abèschere , vrb: aèschere, arvèschere 1, avèschere Definitzione prus che àteru dhu narant po arrèschere su papare o su bufare in su gúturu candho non est calandho a bia dereta e faet a tussire Sinònimos e contràrios ammadèschere, arrancare, arrèghere, arrèschere, iscaussire, issaèschere, obèschere Frases est mortu ca s'est avéschiu chin d-un'ossu de pruna Tradutziones Frantzesu entraver Ingresu to hinder, to go wrong Ispagnolu atragantarse Italianu inceppare, andare di traverso Tedescu steckenbleiben.

aparrónchiu , avb: parrónchiu* Definitzione a su contràriu, male / fàghere una cosa a a. = a coredhu, male, a improdhu Tradutziones Frantzesu tordu, de travers Ingresu crosswise, crooked Ispagnolu de través Italianu stòrto, di travèrso Tedescu schief, quer.

incaussài , vrb Definitzione nau de cosa chi s'ingurtit, àere dificurtade a passare in su gúturu; asciutare sa buca (nau de cosa chi si papat po s'efetu chi faet a sa buca, ca essit arrasposa) Sinònimos e contràrios aèschere, arrèschere, incaussire Frases a Sarbadori, comenti at biu sa pobidha, dh'incaussat su binu! 2. tengu sa buca totu incaussada de cussu cachi chi apu papau Tradutziones Frantzesu de travers Ingresu which goes the wrong way (said of food) Ispagnolu atragantar Italianu andare di travèrso (détto di cibo) Tedescu in die falsche Kehle kommen.

obèschere , vrb: ovèschere Definitzione arrèschere in su gúturu, nau de sa cosa de papare chi no andhat a bia dereta e faet a tussire o chi s'ingurtit a trebballu / mi so obéschiu = m'est postu su mossu in bula, femu allupendimí Sinònimos e contràrios abèschere, ammadèschere, arrancare, arrèghere, arrèschere, iscaussire / arròsciri Frases si mi obeschet su pane de chiarju in s'obu de sa gorgobena (G.Delogu)◊ cudhu binu nche l'at ghetau a imboladura e azomai s'est obéschiu! 2. ma proite mi sichis a ingromorare, a obèschere solu a ti bíere acoconau, incolonconiu, barrosu? Tradutziones Frantzesu avaler de travers Ingresu to go the wrong way Ispagnolu atragantarse Italianu andare di travèrso (détto di cibo) Tedescu sich verschlucken, in die Falsche Kehle geraten.

traéssu , agt, nm: traversu, travessu, tressu, trevessu, truessu Definitzione chi est postu a istúturu, fintzes cosa chi si ponet inue si passat, a istrobbu; nau mescamente de unu po su fàere, sa manera de pentzare o àteru, chi o chie afilat a trotu, no iscurtat cossígiu perunu, no faet cunforma a s'arrexone, a su giustu, a comente andhat méngius Sinònimos e contràrios arrevésciu, bizarrosu, rebelde, rebessu, solàsticu / doltu, tostorrudu, traessarzu | ctr. daretu / achistiadu, arrejonadu, giudisciosu Maneras de nàrrere csn: andai o èssiri a trevessu = andhare perilloi perillai, istare in ziru, tràstama tràstama; fai fillus a trevessu = cun s'una e cun s'àtera, cun àteras féminas (o cun àter’ómine); trebiri a pei trevessu = a pes fadhidos (betendhe sa trobea a unu pè de nanti e a unu de segus ma de s'ala contrària); fai camminu travessu = iscassiare e cambiare caminu; a truessu, de truessu, de traessinu = de rugadis; segai de tressu a unu = faedhare male, irbrunchiare a unu; a trotu e a traessu = a dortu e a rugadis, de donzi manera; a tressu = a un'imboe, a corru, andhendhe e miminendhe; trevessu che sa linna mala, che un'arroda = chi andhat a dortu meda, chi no afilat nudha; fai a su travessu de… = a su contràriu, a su revessu de…; pònnere una cosa a travessu = a s'imbesse; muru traessu = traessa Frases at pigau una bia truessa 2. s'animale traessu no tzucat, abbarrat prantau arregoglindhe sos cropos ◊ nemos ti perdonat, de cantu ses travessa! ◊ s'ómini trevessu no dhu ponit in carrera ni Deus e ni santus ◊ est zente travessa at su coro duru ◊ sa dessisione furiosa naschet travessa ◊ cussos arregionant a traessu! 3. temporadas a trotu e a traessu fint gioghitos pro me ◊ sa tendina fut ghetara a longu e a tressu ◊ si dhi fut postu de truessu in su gúturu e no dh'iat ingurtiu ◊ prima de andai a un'abbogau fiat sempri a trevessu, timendi ◊ fusteti est fadendu a su travessu de su chi depit ◊ custu andhandho poniat a su cuadhu sa ferradura a travessu e faiat finta de èssere benindho Ètimu ltn. tra(n)versus Tradutziones Frantzesu transversal, idiot Ingresu crosswise, fool (ish) Ispagnolu transversal, necio Italianu travèrso, stólto Tedescu querliegend, Quere, dumm.

«« Torra a chircare