allàtzu , nm: lantu* Definitzione
lióngiu, acàpiu, css. cosa chi podet serbire po acapiare in calecuna manera
Sinònimos e contràrios
presógliu
/
avincu
/
ispera
Maneras de nàrrere
csn:
truncare sos allatzos = isbodhiaisindi, lassare sos inghírios; truncare sos allatzos cun ccn. = essire a iscórriu, in malas; pèrdere donzi a. = pèrdere s'isperàntzia, isporàresi
Frases
cantos allatzos amus truncadu a su gherra gherra! ◊ féminas, allargu, chi dogni allatzu cun bois est truncadu! ◊ bi tenzo allatzos de corzu boinu ◊ at leadu su fizu a corpos de allatzu
2.
ndhe at pérdidu donzi allatzu
Tradutziones
Frantzesu
lien
Ingresu
lace,
tie
Ispagnolu
lazo
Italianu
làccio,
vìncolo
Tedescu
Schlinge,
Band.
cadiàna , nf Definitzione
genia de ispaitu fine o codriola, forte
Frases
sa cadianedha de sa bússia fit totu nodos, segada e torrada a annúnghere
Tradutziones
Frantzesu
lacet,
extra-fort
Ingresu
lace
Ispagnolu
lazo,
cordón
Italianu
làccio,
fettùccia
Tedescu
Schnur.
cróbu 1 , nm: ciopu 1,
cropu 1,
crou 1,
giobe*,
lobu Definitzione
inghíriu, incropada de cosa (filu, fune, codriola, e àteru) fatu coment'e acapiandho a nodu, ma lenu, largu de pòdere iscúrrere po cassare un'animale; orrugu de sartitzu curtzu, longu su tanti de fai unu cricu cun is càbudos acapiaos impare; lóriga de cadena e fintzes asa de istrégiu piticu
Sinònimos e contràrios
cannaca,
lantu
Maneras de nàrrere
csn:
tènnere a cropu = a latzu; piscare a unu in cropu = sighire a unu faghindhe su dannu, in grímines
Frases
dhu portat acapiau a crobu de suncurri
2.
mi at donau duus crous de sartitzu ◊ sa sartitza est menzus fata a crobos minores
3.
sos barratzellos fint fachenne sa posta a sos bardaneris pro los piscare in cropu e nche los issacare in galera ◊ est una cuculia chene cropos
Sambenados e Provèrbios
smb:
Crobu
Tradutziones
Frantzesu
lacet,
saucisson
Ingresu
lace,
sauseges drum
Ispagnolu
lazo,
cordón
Italianu
làccio,
ròcchio di salsìccia
Tedescu
Schlinge,
Wurststück.
giòbe , nm: ciopu 1,
giobu,
lobu Definitzione
giru, lobu de cosa (es., filu, fune, codriola) coment'e acapiandho a nodu istrintu o fintzes lenu chi potzat iscúrrere po cassare mescamente animales (ma si narat fintzes in cobertantza po gente); orrugu de sartitzu cun is cabos acapiaos impare; lóriga de cadena
Sinònimos e contràrios
isciocu,
lantu
Maneras de nàrrere
csn:
giobu de càriga = filleri de càriga; parare su giobu = parai su latzu; giobitu de criadura = cosa chi si apicat in trugu a sa criadura pro no àere male
Frases
upas caratzadas de pídigu parant sos giobes a sa libbertade ◊ a giobu mi l'ant tenta sa crabola (G.Fiori)◊ si che torresit a binza gàrrigu de giobos e comintzesit sa catza de sas puzones ◊ retzas, trobeas, giobos fuo, cantos ndhe preparas tue, trassista!
2.
at mandhigadu unu giobu de saltitza ◊ est una cadenita totu a giobitedhos ◊ sa cadena est fata a tantos giobos intrados apare
Ètimu
ltn.
cop(u)lum
Tradutziones
Frantzesu
nœud coulant,
lacet,
anneau de chaîne
Ingresu
skipknot,
lace,
link
Ispagnolu
lazo,
eslabón
Italianu
càppio,
làccio,
anèllo di catena
Tedescu
Schlinge,
Kettenglied.
infócu , nm: infogu,
irfogu,
isfogu Definitzione
lobu de fune o corria largu chi si betat de atesu a conca o a corros de s'animale arestosu po dhu pòdere aciapare e pigare a fune, comente faent is issocadores
Sinònimos e contràrios
infogadolza
Maneras de nàrrere
csn:
betare s'i. a un'animale, tènnere un'animale a i.; èssere a isfogu paradu = a latzu prontu
Frases
in sas gherras usadu ant cun vitória frundha, arcu, virga e soga pro s'infogu ◊ a bortas mi biso tentu a infogu comente a cadhu in cunzados anzenos ◊ est andhendhe a tènnere a infogu sa baca ispana
Tradutziones
Frantzesu
lacet,
lasso
Ingresu
snare
Ispagnolu
lazo
Italianu
làccio
Tedescu
Schlinge.
làntu , nm: allatzu,
lassu,
latu,
latzu Definitzione
genia de lobu chi si parat po cassare animales (ma si narat fintzes de un'aparíciu de filu zingadu); in cobertantza, su chi si faet po pigare s'àteru mancari a ingannu
Sinònimos e contràrios
cordonera,
corria,
crobu 1,
isciocu,
peàdiga 1,
soga,
túturu
/
agugeta,
allióngiu,
presógliu,
trena
Maneras de nàrrere
csn:
genias de latzus: a cardiga, a arcu, a púncia, a pértias; parai su l. = parare su crobu; ghetai l. = interrare unu tretu de una canna de bide lassada atacada a su fundhu pro ndhe fàghere un'àteru; latzu a sazitu = sorigarzu
Frases
faiat is murrus pariat unu margiani tentu a lassu! ◊ parat su latu a tènnere perdiches ◊ cussu est pascendu a fura, ma ciai nci betat su pei a su lassu! ◊ timet che unu sórighe pro su latu
2.
ant abertu sa cassa a is eletoris ocannu puru fendi a modu antigu: parant is latzus…
Sambenados e Provèrbios
smb:
Latu, Lazzu
Ètimu
ltn.
laqueus
Tradutziones
Frantzesu
lacet
Ingresu
snare
Ispagnolu
lazo,
cordón
Italianu
làccio
Tedescu
Schlinge,
Band.