minoredhédhu , agt Sinònimos e contràrios minoredhutzu, pirrichininiu Tradutziones Frantzesu très petit Ingresu very small Ispagnolu muy pequeño, minúsculo Italianu piccolíssimo Tedescu sehr klein.
minoríle , agt Definitzione chi est minore, unu pagu piticu Sinònimos e contràrios minorache, minudu, picochile Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu minuscule Ingresu small, tiny Ispagnolu minúsculo Italianu minùscolo Tedescu sehr klein.
minudedhédhu , agt Definitzione min. de minudu, chi est piticu meda Sinònimos e contràrios pichininiu, pirrichininiu | ctr. debberone, maduru, mannu Tradutziones Frantzesu tout petit, minuscule Ingresu tiny Ispagnolu minúsculo Italianu piccolino, minùscolo Tedescu sehr klein.
minúdu , agt, nm: minúgiu, minuju, minutu Definitzione chi tenet pagu mannària, piticu meda, chi si biet pagu; foedhandho de dinare (e nau prus che àteru pl.), muneda de petzadura pitica Sinònimos e contràrios minore, minuncu, pitichedhu / franchitu | ctr. debberone, maduru, mannu Maneras de nàrrere csn: bestiàmini m. = berbeghes, porcos, crabas; suore m. = sinnale malu de maladia, suore fine fine comente ndhe ponet sa frebba o àtera maladia (su de sa pelea essit fintzas a butios maduros); fàghere a m. = arrogai o segai a piticu, fai sa cosa pitichedhedha, a arrogus piticus; comporare, bèndhere sa cosa a sa minuja, a sa minuda = in cantidade minore, a pagu a pagu; zúghere dinari in minudos = portai dinai scapu Frases sa criatura bibet a súrbias minutedhas ◊ in sa conchedha sua tropu minuta bi ventulaiant arriscos de iscontzare totu ◊ ses minujedha e bella ◊ animales minúgios bivent in su ortigu ◊ sa gardanera est unu puzone minuju ◊ giuches ocredhos tunnos e minutos ◊ ajaja est minuja e lépia che foza 2. pro comporare cosa paga bi cheret dinari in minudos ◊ a francu francu, tantos minudos frommant sos maduros! 3. sa peta fàghela a minudu, gai l'agatant pronta a leare ◊ no cumbenit a bèndhere su casu a sa minuda: menzus béndhidu totu a una borta ◊ su suore minudu mintet pore, ca est s'imbassada de sos males Sambenados e Provèrbios smb: Minudu Ètimu ltn. minutus Tradutziones Frantzesu minuscule, petit, menu, monnaie Ingresu minute Ispagnolu menudo, moneda menuda Italianu minùscolo, minuto, spìcciolo Tedescu sehr klein.
paghennennúdha , nm Definitzione ne pagu e ne nudha, pagu de abberu, nau de una persona puru: nau in cobertantza, meda Frases su chi mi at dadu est paghennennudha 2. cussu paghennennudha no ndhe faghet de cosa in adderetu (G.Ruju) 3. li ponzeit custu paghennennudha de sa timória chi comintzeit a titillias de fritu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu très peu Ingresu very little Ispagnolu muy poco Italianu pochìssimo Tedescu sehr wenig
pichininíu , agt Definitzione deasi piticu chi no dhue at mancu it'e bíere Sinònimos e contràrios minudedhedhu Tradutziones Frantzesu microscopique Ingresu very little Ispagnolu muy pequeño Italianu minutìssimo Tedescu sehr klein.
pitiarredhedhédhu , agt Definitzione deasi piticu chi no dhue at mancu it'e bíere Sinònimos e contràrios minudedhedhedhu, pitinninniu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu minuscule Ingresu very tiny Ispagnolu minúsculo Italianu minutìssimo Tedescu sehr klein.
piticadhédhu , agt: pitichedhedhu Definitzione chi est piticu meda, própriu pagu cosa de mannària Sinònimos e contràrios minudu, picaradhedhu, pitiarredhedhu, pitinninniu, pitirrinchinu, tzintzirichedhu | ctr. debberone, mannu Tradutziones Frantzesu très petit Ingresu very small Ispagnolu muy pequeño Italianu piccolìssimo Tedescu sehr klein.
pòre , nm Definitzione cantidade manna, meda, aira / avb., a p. = meda Sinònimos e contràrios aira, meda, muntone / bundhàntzia Frases che ghirabat unu pore de dinare ◊ terra bona cussa: su pore chi ocannu est batindhe l'ant a zúchere a montovu! ◊ cun totu su pore chi aiant, medas fint bestios che pidores ◊ bidu as su pore de s'erba chi bi est? ◊ l'ant arrocau unu pore de carabbineris ◊ in cussa dommo bi est su pore: cada gràssia de Deus! 2. nche li mandhant robba de ortu, frútura e binu a pore ◊ arribbant a pore sas rúnchines ◊ si fit divertiu a pore ◊ sa musca si li ghetaiat a pore Ètimu ctl. por Tradutziones Frantzesu myriade, un très grand nombre de Ingresu multitude, very much Ispagnolu sinfín, muchísimo Italianu mirìade, moltìssimo Tedescu Myriade, sehr viel.
proànsulu, proàntzigu, proàntzu, proàntzulu , agt Definitzione nau de ccn., chi totu istat provandho, tocandho, a bíere, fintzes giaendho ifadu, ponendho marrania, atzitzandho s'àteru Sinònimos e contràrios fustigheri, pruaxu / provocheri Frases frade meu fit su proàntzigu ◊ una tropa de pitzinnos proàntzulos aiat dimandhau a tziu Tilipu si Gramsci diat èssere istau cuntentu de cussas cosas (G.Brocca)◊ sas piús proànsulas cheriant abbèrrere s'iscàtula a bídere ite bi aiat Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu très curieux Ingresu nosy Ispagnolu curioso, fisgón Italianu curiosóne Tedescu sehr neugierig.
saurràdu , pps, agt Definitzione de saurrare; chi est totu isciustu de orrosu, nau de su logu, de s'erba Sinònimos e contràrios issaghinau Tradutziones Frantzesu humide ou mouillé de rosée Ingresu dewy Ispagnolu rociado Italianu guazzóso Tedescu sehr tauig.
scabixàu , agt Sinònimos e contràrios afésiu, malacariu, marriu, scalarxiu, scariatzu, scarritzinu, surgiu 1 | ctr. rassu Frases circu, debbadas, in cussus ogus alluinaus, in cussa faci scabixada sa gana de bíviri Tradutziones Frantzesu très maigre Ingresu very thin Ispagnolu muy flaco Italianu magrìssimo Tedescu sehr schlank.
scalarxíu , pps, agt: iscalaxiu, scalaxiu, scalixiu Definitzione de scalaxiri; chi est làngiu meda Sinònimos e contràrios afésiu, iscariu, mabagrabiu, marriu, scabixau, scariatzu, scariau, scarritzinu, spiunchiu, surgiu 1 2. is perdas funta prus scalixias e firmas ◊ chin'est chi at biu sa terra scalixia de su sciutori cument'e oi? ◊ cussa fémina portat sa faci scalaxia Tradutziones Frantzesu très maigre Ingresu very thin Ispagnolu muy delgado Italianu magrìssimo Tedescu sehr schlank.
trajàdu , agt Definitzione chi est sicau àrridu Sinònimos e contràrios bídrinu, chídrinu Frases semus in tríulas e sa pastura est totu sica trajada Tradutziones Frantzesu très sec et aride Ingresu very barren Ispagnolu muy árido Italianu estremaménte àrido e sécco Tedescu sehr trocken.