abbizósicu, abbizósu , agt Definitzione
chi est de abbizu, chi si acatat de totu, chi istat a s'avértida, a origas allutas, atentu po bíere o intèndhere totu
Sinònimos e contràrios
abbizaghe,
avillante
/
abbistu,
billanti
Frases
tenzo unu cane abbizósicu ◊ tue, fizu de su pópulu, ses semper abbizósicu ◊ su sindhacau bi fit, ma fit abbizósicu solu pro fàchere pacare sa tèssera! ◊ mancari abbizósicu in medas fainas, no ischio nemmancu cantu fachiat tres punzos de casu a mesupetza s'unu ◊ su cane miu prus abizosu si est dau a zannire coment'e pesàndheche a sirvone
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éveillé,
adroit,
diligent
Ingresu
awake,
weary person ready ??
Ispagnolu
avisado
Italianu
désto,
accòrto,
sollécito
Tedescu
aufgewegt,
umsichtig,
rasch.
adasiàu , pps, agt: addaxadu,
addasiau Definitzione
de adasiai; nau de ccn., chi si dha leat tropu addàsiu, abbellu, chentza presse nudha; chi est fàcile o bonu a fàere, chi no ponet presse o pentzamentos / a s'addasiada = abbellu, in manera pàsida
Sinònimos e contràrios
cagallente,
dasianu,
immajonadu
| ctr.
coidadosu,
fúliu,
impressidu,
lestru
2.
candu proit totu adasiau parit chi no prengat is piscinas ◊ no s'intendhet piús s'addajadu passu de su tzapu ◊ sa tzonca fit cantendhe addasiada su lamentu sou ◊ fiat caminendu cun passu lébiu, aguali, addasiau
3.
innoghe za si faghet vida addasiada!
4.
mi seu acostiau a su torradroxu a s’addasiada po no trumbullai su bestiàmini
Terminologia iscientìfica
ntl
Tradutziones
Frantzesu
lent
Ingresu
slow
Ispagnolu
tardado,
lento,
tardo
Italianu
indugiato,
lènto,
pòco sollécito
Tedescu
sich verbreitet,
langsam.
coidadósu , agt, nm: cuidadosu,
cuidatosu Definitzione
chi o chie tenet o portat coidau, lestresa, faendho is cosas
Sinònimos e contràrios
coidosu,
contipizosu,
lestru
| ctr.
adasiau,
cagallente,
immajonadu
Frases
che essit coidadosa a s'ortu e la bido aferrendhe unu furcalzu! ◊ si ti pedit unu giolminu, curre coidadosu a su giardinu! ◊ ómine dormidore, pagu cuidadosu ◊ candho su babbu mustrat coidadu est coidadosu su fizu puru
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
diligent,
prévenant
Ingresu
solicitous
Ispagnolu
cuidadoso,
celoso
Italianu
solèrte,
sollécito,
premuróso
Tedescu
emsig,
eilfertig.
léstru , agt, nm, avb: lestu,
lésturu Definitzione
chi o chie faet o si movet impresse, in pag'ora, in pagu tempus: s'impreat coment'e agt. e coment'e avb. (ma cuncordat che a s'agt. etotu)/ avb.: a sa lestra = in lestresa; crèsciri a lestru (allestru), de lestru = impresse; a lestru = a presse, luego
Sinònimos e contràrios
fruscu 1
| ctr.
adasiau,
cagallente,
immajonadu
Frases
est lestru faghindhe sa cosa: no istat duiddui, no! ◊ isse est lestru manighendhe e lestru triballendhe ◊ est lesta lesta, che pisci in logu de festa ◊ est lésturu che unu gatu, che focu, che lampu, che furitu, che balla de iscupeta ◊ cantu bramo in s'ispàtziu bolare comente lestru est su pensamentu!
2.
su mundhu est de sos lestros
3.
a lestru o a tardu at a bènnere ◊ si poniant a lestu un'isciallu acapiau in conca e fuiant, cun s'afinu in su gúturu ◊ faghe lestru!, faghide lestros! ◊ si caminamus lestros assuprimus chito
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
rapide
Ingresu
swift
Ispagnolu
rápido,
pronto
Italianu
lèsto,
svèlto,
sollécito
Tedescu
flink.
pedinósu , agt: pidinosu Definitzione
nau de ccn., chi tenet pidinu, pentzamentu, contivígiu
Sinònimos e contràrios
apidinadu,
apinnicadu,
apremuradu,
pinnicosu
| ctr.
discodiau,
trascuradu
Frases
za est pidinosu pro triballare: su manzanu petzi ndhe lu bides pesadu, chito chito ◊ pisedha pidinosa: no bi at bisonzu de bi las nàrrere, sas cosas, za bi pessat!
2.
candho fit bajanu no teniat oriolos e ne pensamentos de crios e ne de muzere pidinosa
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
prompt
Ingresu
prompt
Ispagnolu
solícito,
celoso
Italianu
sollécito
Tedescu
eifrig,
fürsorglich.