon Tradutziones Frantzesu mouflon Ingresu mouflon (hen) Ispagnolu musmón, muflón hembra Italianu muflóne fémmina Tedescu Mufflonsweibchen.
suàbra , nf Definitzione mardi de sirba, sue àbrina o sirvonina, de porcabru: sirbone fémina Sinònimos e contràrios sirva Terminologia iscientìfica anar Ètimu ltn. sue(m) + apru(m) Tradutziones Frantzesu laie Ingresu wildboar (hen) Ispagnolu jabalina Italianu cinghiale fémmina Tedescu weibliches Wildschwein.