Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

cucuriòla , nf Definitzione fémina conchilébia, pagu séria Sinònimos e contràrios currijola, durundella Frases primma li at dadu su coro, a cudhu, e poi si est fata cucuriola! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu femme frivole Ingresu frivolous woman Ispagnolu mujer frívola Italianu dònna frìvola Tedescu eitle Frau.

dòna , nf: donna Definitzione títulu chi si giaiat a sa mama e a sa pobidha de is Giuighes sardos, apustis a is féminas de is famíglias nóbbiles: s'impreat fintzes coment'e númene de arrespetu po personas mannas, parentes: donna manna (ajaja), donna socra (sogra)/ donna sogra = onnasogra, sa mama de su maridu pro sa muzere, sa mama de sa muzere pro su maridu; dona ’e muru = buchemeli, annaemele, can’e linna; pira ’e d. = calidade de pira Frases Donna Leonora de Arborea at guvernadu sa Sardinna apustis de sa morte de su frade Ugone 2. cussas tancas fint de Dona Vera ◊ donna Maria est filla de unu grandu conti ◊ donna Pepina cugútzula si cratzat e s'iscrutzat e bandat a Castedhu iscrutza e a capedhu 3. una pira ’e donna mi ant dadu a manigare… Ètimu ltn. domina Tradutziones Frantzesu Donna, Madame Ingresu woman, lady, mrs Ispagnolu doña Italianu Dònna, signóra Tedescu Donna, Frau.

fémina , nf, agt: fémmia, fémmina Definitzione nau mescamente de sa genia umana, s'organísimu chi prus isvilupat s’aparatu adatu po arrecire e ingendrare s'óvulu, fàere crèschere su fedu e afigiare; si narat mescamente in su sensu de persona fémina e fintzes de pobidha; nau pentzandho a ómine cojuau, sa pobidha; títulu de arrespetu chi si giaet prus che àteru a fémina chi no si connoschet o chi no s'ischit chie est; de duas cosas chi s'intrant apare, sa chi portat un'istampighedhu po intrare s'àtera (su mascu)/ erba de féminas = iparra (Capsella bursa pastoris) Sinònimos e contràrios mulleri, pobidha / femininu | ctr. ómine / mascru / maridu, pobidhu Maneras de nàrrere csn: f. afainada, fata, bagadia, cojada, bella, lègia, fainera; f. istrobbada = chi zughet su mese; f. primarza, primajola = chi at tentu fedu sa prima borta; f. istrumada = chi s'est istrumada, ndhe at pérdiu su fedu; f. andhada e bénnida, f. mala = fémina imbitzada a ómines; dimandhare f. = chèrrere a muzere; anzone, batu, àinu f. = si narat de totu sos númenes chi no tenent númene diferente de su mascru; sere a cadhu a sa moda de sas féminas = cun is cambas a una parti; sa f. est bennia in ou (nadu de zòvana creschindhe)= at comintzadu a li bènnere su mese, comintzat a èssere a tretu de fizolare Frases dh'eis a crei cras su chi fadeus nosu féminas!…◊ sa fémina in malíscia contat nudha: niunu mi lu podet dennegare (Pulina)◊ finas a oe sa fémina est restada che iscrau ◊ cussu picioconi, chi no donat cura, is féminas dhu torrant a s'ossu 2. che tenzo sa fémina foraidha e cheret chi mi arranze a sa sola, oe 3. bona fémina, de ue sezis? ◊ fémina, ite cheres? ◊ o cudha fémina, mighi in cue no b'istat neune! 4. bi at zuncu mascru e zuncu fémina, fiore mascru e fiore fémina ◊ custu est unu lèpuri fémina ◊ custos teniant unu fizu màsciu e una fiza fémina ◊ si piscant is arritzonis fémina ca portant is ous 5. e torra ancora gastos e ispassos, pranzos rebbotas e lussos e galas, abbusos e burrúscios e fragassos, malos cumpanzos e féminas malas (P.Casu) Sambenados e Provèrbios prb: fémina chene busciaca, fémina mesu maca ◊ fémina neada fémina pretziada ◊ iscuru a s'ómine chi narat segretos a fémina ◊ sa malíscia de sa fémina superat totu sas àteras Ètimu ltn. femina Tradutziones Frantzesu femme Ingresu woman Ispagnolu mujer, hembra, femenino Italianu dònna, fémmina, femminile Tedescu Weib, Frau, weiblich.

fraghíssa , nf: praghissa Definitzione fémina chi at pérdiu su fedu Tradutziones Frantzesu femme qui a avorté Ingresu woman who has had a miscarriage Ispagnolu malparida Italianu dònna che ha abortito Tedescu Frau, die einen Abort hatte.

mammài , nf: bammai Definitzione foedhu chi si narat po sa mama etotu (e chentza s'artículu est sèmpere sa mia o sa tua); a logos dhu narant po arrespetu a calesiògiat fémina manna, cojuada o bagadia, acumpangiandhodhu a su númene, mescamente tzerriandho; dhue at logos chi dhu narant a sa mama de sa mama o de su babbu Sinònimos e contràrios mama / mae, tzia / ajaja Frases nosus si furiaus sétzius a papai cuntentus totus impari cun mammai e babbai ◊ tochit, mammai, lessidimí andai! ◊ chi deu narau "a tuis" a mammai mi donàt unu cropu de turra a murrus e mi nd'isciusciàt is dentis! 2. mammai Maria, at nadu mamma a bènnere a domo pro cudhu cumandhu! ◊ si narat "Mammai!", e no a tiatumbis, putzidha, ca est fémina manna! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu maman, madame Ingresu mother, madam Ispagnolu mamá, señora Italianu mamma, signóra Tedescu Mutter, Frau.

mugère , nf: mullei, mulleri, mutzere, muzere Definitzione fémina cojuada chi tenet su pobidhu / min. mulleredha; leare a muzere Sinònimos e contràrios pobidha / cdh. mudheri, ttrs. muglieri Frases a chie si che at leadu a muzere? ◊ unu giòvunu est andau a si domandai una fémina po mulleri ◊ tènela contu e faghe su dovere, ca si chilcat s'anzena su maridu tandho chilcat s'anzenu sa muzere! 3. unu giòvunu in edadi de si cojai Sambenados e Provèrbios smb: Mulleri / prb: muzere manna cuerrat maridu ◊ si disígias ammasedai pigadí mulleri! Terminologia iscientìfica ptl Ètimu ltn. muliere(m) Tradutziones Frantzesu femme Ingresu wife Ispagnolu mujer, esposa Italianu móglie Tedescu Ehefrau, Frau.

«« Torra a chircare