minoredhédhu , agt Sinònimos e contràrios
minoredhutzu,
pirrichininiu
Tradutziones
Frantzesu
très petit
Ingresu
very small
Ispagnolu
muy pequeño,
minúsculo
Italianu
piccolíssimo
Tedescu
sehr klein.
minoríle , agt Definitzione
chi est minore, unu pagu piticu
Sinònimos e contràrios
minorache,
minudu,
picochile
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
minuscule
Ingresu
small,
tiny
Ispagnolu
minúsculo
Italianu
minùscolo
Tedescu
sehr klein.
minudedhédhu , agt Definitzione
min. de minudu, chi est piticu meda
Sinònimos e contràrios
pichininiu,
pirrichininiu
| ctr.
debberone,
maduru,
mannu
Tradutziones
Frantzesu
tout petit,
minuscule
Ingresu
tiny
Ispagnolu
minúsculo
Italianu
piccolino,
minùscolo
Tedescu
sehr klein.
minúdu , agt, nm: minúgiu,
minuju,
minutu Definitzione
chi tenet pagu mannària, piticu meda, chi si biet pagu; foedhandho de dinare (e nau prus che àteru pl.), muneda de petzadura pitica
Sinònimos e contràrios
minore,
minuncu,
pitichedhu
/
franchitu
| ctr.
debberone,
maduru,
mannu
Maneras de nàrrere
csn:
bestiàmini m. = berbeghes, porcos, crabas; suore m. = sinnale malu de maladia, suore fine fine comente ndhe ponet sa frebba o àtera maladia (su de sa pelea essit fintzas a butios maduros); fàghere a m. = arrogai o segai a piticu, fai sa cosa pitichedhedha, a arrogus piticus; comporare, bèndhere sa cosa a sa minuja, a sa minuda = in cantidade minore, a pagu a pagu; zúghere dinari in minudos = portai dinai scapu
Frases
sa criatura bibet a súrbias minutedhas ◊ in sa conchedha sua tropu minuta bi ventulaiant arriscos de iscontzare totu ◊ ses minujedha e bella ◊ animales minúgios bivent in su ortigu ◊ sa gardanera est unu puzone minuju ◊ giuches ocredhos tunnos e minutos ◊ ajaja est minuja e lépia che foza
2.
pro comporare cosa paga bi cheret dinari in minudos ◊ a francu francu, tantos minudos frommant sos maduros!
3.
sa peta fàghela a minudu, gai l'agatant pronta a leare ◊ no cumbenit a bèndhere su casu a sa minuda: menzus béndhidu totu a una borta ◊ su suore minudu mintet pore, ca est s'imbassada de sos males
Sambenados e Provèrbios
smb:
Minudu
Ètimu
ltn.
minutus
Tradutziones
Frantzesu
minuscule,
petit,
menu,
monnaie
Ingresu
minute
Ispagnolu
menudo,
moneda menuda
Italianu
minùscolo,
minuto,
spìcciolo
Tedescu
sehr klein.
paghennennúdha , nm Definitzione
ne pagu e ne nudha, pagu de abberu, nau de una persona puru: nau in cobertantza, meda
Frases
su chi mi at dadu est paghennennudha
2.
cussu paghennennudha no ndhe faghet de cosa in adderetu (G.Ruju)
3.
li ponzeit custu paghennennudha de sa timória chi comintzeit a titillias de fritu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
très peu
Ingresu
very little
Ispagnolu
muy poco
Italianu
pochìssimo
Tedescu
sehr wenig
pichininíu , agt Definitzione
deasi piticu chi no dhue at mancu it'e bíere
Sinònimos e contràrios
minudedhedhu
Tradutziones
Frantzesu
microscopique
Ingresu
very little
Ispagnolu
muy pequeño
Italianu
minutìssimo
Tedescu
sehr klein.
pitiarredhedhédhu , agt Definitzione
deasi piticu chi no dhue at mancu it'e bíere
Sinònimos e contràrios
minudedhedhedhu,
pitinninniu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
minuscule
Ingresu
very tiny
Ispagnolu
minúsculo
Italianu
minutìssimo
Tedescu
sehr klein.
piticadhédhu , agt: pitichedhedhu Definitzione
chi est piticu meda, própriu pagu cosa de mannària
Sinònimos e contràrios
minudu,
picaradhedhu,
pitiarredhedhu,
pitinninniu,
pitirrinchinu,
tzintzirichedhu
| ctr.
debberone,
mannu
Tradutziones
Frantzesu
très petit
Ingresu
very small
Ispagnolu
muy pequeño
Italianu
piccolìssimo
Tedescu
sehr klein.
pòre , nm Definitzione
cantidade manna, meda, aira / avb., a p. = meda
Sinònimos e contràrios
aira,
meda,
muntone
/
bundhàntzia
Frases
che ghirabat unu pore de dinare ◊ terra bona cussa: su pore chi ocannu est batindhe l'ant a zúchere a montovu! ◊ cun totu su pore chi aiant, medas fint bestios che pidores ◊ bidu as su pore de s'erba chi bi est? ◊ l'ant arrocau unu pore de carabbineris ◊ in cussa dommo bi est su pore: cada gràssia de Deus!
2.
nche li mandhant robba de ortu, frútura e binu a pore ◊ arribbant a pore sas rúnchines ◊ si fit divertiu a pore ◊ sa musca si li ghetaiat a pore
Ètimu
ctl.
por
Tradutziones
Frantzesu
myriade,
un très grand nombre de
Ingresu
multitude,
very much
Ispagnolu
sinfín,
muchísimo
Italianu
mirìade,
moltìssimo
Tedescu
Myriade,
sehr viel.
proànsulu, proàntzigu, proàntzu, proàntzulu , agt Definitzione
nau de ccn., chi totu istat provandho, tocandho, a bíere, fintzes giaendho ifadu, ponendho marrania, atzitzandho s'àteru
Sinònimos e contràrios
fustigheri,
pruaxu
/
provocheri
Frases
frade meu fit su proàntzigu ◊ una tropa de pitzinnos proàntzulos aiat dimandhau a tziu Tilipu si Gramsci diat èssere istau cuntentu de cussas cosas (G.Brocca)◊ sas piús proànsulas cheriant abbèrrere s'iscàtula a bídere ite bi aiat
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
très curieux
Ingresu
nosy
Ispagnolu
curioso,
fisgón
Italianu
curiosóne
Tedescu
sehr neugierig.
saurràdu , pps, agt Definitzione
de saurrare; chi est totu isciustu de orrosu, nau de su logu, de s'erba
Sinònimos e contràrios
issaghinau
Tradutziones
Frantzesu
humide ou mouillé de rosée
Ingresu
dewy
Ispagnolu
rociado
Italianu
guazzóso
Tedescu
sehr tauig.
scabixàu , agt Sinònimos e contràrios
afésiu,
malacariu,
marriu,
scalarxiu,
scariatzu,
scarritzinu,
surgiu 1
| ctr.
rassu
Frases
circu, debbadas, in cussus ogus alluinaus, in cussa faci scabixada sa gana de bíviri
Tradutziones
Frantzesu
très maigre
Ingresu
very thin
Ispagnolu
muy flaco
Italianu
magrìssimo
Tedescu
sehr schlank.
scalarxíu , pps, agt: iscalaxiu,
scalaxiu,
scalixiu Definitzione
de scalaxiri; chi est làngiu meda
Sinònimos e contràrios
afésiu,
iscariu,
mabagrabiu,
marriu,
scabixau,
scariatzu,
scariau,
scarritzinu,
spiunchiu,
surgiu 1
2.
is perdas funta prus scalixias e firmas ◊ chin'est chi at biu sa terra scalixia de su sciutori cument'e oi? ◊ cussa fémina portat sa faci scalaxia
Tradutziones
Frantzesu
très maigre
Ingresu
very thin
Ispagnolu
muy delgado
Italianu
magrìssimo
Tedescu
sehr schlank.
trajàdu , agt Definitzione
chi est sicau àrridu
Sinònimos e contràrios
bídrinu,
chídrinu
Frases
semus in tríulas e sa pastura est totu sica trajada
Tradutziones
Frantzesu
très sec et aride
Ingresu
very barren
Ispagnolu
muy árido
Italianu
estremaménte àrido e sécco
Tedescu
sehr trocken.