assúta , avb, prep: asuta,
insuta,
suta Definitzione
a sa parte de fundhu de una cosa o de unu logu, sa prus in bàsciu: candho su foedhu est impreau coment'e prep. (cun nm. po inditare logu precisu) arrechedit sa prep. de, ma asuta mia, tua, sua, insoru = suta meu, tou, sou, issoro e totu deasi
Sinònimos e contràrios
afundhu
| ctr.
asuba,
susu
Frases
est lómpiu a s'oru de s'atza, s'est incrarau e asuta at apubau perdas e cresuras ◊ custu murrúngiu… abarrit siguru ca asuta asuta dhui depit èssi arruíngiu meda!…
2.
dha pongu asuta mia ◊ càstia asuta de sa mesa! ◊ si est firmau asuta de is matas ◊ at allutu su fogu asuta de su cardaxu ◊ fustis a cincu o sescentus metrus asuta de terra, in miniera
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
dessous,
sous
Ingresu
under
Ispagnolu
debajo,
abajo
Italianu
sótto
Tedescu
unten,
unter.
giòssa, giòsso, giòssu , avb, nm: zosso Definitzione
su logu in bàsciu / biajosso, avb. = in bàsciu, in zosso
Sinònimos e contràrios
agiossu,
bàsciu,
imbàsciu,
ingiosso
2.
a s'intrada de sa domo issoro bi fit su giosso
Sambenados e Provèrbios
smb:
(De)iosso, (De)iossos, (De)josso
Ètimu
ltn.
deorsum
Tradutziones
Frantzesu
bas,
en bas
Ingresu
down
Ispagnolu
abajo
Italianu
giù
Tedescu
belästigen,
unten (stato),
herunter (avvicinamento),
hinunter (allontanamento).
imbàsciu , avb Definitzione
in bàsciu
Sinònimos e contràrios
bàsciu,
giosso
Frases
fit abbaidendhe a imbàsciu dendhe sa manu a sos chi deviant pigare
Tradutziones
Frantzesu
bas,
en bas
Ingresu
down
Ispagnolu
abajo
Italianu
giù
Tedescu
unten.
súta , avb, prep: assuta,
issuta Definitzione
sa parte de fundhu de una cosa o de unu logu, o fintzes solu a manu de fundhu, prus in bàsciu: coment'e prep. arrechedit aifatu àtera prep. puru (de o a)
Sinònimos e contràrios
| ctr.
subra
Maneras de nàrrere
csn:
èssereche s. = àere dépidu; giogare suta a ccn. = zogare in ungras, bènnere a betu, cumbinare de si ndhe pagare; fàghere suta che a sa patata = fàghere a sa muda, leare detzisiones chentza ndhe dare a ischire; cotàresi o cartàresi suta a ccn. = istrumpaidhu a terra ponendidhu asuta po dhu iscúdiri; sere, pasare suta de un'àrbure = acanta, suta de is cambus e nais
Frases
cussu babbautzu ch'est dadu suta e l'amus ischitzadu ◊ custa cosa la ponimus suta a modhita ◊ s'isterrimenta si ponet suta
2.
como che semus suta, cun s'ira de ispesas chi amus tentu
3.
su foghile est suta de sa ziminera ◊ fit acrodhadu suta de s'àlvure de sa pruna limoninca (S.Patatu)◊ sos pitzinnos ant cuatu sas frunnedhas in suta de sas tramatzas ◊ a manu de suta de su poju bi fit s'ortu ◊ tiat èssere a che fulliare a s'ispioca canes mannos e bracutzedhos suta de mesa (A.Cossu)◊ cussas bidhas abbarrant suta su monte, in su peale ◊ própriu in suta nostru vi aviat bàtoro o chimbe tumbas ◊ dae s'artura, suta mia fio bidindhe bestiàmine
Ètimu
ltn.
subtus
Tradutziones
Frantzesu
dessous,
sous
Ingresu
down,
under,
below
Ispagnolu
debajo
Italianu
sótto
Tedescu
unten,
unter.
zòsso, zòssu , avb: giosso* Definitzione
su logu prus in bàsciu (ma a bortas fintzes solu a sa parte de is peis, es. in su letu): si ponet mescamente cun prep. (a, in, de)chi inditat movimentu o su istare
Sinònimos e contràrios
agiossu,
bàsciu,
imbàsciu
| ctr.
asuba
Maneras de nàrrere
csn:
colare totu zosso = passai totu in su tretu a sa parti de asuta, in sa parti prus bàscia de unu logu; falare in z. = calai o ispostai a parti de bàsciu, faci a is peis
Frases
so falendhe a zosso ◊ issos che sunt a in zosso e bae e ischi candho ant a pigare! ◊ custa cosa est pro zosso, cussa pro subra
2.
faladiche prus in zosso pro ti cuguzare sa conca, in su letu!
Tradutziones
Frantzesu
bas,
en bas
Ingresu
down
Ispagnolu
abajo
Italianu
giù
Tedescu
unten.